A ndikon viti zgjedhor në ekonomi? Shifrat/ Kur ka zgjedhje rriten pagat, emigrantët dhe martesat, por më pak turistë
“Scan Intel” ka analizuar disa prej indikatorëve kyç makroekonomik, por edhe indikatorë më social, për të kuptuar impaktin që ka një vit zgjedhor në ekonomi dhe shoqëri. Në funksion të kësaj analize, jemi fokusuar te vitet tek, si vite zgjedhore, dhe vitet çift, si vite “normale”, pra vite jo zgjedhore, pa fushatë elektorale dhe pa proces votimi. Në pjesën dërrmuese të rasteve, analiza fillon që prej vitit 2004. Shifrat tregojnë se zgjedhjet kanë ndikim në ekonomi, por jo aq sa mund të sinjalizojë perceptimi i përgjithshëm.
Duke filluar nga indikatori më i rëndësishëm, rritja ekonomike, statistikat publike tregojnë se në një vit tek, pra vit zgjedhor, mesatarisht ekonomia shqiptare është rritur me një normë pranë 3.3%, ndërkohë që në një vit “normal” mesatarisht ndër vite, rritja ekonomike ka qenë pranë 4.1%, çka sinjalizon se zgjedhjet kanë gjasa ta ngadalësojnë zgjerimin e ekonomisë.
Sa i përket një tjetër indikatori me rëndësi, inflacionit, shifrat sugjerojnë se të qënit vit zgjedhor ose jo nuk ka ndikim në rritjen ose jo të çmimeve. Në vitet zgjedhore, norma mesatare e inflacionit në vendin tonë ka qenë pranë 2.3% dhe në vitet “normale” pranë 2.2%.
Lejet e ndërtimit nga ana tjetër janë një aspekt që merr maksimalisht vëmendje kur jemi në fushatë apo prag fushate elektorale. Por, a mbështesin shifrat idenë se në vit zgjedhor dhe në kohë “ethesh” elektorale rriten lejet e ndërtimit të dhëna? Jo, pasi diferenca është thuajse e parëndësishme, mesatarisht me nga 1170 leje ndërtimit të dhëna në vit “normal” dhe 1192 në vit zgjedhor.
Po sa i përkiet emigrimit, si ndikojnë zgjedhjet në largimin e shqiptarëve? Shifrat sugjerojnë se ka ndikim, dhe deri diku të dukshëm. Mesatarisht, në vitet jo-zgjedhore nga Shqipëria janë larguar ndër vite rreth 38 mijë shqiptarë, dhe në vitet zgjedhore rreth 45 mijë. Pra, në vitet teke, ato zgjedhore, ka më shumë shanse që shqiptarët të largohen në emigrim.
Kursi i këmbimit, sidomos ai mes euros dhe lekut ka marrë mjaft vëmendje kohët e fundit për shkak të zhvlerësimit të monedhës së përbashkët europiane kundrejt monedhës sonë vendase, dhe jo pak herë është përmendur fushata elektorakle si shkaktare e kolapsit të euros. Por, a e mbështesin shifrat këtë supozim? Bazuar në statistikat publike nga Banka e Shqipërisë, mesatarisht në vite “normale”, jo zgjedhore, euro është zhvlerësuar me 1.4% kundrejt lekut, ndërsa në vite zgjedhore, përfshirë vitin aktual, me vetëm 0.6%. Pra, shifrat sinjalizojnë se në vite jo zgjedhore euro zhvlerësohet më shumë kundrejt lekut se në vite zgjedhore.
Edhe sa i përket pagave, shifrat tregojnë se viti zgjedhor ka mjaft ndikim. Në vitet teke, pagat janë rritur mesatarisht në nivele më të larta se në vitet jo zgjedhore, dhe kjo tendencë është edhe më e theksuar sa i përket pagave në administratën shtetërore. Pra, atë vit që ka zgjedhje, gjasat janë që pagat të rriten më shumë se gjatë vitit të kaluar apo atij pasardhës, sidomos në “shtet”.
