Lëndët e para, gjithnjë e më të rralla - A do të kushtojnë më shumë automjetet elektrike dhe panelet diellore?
Pas vendimit për të kufizuar eksportin e galiumit, germaniumit dhe grafitit, Pekini tashmë forcon kontrollet mbi eksportin e mineraleve të rralla. Për herë të parë, gjigandi aziatik do t'u kërkojë tregtarëve të japin detaje mbi importet dhe dërgesat e metaleve të çmuara. Importuesve të naftës bruto, mineral hekuri, koncentrat mineral bakri dhe plehrat potasike iu kërkua gjithashtu të raportonin porositë dhe dërgesat. Nga të gjithë elementët, mineralet e rralla janë i vetmi material strategjik që duhet të përfshihet në listën e eksporteve.
Sipas rregulloreve të reja, tregtarët duhet të dorëzojnë një dokument që tregon vendin e origjinës, datën e nënshkrimit të kontratës, sasinë e materialeve, si dhe detajet e destinacionit përfundimtar. Masa u njoftua nga Ministria Kineze e Tregtisë 7 nëntorin e kaluar, pasi hyri në fuqi më 31 tetor: masa do të zgjasë dy vjet nga tetori 2023 deri në tetor 2025. Arsyet pse Pekini ka vendosur të konstatojë se sa minerale të rralla mund të largohen nga kufijtë e Republikës Popullore dhe cili është destinacioni i tyre përfundimtar lidhen vetëm me një qëllim. Sipas analistëve kjo është një tjetër armë diplomatike që Kina dëshiron të përdorë, mbi të gjitha në dëm të Shteteve të Bashkuara të Amerikës dhe Bashkimit Europian.
Sigurisht që ka dhe një aspekt kombëtar. Prej disa vitesh, Pekini ka miratuar kontrolle më të mëdha në industrinë e materialeve strategjike për t'iu përgjigjur mbi të gjitha nevojave mjedisore dhe të efikasitetit të brendshëm. Në fakt, komponentët e teknologjive të përdorura gjerësisht prodhohen duke filluar nga lëndët e para kritike dhe kërkesa e tyre mund të rritet në të ardhmen. Në fakt, bëhet fjalë për bateritë e litium-jonit, turbinat e erës, panelet fotovoltaike, pompat e nxehtësisë, kabllot e transmetimit të të dhënave, telefonat inteligjentë, tabletët dhe kompjuterët.
Në fakt, parashikimet e tregut për vitet e ardhshme flasin për një rritje të ndjeshme të kërkesës për lëndë të para të caktuara, të cilat mund të shkaktojnë ndërprerje serioze në zinxhirët e furnizimit, me efekte të qarta në çmimin përfundimtar të mallrave të prekur, nga makinat tek teknologjitë, mbi të cilat gjiganti aziatik po investon shumë. Aktualisht, Kina përbën 63% të minierave globale të mineraleve të rralla, 85% të përpunimit dhe 92% të prodhimit global.
Kina mund të vendosë lehtësisht të kufizojë aksesin në mineralet e rralla për të sulmuar rivalët e saj gjeopolitikë, me pasoja katastrofike për të gjithë botën. Rreziku i mbështetjes në Pekin për këto komponentë është i pamundur të injorohet. Kërkesa në rritje për disa lëndë të para në Bashkimin Europian i ka bërë këto materiale “kritike”, për shkak të disponueshmërisë së tyre të ulët dhe rëndësisë strategjike. Sipas parashikimeve të Komisionit Europian, kërkesa do të rritet pesë deri në gjashtë herë deri në vitin 2030. Problemi është se kontinenti është kryesisht i varur nga furnizimet jo të BE-së: për shembull, Turqia siguron 98% të furnizimeve me borat ndërsa Afrika e Jugut furnizon 71 % të platinit.
Dorina Kurtaj /SCAN
Sondazh
Arabia Saudite po ndërton një vendpushim skish në shkretëtirë! (FOTOT)
Resorti i skive, Trojena, do të jetë i disponueshëm për skiatorët për tre muaj çdo vit, ndërsa pjesën tjetër të kohës turistët do të mund të bëjnë sporte ujore......
Efektet e para pas rritjes së normës bazë të interesit - Yieldi i bonove 12-mujore, arrin në 3,31%. Më i larti që nga muaji qershor
Rreth dy javë pasi Banka e Shqipërisë rriti normën bazë të interesit në 3,25%, janë ndjerë efektet e para në tregun financiar të vendit. Në ankandin e......
“Monedhat digjitale mund të zëvendësojnë paratë” - Sipas FMN, Bankat Qendrore nuk do të kthehen prapa në kohë
Monedhat digjitale të bankës qendrore kanë potencialin për të zëvendësuar paratë cash, por përshtatja mund të marrë kohë. Deklarata u bë nga drejtoresha e......
Projekti i ri/ Internet falas në Astir, Kombinat e Kinostudio! 15 zonat e reja ku do të ofrohet shërbimi wi-Fi falas
Bashkia e Tiranës do të zgjerojë zonat e ofrimit të shërnimit të internetit falas në hapësirat publike. Aktualisht ky shërbim ofrohet falas në 13 zona të......
Greqia, me ligj të ri kundër evazionit fiskal - Paketa e masave publikohet për konsultim publik
Projektligji “Masat për kufizimin e evazionit fiskal” i Ministrisë së Ekonomisë dhe Financave të Greqisë është hedhur në konsultim publik. Një prej ndërhyrjeve......
BE: Hendeku gjinor i pagave ende në 13% - Femrat europiane paguhen më pak se meshkujt për të njëjtën punë
Femrat në Europë paguhen ende më pak se meshkuj që bëjnë të njëjtën punë. Sipas komisionit të Bashkimit Europian hendeku gjinor i pagave ka mbetur në nivelin e......
Çfarë ka ndodhur sot në tregun valutor – A vijon edhe sot rënie e monedha kryesore përballë lekut?
Dollari amerikan është blerë sot me 95.7 lekë dhe është shitur me 97.2 lekë në raport me ditën e djeshme sipas kursit të këmbimit lokal. Monedha europiane......
Projekt i ri 14.6 mln euro për ekonominë qarkulluese në Shqipëri
Bashkimi Evropian dhe Ministria Federale Gjermane për Bashkëpunim Ekonomik dhe Zhvillim (BMZ) prezantuan projektin e ri "BE për Ekonominë Qarkulluese dhe......
