OKB: Shenjat jetike të ndryshimit të klimës thyen të gjitha rekordet e mëparshme në 2021!
Katër nga treguesit kryesorë për ndryshimin e klimës kanë thyer rekorde edhe një herë pas evidencave të frikshme për mungesën e përpjekjeve për të kufizuar ngrohjen katastrofike globale. “Klima jonë po ndryshon para syve tanë. Nxehtësia e bllokuar nga gazrat serrë të shkaktuara nga njeriu do të ngrohë planetin për shumë breza që do të vijnë”, thotë Sekretari i Përgjithshëm i WOM, Profesor Petteri Taalas.
Një raport i Organizatës Botërore Meteorologjike të OKB-së (WMO) ka gjetur se në vitin 2021 rritja e nivelit të detit, temperaturat e oqeaneve, emetimet e gazeve serrë dhe acidifikimi i oqeanit ishin të gjitha më të larta se kurrë më parë. Shtatë vitet e fundit kanë qenë më të nxehtat e regjistruara, me 2021-shin vetëm ‘njërin’ nga më të nxehtit dhe jo më të nxehtin në përgjithësi, për shkak të një ngjarjeje të frikshme ftohjeje të quajtur La Nina.
WMO, raporti i së cilës komplimenton raportin e gjashtë të IPCC të lëshuar këtë vit, shpreson të përdorë gjetjet për të ndikuar në COP27 në Egjipt më vonë këtë vit. Gjetjet vijnë gjithashtu përpara Davos 2022, ku liderët politikë dhe të biznesit do të diskutojnë ndryshimet klimatike.
Cilët janë treguesit kryesorë të ndryshimeve klimatike?
Treguesit kryesorë të ndryshimit të klimës, përqendrimit të gazit serrë, acidifikimit të oqeanit, temperaturës së oqeanit dhe rritjes së nivelit të detit, të gjithë kanë kryesuar rekordet e mëparshme në vitin e kaluar. Përqendrimi i gazit serrë, i cili tashmë kishte arritur më shumë se dyfishin e niveleve para-industriale, vazhdoi të rritet në 2021 dhe në fillim të 2022. Një mesatare mujore e marrë në Mona Loa në Hawaii arriti në 416.45 pjesë për milion (ppm) në prill 2020, 419.05 ppm në prill 2021 dhe 420,23 ppm në prill 2022.
Temperaturat e oqeanit janë në një rekord të lartë, me 2000 m të epërm të oqeanit që do të vazhdojë të ngrohet në vitin 2021 dhe pritet të vazhdojë në të njëjtën mënyrë në të ardhmen. Të gjitha të dhënat tregojnë se oqeanet janë ngrohur veçanërisht shpejt në dy dekadat e fundit, një trend shqetësues duke pasur parasysh këtë ndryshim është i pakthyeshëm.
Ngrohja e oqeanit është zbuluar gjithashtu se po depërton në nivele gjithnjë e më të thella, me një pjesë të madhe të oqeanit që përjeton të paktën një valë të nxehtë detare 'të fortë' në një moment në vitin 2021. Po kështu, acidifikimi i oqeanit është rritur për shkak të përthithjes së ujit të pothuajse një të katërtës së CO2 të emetuar nga njeriu që është në atmosferë. Reaksioni kimik që pason me ujin e detit krijon acidifikimin që kërcënon jetën detare dhe ekosistemet, me efekte për sigurinë ushqimore, turizmin dhe mbrojtjen e bregdetit.
Në një goditje të dyfishtë, ndërsa pH i oqeanit zvogëlohet, aftësia e tij për të thithur CO2 nga atmosfera bie. IPCC arriti në përfundimin se ka të ngjarë që oqeani të jetë aktualisht më acid se sa ka qenë për të paktën 26,000 vjet. Niveli mesatar global i detit gjithashtu arriti një rekord të ri në vitin 2021, pasi u rrit me një mesatare prej 4.5 mm në vit gjatë periudhës 2013-2021, më shumë se dyfishi i normës së 20 viteve të mëparshme.
Ky ndryshim është kryesisht për shkak të humbjes së përshpejtuar të masës së akullit nga shtresat e akullit, me implikime të mëdha për banorët e bregdetit nga Nju Jorku në Tuvalu. Temperatura mesatare vjetore globale në vitin 2021 ishte rreth 1,11±0,13°C mbi mesataren para-industriale 1850-1900, më pak e ngrohtë se disa vitet e fundit për shkak të ftohjes së kushteve të La Niña-s në fillim dhe në fund të vitit. Shtatë vitet më të fundit, 2015-2021, janë shtatë vitet më të ngrohta të regjistruara. AP
Edel Strazimiri / SCAN
Sondazh
France 24: Nëndetësja shqiptare e kohës sovjetike pret fatin e saj, duke refuzuar të fundoset!
Fati i nëndetëses së Luftës së Ftohtë në bazën e Pashalimanit nga ku Moska dikur shpresonte të kontrollonte Mesdheun varet në ‘peshore’ pasi autoritetet mbeten......
BE e gatshme të mbrojë Finlandën dhe Suedinë në rast të sulmit rus pas aplikimit për anëtarësim në NATO!
BE-ja është e gatshme të mbrojë Finlandën dhe Suedinë në rast të një sulmi rus, edhe pse ajo ende po pret të bashkohet me NATO-n, sipas shefit të politikës së......
BE-ja kërcënon Britaninë pas lëvizjeve për të ndryshuar rregullat e tregtisë post Brexit!
BE-ja ka kërcënuar se do të përdorë "të gjitha masat që ka në dispozicion" pasi Mbretëria e Bashkuar sinjalizoi se do të prezantonte legjislacionin për të......
A duhet të mbani ende maska në avionë në Europë? Është e komplikuar / 13 vendet ku janë ende të detyrueshme
Maskat e fytyrës nuk nevojiten më në avionë sipas Bashkimit Evropian, pasi udhëzimi zyrtar ndryshoi në 16 maj. Por ndërsa fluturimet pa maska janë......
Nafta Brent tregtohet në rreth 112 dollarë - SHBA po negocion me Venezuelën për të blerë naftë!
Nafta po qëndron në rritje të lehtë në sesionin e sotëm dhe një mbështetje po e gjen nga shpresat se kërkesa do të rimëkëmbet ndjeshëm në Kinë, pasi......
Bursat europiane zgjerojnë fitimet - Investitorët, në fokusuar te fitimet e korporatave dhe te lufta në Ukrainë
Tregjet europiane janë hapur në rritje edhe në sesionin e sotëm, duke ndjekur tendencën po në rritje të tregjeve globale. Indeksi pan-Europian STOXX 600 e ka......
Euro ngjitet në mbi 1.05 dollarë - Powell: Do të rrisim normat e interesit derisa inflacioni të ngadalësohet!
Euro po qëndron në rënie të lehtë përballë dollarit amerikan gjatë sesionit të sotëm, por megjithatë tregtohet mbi nivelin teknik të 1.05 dollarëve.......
Kush është Elisabeth Borne, kryeministrja e re e Francës?!
Presidenti francez Emmanuel Macron emëroi si kryeministre ministren e Punës, Elisabeth Borne. Është hera e dytë që një grua merr këtë post, dhe Borne do të......
