Dalja e SHBA-së nga OBSH: A mundet BE-ja të mbushë boshllëkun në udhëheqjen globale të shëndetit?!
Nëse Shtetet e Bashkuara tërhiqen nga OBSH dhe negociatat e Traktatit të Pandemisë, peizazhi global i shëndetit humbet kontribuuesin e tij kryesor financiar, një burim kyç të ekspertizës së shëndetit publik dhe një zë me ndikim në formësimin e politikave globale të shëndetit.
Si do të ndikojë ky ndryshim në Bashkimin Europian dhe cila është rruga përpara në garën e re për influencë? OBSH mund të përshtatet me humbjen e mbështetjes së qeverisë amerikane, tha Drejtori i Përgjithshëm Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus në një konferencë shtypi në dhjetor, por paralajmëroi se ndikimi do të ishte i rëndësishëm.
Meqenëse shumica e kontributeve janë të lidhura me iniciativa specifike, duke përfshirë parandalimin e sëmundjeve, trajnimin e fuqisë punëtore dhe fushatat e shëndetit publik, tërheqja e SHBA-së do të sillte një goditje thelbësore për projektet e ardhshme të organizatës. “Ky vendim i dërgon një sinjal të qartë komunitetit ndërkombëtar se shëndeti global nuk është më një prioritet për Shtetet e Bashkuara”, tha Anniek de Ruijter, profesoreshë e ligjit dhe politikës shëndetësore në Universitetin e Amsterdamit.
Shtetet e Bashkuara kanë qenë prej kohësh një gur themeli i mbështetjes së organizatës, duke ofruar 1.284 miliardë dollarë financim midis 2022 dhe 2023. Kjo dalje do të kërkojë fuqi të tjera për të mbushur boshllëkun e lënë nga qeveria amerikane. BE-ja ose Kina që drejtojnë aktualisht Organizatën e Kombeve të Bashkuara për Ushqimin dhe Bujqësinë, ka të ngjarë të jenë në garë.
Kur administrata e mëparshme Trump shkurtoi fondet dhe filloi të tërhiqej nga OBSH, Gjermania ndërhyri dhe rriti ndjeshëm kontributin e saj për të mbushur boshllëkun e madh të financimit të lënë nga SHBA. Në atë kohë, Gjermania u rrit dhe rriti ndjeshëm kontributin e saj në OBSH për të adresuar boshllëkun e madh të financimit të lënë nga SHBA.
"Megjithatë, në klimën aktuale politike dhe ekonomike, është më pak e qartë nëse Shtetet Anëtare të BE-së do të jenë në gjendje të mbushin boshllëkun këtë herë," tha Elizabeth Kuiper, Drejtoreshë e Asociuar në Qendrën e Politikave Europiane. Por humbja e mbështetjes së SHBA-së nuk është vetëm një problem financiar, por do të thotë humbje e qindra stafit dhe akses në informacionin jetik shëndetësor dhe kjo do të prekë të dyja palët.
Ministri gjerman i Shëndetësisë Karl Lauterbach shkroi në X se tërheqja e SHBA-së nënkupton humbjen e 20% të fondeve, por edhe specialistë shumë të kualifikuar nga Amerika. Sidomos fëmijët në nevojë, për shembull në Gaza, janë sërish viktimat e para”, ka shkruar ai. Vetëm Qendra Amerikane për Kontrollin e Sëmundjeve (CDC) aktualisht ka më shumë se 1700 ekspertë të shëndetit publik në mbi 60 vende.
Bashkëpunimi BE-OBSH
Një tërheqje e SHBA-së mund të ndikojë gjithashtu në planet për projektet e ardhshme të bashkëfinancuara me Bashkimin Europian, aktualisht një nga donatorët më të mëdhenj vullnetarë të OBSH-së dhe kontribuuesi i pestë më i madh në përgjithësi.
BE-ja dhe OBSH-ja aktualisht po punojnë së bashku në disa iniciativa, të tilla si një strategji për të nxitur profesionin e infermierisë mes mungesave të larta të stafit të paraqitur në shtator 2024, ose një anketë në mbarë BE-në mbi shëndetin mendor të profesionistëve të kujdesit shëndetësor.
