Moody`s “skanon” ekonominë shqiptare/ “E varur nga bujqësia, turizmi, moti. Të rinjtë e arsimuar do vazhdojnë të largohen”
“Scan Intel” ka siguruar ekskluzivisht raportin periodik të agjencisë së vlerësimit të kreditit Moody`s për vendin tonë. Nuk bëhet fjalë për një veprim mbi notën e borxhit, por vetëm për një analizë mbi ekonominë dhe financat shqiptare në tërësi. Agjencia ka rishikuar në rënie projeksionet për rritjen ekonomike të vendit këtë vit dhe vitin e ardhshëm. Për vitin aktual, projeksionet e reja flasin për 3.4% rritje, nga 4.5% që ishin parashikimet në muajin mars. Pavarësisht këtyre projeksioneve, agjencia thekson se këto parashikime janë shumë të pasigurta, si pasojë e zhvillimeve të papritura, sidomos në skenën ndërkombëtare, me konfliktin Rusi-Ukrainë në zhvillim e sipër.
Sipas `Moody`s`, ekonomia dhe financiat shqiptare janë të varura nga 3 sektorë: Bujqësia, Turizmi dhe Energjia. Çdo ngadalësim në njërin prej këtyre sektorëve do të sillte ngadalësim të ekonomisë në tërësi si dhe përkeqësim të financave publike, e për rrjedhojë edhe të notës së vlerësimit të borxhit sovran, aktualisht në “B1 - me perspektivë të qendrueshme”.
Ekspozimi i drejtpërdrejtë i ekonomisë shqiptare ndaj konfliktit Rusi-Ukrainë vlerësohet i ulët nga agjencia, që shton se, pavarësisht kësaj, një zgjerim i mundshëm i konfliktit, me përfshirjen eventuale të NATO-s, padiskutim që do të kishte impakt në ekonominë shqiptare.
Një vëmendje të veçantë në raportin e gjigandit të vlerësimit të kreditit, `Moody`s`, marrin edhe kontratat e Partneritetit Publik Privat (PPP). “Mbështetja në rritje e autoriteteve ndaj skemave të Partneritetit Publik Privat për të nxitur investimet paraqet rreziqe fiskale. Stoku i PPP-ve vlerësohet të jetë rritur ne 50% të PBB-së gjatë vitit 2021, nga rreth 33% që ishte kjo normë në vitin 2018”-nënvizon agjencia.
“Rreziqet kryesore fiskale të Shqipërisë lidhen me importin e energjisë elektrike, të varur nga kushtet atmosferike, detyrimet e prapambetura që rrjedhin nga sektori energjetik, rikthimi i pronave të ish-pronarëve, si dhe nga skemat e Partneritetit Publik Privat”-nënvizon mes të tjerash agjencia.
Sa i përket sektorit të turizmit, agjencia nënvizon se, deri në vitin 2028 pritet që të përfaqësojë 33% të Prodhimit të Brendshëm Bruto të vendit, por se nga ana tjetër, ky objektiv dhe potencial është i varur nga një pengesë madhore; parashikimet për mungesa të mëdha të krahut të punës në ndërtim dhe shërbimet turistike. Edhe elementët demografikë, si tkurrja e popullsisë, pritet të kenë impakt domethënës në ngadalësimin ekonomik të vendit gjatë 3 dekadave në vijim. Sipas `Moody`s`, deri në vitin 2050, popullsia e Shqipërisë do të tkurret me një hap prej 0.5% çdo vit mesatarisht, ndërkohë që forca aktive e punës do të tkurret mesatarisht me 0.6% çdo vit, deri në 2050-ën.
“Shqipëria me shumë gjasa do të vijojë të përjetojë migrim neto dalës të ndjeshëm. Norma e migracionit neto u rrit nga 0.6% e popullsisë në 2011-tën, në 1.2% në 2021-shin. Më të rinjtë dhe më të mirëarsimuarit me shumë gjasa do të vijojnë të përbëjnë bërthamën e emigrantëve, duke sjellë edhe një mungesë të profesionistëve. Impakti negativ i emigrimit zbutet disi nga vëllimi i lartë i remitancave”-nënvizon mes të tjerash agjencia.
Sondazh
Rritja e çmimeve “frenon” tregtinë e jashtme/ Eksport+Import bien me 8.3% në volum gjatë majit, por vlejnë 246 mln euro më shumë se vjet
Shifrat e tregtisë së jashtme vijojnë të jenë të fryra nga rritja e ndjeshme e çmimeve në nivel global. Kështu, të dhënat e Institutit të Statistikave tregojnë......
Shërbimet dhe të mirat rrisin shitjet, punën e pagat/ "Lulëzojnë" hotelet dhe agjencitë e udhëtimit, rritja deri në 108.8%
Shërbimet e kanë nisur fillimin e vitit me rritje pothuaj në të gjitha treguesit e tyre, tregojnë të dhënat më të fundit nga “Institutit i Statistikave”.......
1 në 2 persona jetojnë ngushtë/ Eurostat: Shqipëria e dyta në Europë me përqindjen më të lartë të popullsisë në familje të mbipopulluara
Shqipëria është vendi i dytë në Europë i cili regjistron përqindjen më të lartë të popullsisë që jetojnë në familje në kushte mbipopullimi. Janë 58,1% e......
Jemi mes 10 vendeve me naftën më të shtrenjtë në botë/ Rast unik, renditemi krah shteteve me PBB për frymë 14 herë më të lartë se ne
Shqipëria është një prej 10 vendeve më naftën më të shtrenjtë në botë tregojnë të dhënat e përditësuara nga `Global Petrol Prices`. Sipas renditjes, vetëm 9......
Çmimet ulin konsumin e karburantit/ Bien shitjet me 3.9% në mars, ushqimet dhe grupet e tjera në rritje
Të dhënat e “Institutit të Statistikave” sinjalizojnë rritje të shitjeve në tregtinë me pakicë përgjatë tremujorit të parë të vitit 2022. Indeksi i volumit të......
IT, profesioni që nuk njeh krizë/ Rritja më e lartë e pagave në tre vite
Nëse jeni specialist IT, programues, punonjës në media, telekomunikacion atëherë dukshëm është koha juaj. Kjo tendencë gjithnjë dhe në rritje, mbështetet dhe......
Ekonomia, “me sytë” nga turizmi/ Turistët shpenzuan 408 mln euro në tre muajt e parë, rekord absolut, 65% mbi mesataren historike
Turizmi duket se do të jetë një prej shtyllave kryesore në të cilat do të mbështet ekonomia shqiptare këtë vit, sidomos me krizën e çmimeve që ka prekur......
Ujërat e zeza, Shqipëria në fund të Europës/ Eurostat: Vetëm 1 në 3 familje, akses në përpunimin e ujërave, ndër 4 vendet më të dobëta në kontinent
“Agjencia Europiane e Statistikave” në raport monitorimin mbi progresin e vendeve drejt zhvillmit të qëndrueshëm, paraqet një sërë treguesish statistikorë, ku......
