Pse Turqia është një zonë me rrezik shumë të lartë tërmetesh?!
Tërmete të fuqishme tronditën Turqinë dhe Sirinë. Por pse ajo zonë është kaq e prirur ndaj tërmeteve?
Për fat të keq, do të duhet shumë kohë përpara se të kemi një pamje përfundimtare të viktimave dhe dëmeve të shkaktuara nga tërmetet që ndodhën në zonën jugore të Turqisë gjatë natës dhe më pas në mëngjesin e vonë të 6 shkurt 2023. Tërmetet kanë regjistruar vlera me magnitudë 7.8 dhe 7.5 dhe janë pasuar nga pasgoditje të shumta që do të vazhdojnë për ditë, javë dhe ndoshta muaj. Por ne tashmë po përpiqemi të kuptojmë se çfarë i shkaktoi ato.
E ngjeshur nga një "shtrëngim" i dy çarjeve, Turqia është një nga vendet më të prekura nga tërmetet në botë, sepse shtrihet në pllakën e Anadollit midis dy çarjeve kryesore (thyerje në koren e tokës): çarja e Anadollit të Veriut (me të verdhë në foton 1 më poshtë) që përshkon vendin nga perëndimi në lindje dhe çarja e Anadollit lindor (në rozë në foton 1) e cila ndodhet në rajonin juglindor të vendit.
Ato kanë origjinën nga një zonë e vetme e njohur si "Kryqëzimi i trefishtë i Karliovës", i quajtur kështu sepse është pika e kryqëzimit midis tre pllakave: ajo e Anadollit, euroaziatike dhe arabe. Për të kuptuar pse ndodhin tërmete të tilla të dhunshme, shikoni foton 2 (më poshtë). Ylli i kuq tregon zonën ku kanë ndodhur tërmetet e fundit në çarjen e Anadollit Lindor.
Kjo çarje është e tipit "transcurrent", do të thotë se dy rajonet në kontakt rrëshqasin horizontalisht në raport me njëri-tjetrin kur ndodh një tërmet. Në këtë rast nga të dhënat e para të marra duket se ka pasur një rrëshqitje të zona më veriore e thyerjes drejt jugut me rreth 2 metra.
E gjithë kjo për faktin se pllaka arabe e cila ndodhet në jug po lëviz drejt veri-verilindjes me një shpejtësi prej rreth 24 milimetra në vit dhe ndërsa në veri të Gjirit Perisco ajo rrëshqet nën Euroazi (ku në foton 2 ka trekëndëshat e vegjël përgjatë një vije të zezë), përgjatë thyerjes lindore të Anadollit pllaka krijon një lëvizje rrëshqitëse.
Rrëshqitja nuk ndodh vazhdimisht, por ndodh vetëm kur forcat e përfshira grumbullohen në sasi të mëdha përgjatë thyerjes dhe në një moment të caktuar kjo i çliron papritur.
Edel Strazimiri / SCAN
Sondazh
Tërmeti në Turqi dhe impakti në politikat e vendit - Shtyrja e mundshme e zgjedhjeve dhe kriza ekonomike
Pasojat totale të tërmetit të fortë që goditën jugun e Turqisë dhe provincat fqinje në Siri nuk pritet të vlerësohen brenda një kohe të shkurtër. Sizmiologët......
Shkëmbimi më i madh i kriptomonedhave në botë, do të pezullojë transfertat në dollarë amerikanë!
Binance, shkëmbimi më i madh i kriptomonedhave në botë, do të pezullojë depozitat dhe tërheqjet në dollarë amerikanë, tha kompania pa dhënë një arsye për......
Korea e Veriut, rekord në vjedhjen e kriptove - Pheniani ka përvetësuar më shumë se çdo vend tjetër në vitin 2022
Korea e Veriut vodhi më shumë asete kriptomonedhash në vitin 2022 se në çdo vit tjetër duke synuar rrjetet e kompanive të huaja të hapësirës ajrore dhe të......
Italia, qendra e energjisë për Europën - Kryeministrja Meloni: Do të përdorim fondet e BE
Italia synon të përdorë fondet që vijnë nga Bashkimi Europian sipas të ashtuquajturit plani REPowerEU për të zhdukur varësinë nga gazi rus dhe për ta kthyer......
Google prezanton Bard A.I. - Një përgjigje kundër ChatGPT
Google prezantoi një teknologji chatbot të inteligjencës artificiale të quajtuar Bard, në pritje për të dalë në treg javët e ardhshme. Bard do të konkurrojë......
Franca, në grevë kundër reformës së pensioneve - Debate të ashpra në parlament mes opozitës dhe qeverisë
Debate të ashpra në parlamentin e Francës rreth reformës së pensioneve të propozuar nga presidenti Emmanuel Macron, në një moment që qeveria mbronte me......
BP regjistron 28 miliard dollarë fitime - Kompania shënoi një rekord të ri për vitin 2022
British Petroleum raportoi një fitim rekord prej 28 miliardë dollarësh në vitin 2022, nxitur dhe nga një rritje e çmimeve të energjisë që nga pushtimi rus i......
Nuk ka mjaftueshëm bakër në botë dhe mungesa mund të zgjasë deri në vitin 2030!
Një deficit i bakrit është vendosur të përmbysë tregjet globale gjatë gjithë vitit 2023 dhe një analist parashikon se mungesa potencialisht mund të shtrihet......