Bashkimi Europian ka treguar tashmë synimin e tij për të konsoliduar ndikimin e tij në skenën globale, të zgjeruar pas pandemisë COVID-19 dhe me diskutimet rreth Strategjisë Globale të Shëndetit të BE-së dhe Traktatit të Pandemisë. “Kjo e bën edhe më urgjente që BE-ja të rimendojë qasjen e saj aktuale ndaj partneriteteve dhe ambicien e saj në shëndetin global”, shtoi Kuiper.
Një tjetër nismë e madhe shëndetësore globale që doli nga pandemia COVID-19 ishte propozimi për një Marrëveshje Pandemike, nga e cila dëshiron të tërhiqet edhe Donald Trump. Bisedimet kanë vazhduar për tre vitet e fundit, por me pak përparim të arritur deri më sot. Pas disa vonesave, afati i ri për një marrëveshje është maji 2025.
SHBA ishte një nga bllokuesit kryesorë të negociatave dhe politikanët republikanë e kritikuan ashpër idenë, duke konsideruar se një marrëveshje do t'i jepte shumë fuqi OBSH-së gjatë emergjencave të ardhshme të shëndetit publik. “Dobësimi i OBSH-së mund të krijojë një vakum fuqie në qeverisjen globale të shëndetit, duke fuqizuar potencialisht aktorë të tjerë si Bashkimi Evropian”, tha de Ruijter.
Sondazh
Balluku: Shqipëria e pasur me bimë mjekësore - Kompanitë shqiptare, eksportuese në Evropë dhe përtej saj
Në Shqipëri nuk janë të pakta kompanitë të cilat prodhojnë dhe përpunojnë bimë aromatike dhe mjekësore. Zëvendëskryeministrja Belinda Balluku, njëherësh......
“Lufta” e fermerëve me motin, siguracionet në bujqësi: “Ndihemi të kërcënuar nga breshëri, më të rrezikuarat pemët frutore”!
“Kushtet klimatike janë bërë një kërcënim i vazhdueshëm për fermerët shqiptarë. Stuhitë e papritura, përmbytjet dhe breshëri po shkatërrojnë gjithnjë e më......
Trump promovon kriptomonedhat - Urdhëron krijimin e një grupi pune për rregulloret e reja të industrisë
Presidenti i Shteteve të Bashkuara, Donald Trump, urdhëroi krijimin e një grupi pune për kriptovalutat, i ngarkuar me hartimin e rregulloreve të reja të......
Firmoset marrëveshja e vendit pritës me Shqipërisë dhe Bankës Europiane të Investimeve!
Ministri për Europën dhe Punët e Jashtme, Igli Hasani ka njoftuar sot në rrjetet sociale se marrëveshja e Vendit Pritës e nënshkruar sot mes Shqipërisë dhe......
“Makina fluturuese deri në 2027” - Serbia, në negociata me SHBA-në dhe Kinën për projektin ambicioz
Serbia synon të prezantojë makinat fluturuese deri në vitin 2027, sipas presidentit Aleksandar Vuçiç, i cili e dha lajmin gjatë Forumit Ekonomik Botëror në......
Tryeza për projektimin e Shqipërisë 2050 - Çfarë duhet bërë për një ambient më të sigurt?
Shoqëria civile, ekspertë ligjorë dhe jo vetëm, organizuan një tryezë të rumbullakët ku hodhën diskutime mbi problemet ekonomike, sociale, politike etj në......
Pritet të ngrihet Banka Shqiptare e Zhvillimit - Rama: Garanci sovrane edhe për bizneset e vogla dhe të mesme
Shqipëria po bashkëpunon me Bankën e Italisë, Cassa Depositi e Prestiti, për ngritjen e një Banke Shqiptare Zhvillimi, e cila do të rrisë financimin ndaj......
“Sheba Medical Center”, partner strategjik i QSUNT - Spitali Onkologjik do të transformohet në një shërbim nga më bashkëkohorët
Spitali Onkologjik në Qendrën Spitalore Universitare “Nënë Tereza” do të transformohet në një shërbim nga më bashkëkohorët, duke çelur një kapitull të ri......