Fatkeqësisht, shifrat tregojnë edhe se në një vit zgjedhor turizmi rritet më pak se në vit “normal”, ose më saktë flukset hyrëse të turistëve të huaj. Në vitet teke, mesatarisht turistët e huaj janë rritur me 22.6%, ndërsa në vitet çifte, ato zgjedhore me vetëm 14.2%.
Çuditërisht, zgjedhjet duket sikur ndikojnë edhe te martesat, pasi kur ka zgjedhje, mesatarisht në Shqipëri ndodhin rreth 1500 celebrime më shumë se në vitet kur nuk ka zgjedhje.
Kjo analizë, e bazuar në statistika publike, jep vetëm disa sinjale në lidhje me ecurinë e ekonomisë sipas vitit, zgjedhor ose jo, dhe jo medoemos do të thotë se diferencat e shifrave përbejnë një fenomen.
Sondazh
Pa remitancat do duhej të punonim 11 orë në ditë/ Dërgesat e emigrantëve vlejnë 3.2 orë punë shtesë në ditë për një shqiptar të punësuar
Sipas të dhënave të “KNOMAD” niveli i remitancave në Shqipëri për vitin 2022 vlerësohej pranë 1.8 miliardë dollarëve, ose sa 10% e Prodhimit të Brendshëm......
Remitancat, sa 10% e ekonomisë shqiptare/ KNOMAD: $1.8 mld në vit nga emigrantët, kryesojnë dërgesat nga Italia, Greqia, SHBA
Partneriteti Global për Migrimin dhe Zhvillimin, i njohur ndrsyhe si “KNOMAD” është ndër organet që fokusohet më së shumti te statistikat e migrimit, dhe......
Inflacioni, në rënie për të 6-tin muaj/ Zbret pranë 4.6%, por ushqimet vijojnë të shtrenjtohen me ritme dyshifrore
Inflacioni regjistron një tjetër rënie për prillin, duke zbritur pranë 4.6%, tregojnë shifrat më të fundit nga Instituti i Statistikave. Prilli është muaji i......
Sa para dërgojnë shqiptarët jashtë? Mbi $50 milionë në vit. Italia dhe Greqia `presin` 87% të totalit, SHBA e 3-ta
Remitancat janë padiskutim një prej burimeve më të rëndësishme të të ardhurave për familjet shqiptare, dhe gjatë vitit të kaluar kanë prekur një rekord të ri......
BSH bleu 283 kg ar në mars/ Ari monetar arrin në 3.1 ton, ose 208 milionë dollarë. Rezerva valutore, në $5.46 mld
Për herë të parë në thuajse 1 vit, Banka e Shqipërisë ka blerë ar monetar në kuadër të rezervës valutore. Kështu, volumi i arit në posedim të Bankës së......
Vlora, me rritjen më të madhe të kreditimit/ Huaja për individë rritet në çdo qytet, me përjashtim të Elbasanit
Referuar të dhënave të publikuara nga Banka e Shqipërisë për “Huatë për individët sipas rrethit dhe qëllimit të përdorimit”, në tremujorin e parë, në total......
Profili i një “punëtori” në Shqipëri/ Është mashkull, 25-54 vjeç, me 54 mijë lekë pagë, pa arsim të lartë dhe punon në bujqësi ose në sektorin e shërbimeve
“Scan Intel” ashtu siç ka bërë më parë, me profilin e një shqiptari mesatar, me “profilin e një familje shqiptare”, një të riu apo me profilin e një emigranti,......
Çmimet normalizojnë shifrat e transportit/ Rreth 13.5% më shumë mallra përmes detit, me rritje pasagjerët dhe fluturimet
Rënia e nivelit të çmimeve duket se ka stabilizuar tregtinë e jashtme. Këtë e konfirmojnë shifrat e transportit të publikuara nga “Instituti i Statstikave”.......
