Bakteret “restaurojnë” veprat e artit - Teknika inovative përdor mikroorganizmat për të pastruar afresket
Kristi Ceta/SCAN
Ndërsa mikrobiologia spanjolle Pilar Bosch po kërkonte një subjekt hetimi për doktoraturën në 2008, ajo lexoi se bakteret mund të përdoreshin për restaurimin e artit, që është fusha e ekspertizës së nënës së saj.
Në të njëjtin moment, nëna e saj, Pilar Roig, po përpiqej të restauronte pikturat e shekullit të 18 nga Antonio Palomino në një nga kishat më të vjetra në qytetin e Valencias në Spanjë. Ajo e kishte veçanërisht të vështirë të hiqte ngjitësin që ishte përdorur për të tërhequr afresket nga muret e kishës Santos Juanes gjatë punës restauruese në vitet 1960.
Bosch bëri doktoraturën mbi atë projekt. Dhe më shumë se një dekadë më vonë, vajza dhe nëna kanë bashkuar forcat në një projekt me vlerë 4 milionë euro, të financuar nga fondacionet lokale, për të përdorur disa nga teknikat e restaurimit në Valencia.
Mikrobiologia trajnon bakteret duke i ushqyer me mostra të ngjitësit të përbërë nga kolagjeni i kafshëve. Bakteret më pas prodhojnë natyrshëm enzima për të degraduar ngjitësin.
Ekipi i familjes më pas përzien bakteret me një xhel natyral me bazë algat dhe e shpërndan atë në pikturat, të cilat u morën nga muret në vitet 1960 e më pas u gozhduan përsëri, ende të mbuluara me ngjitës. Pas tre orësh, xheli hiqet, duke zbuluar piktura pa shtresën ngjitëse.
"Në të kaluarën, ne punonim në një mënyrë të tmerrshme manuale, me ujë të ngrohtë dhe sfungjerë që kërkonin orë të tëra dhe dëmtonin pikturën," tha Roig, tani 75 vjeç, babai dhe gjyshi i së cilës punonin gjithashtu në konservimin e artit.
Vajza e saj mikrobiologe ka aplikuar gjithashtu përdorimin e baktereve në projektet e restaurimit në Pisa e Monte Cassino në Itali, si dhe në Santiago de Compostela në Spanjën veriore.
Sondazh
Ku ta karikoni makinën elektrike? - Islanda dhe Portugalia ofrojnë shërbimin më të lirë në Evropë
Kristi Ceta/SCAN Të dhënat nga Observatori Evropian i Karburanteve Alternative (EAFO) zbulojnë se Islanda dhe Portugalia janë ndër vendet më të lira në......
Tregu i “IA” mund të arrijë 1 trilion USD në 3 vjet - Pritet rritje 40-55% në vit për produktet, shërbimet e teknologjisë së re
Kristi Ceta/SCAN Ndërsa kompanitë më të mëdha të teknologjisë shpenzojnë miliarda për të zhvilluar dhe vendosur inteligjencën artificiale gjeneruese,......
Nga 1 tetori paga minimale në Kosovë 350 euro - Përfitues 150 mijë të punësuar në sektorin publik e privat
Alida Lula / SCAN Nga 1 Tetori, paga minimale në Kosovë do të jetë 350 euro në muaj duke përfshirë të gjitha moshat. Janë mbi 150 mijë të punësuar,......
Marrëveshje Shqipëri-Itali për Sigurinë Kibernetike - Synon të forcojë bashkëpunimin mes dy vendeve në fusha kyçe
Ernilda Luzi/Scan Një hap i rëndësishëm drejt mbrojtjes së përbashkët digjitale u hodh me nënshkrimin e marrëveshjes së bashkëpunimit midis Drejtorit......
Hotel dhe parkim me 5 kate mbi tokë në QSUT - FSHZH hap tenderin me fond limit 17 mln euro
Ola Mitre / SCAN Teksa parkimi i automjeteve në kryeqytet është një nga problemet më të shpeshta të shoferëve, Fondi Shqiptar i Zhvillimit ka vendosur......
Balluku inspekton ndërtimin e ujësjellësit të Patosit - Jahaj: Do të furnizojë 24 orë me ujë rreth 40 mijë banorë
Diamila Leka/ Scan Zëvendëskryeministrja, njëherësh ministre e Infrastrukturës dhe Energjisë Belinda Balluku inspektoi punimet e lotit të tretë të......
Shqiptarët blejnë dhe shesin në “Telegram” - Të prirur drejt parasë së shpejtë larg syrit të shtetit
Hamit Yzeiraj/SCAN Që nga faqet e rrjeteve sociale, paketave televizive apo website AI, e deri tek mjete fizike si ora, telefona dhe makina, shqiptarët......
Nismë e re për të kapur shkeljet e profesionistëve të lirë - Gati plani i masave anti-evazion për të vetëpunësuarit fiktivë
Elisabeta Dosku/ SCAN Pas rrëzimit nga Gjykata Kushtetuese e nenit të ligjit që taksonte profesionistët e lirë me një normë tatimore prej 15-23 për......
