Kush duhet të rrisë vlerën e pronës? - Rivlerësimi i pasurive, kostot dhe përfitimet
Nga 1 Janari 2026 qytetarët shqiptarë do të kenë mundësinë të rivlerësojnë pasuritë e tyre me normë tatimore 5 %, me qëllim për të afruar vlerat kadastrale me realitetin e tregut.
Por sipas një studimit të bërë nga “ALTAX” kjo iniciativë ka përfitime, por edhe kosto për kategori të veçanta.
Kështu, studimi thekson se kjo mundësi nuk është e njëtrajtshme për të gjithë: për një pjesë qytetarësh ajo është një instrument për të çliruar likuiditetin dhe për të fituar qasje në kredi; për shumë të tjerë, sidomos për pronarët me të ardhura të ulëta, rivlerësimi mund të përbëjë një shpenzim që i vendos ata përballë rreziqeve afatgjata.
Në praktikë, modeli i propozuar është ai i taksës mbi “fitimin” të taksuar nga rivlerësimi në 5%, por ky 5% aplikohet vetëm mbi diferencën mes vlerës së regjistruar dhe asaj të re të tregut dhe jo mbi vlerën totale. Kjo logjikë është pozitive sepse shmang taksimin e plotë të pronës; megjithatë, qytetari nuk paguan vetëm këtë tatim. Procesi shoqërohet nga shpenzime shtesë: vlerësim profesional, shpenzime kadastrale, shërbime noteriale dhe shënime administrative, që së bashku rrisin konsiderueshëm kostot fillestare.
Por, kush duhet ta bëjë a bëjë rivlerësimin? Sipas “ALTAX” nëse pronari i një pasurie të paluajtshme planifikon të shesë brenda një periudhe 3-vjeçare, të marrë kredi duke përdorur pronën si kolateral, ose të formalizojë vlerën për arsye investimesh, rivlerësimi mund të jetë një zgjidhje e arsyeshme pavarësisht kostove fillestare.
Por nëse pronari nuk ka plane të tilla, ka ardhura të ulëta, përballet me rrezikun që bashkë me rivlerësimit të paguajë dhe rritjen e taksës vendore bazuar në vlerën e regjistruar, në këtë rast, rekomandimi është të mos kryejë rivlerësimin për momentin.
Studimi nënvizon se një element kyç i pasigurisë është fakti që kjo masë është e përkohshme.
Nëse pas 2027 norma kthehet në 15% dhe nëse nuk ka mekanizëm mbrojtjeje për ata që kanë bërë rivlerësim më parë, atëherë rreziku i kostove shtesë mbi pronarin që ka bërë rivlerësimin tani është i lartë. Pra për të marrë një shembull, nëse një qytetar rivlerëson pronën me 5 %, dhe e regjistron në një vlerë më të lartë, por pas 2027 qeveria rrit sërish çmimet e referencës, qytetari do të paguajë 15 % mbi diferencën nga vlera e rivlerësuar tek ajo e shitur.
Ky skenar do ta bënte të pamendueshëm avantazhin e menjëhershëm 5% për ata të cilët nuk marrin përfitimet e përdorimit të vlerës së re (kreditë, shitje të planifikuara).
Për këto arsye, rekomandohet që të përfshihen jo vetëm stimuj fiskalë, por edhe garanci, si: përjashtime për grupet vulnerabël, mundësi pagesash në këste për tatimin, ulje të shpenzimeve të vlerësimit për kategoritë e caktuara dhe masa mbrojtëse ligjore që të lejojnë taksimin retrospektiv të një marzhi fitimi për një periudhë të qartë dhe pa kostot të rënduara për ata që kanë vepruar me mirëbesim.
Tregu evropian i hidrogjenit të gjelbër has pengesa - Kostot e larta të prodhimit dhe pasiguria, ndër sfidat më të mëdha
Qëllimi i Bashkimit Evropian për të prodhuar 10 milionë tonë hidrogjen të rinovueshëm deri në vitin 2030 bie ndesh me realitetin aktual të tregut. Kjo vjen......
Kreditë e këqija rikthehen në rënie në tetor/ Treguesi i huave me probleme luhatet, por mbetet në nivele të shëndetshme
Të dhënat më të fundit nga Banka e Shqipërisë tregojnë se pas një periudhe disamujore stabiliteti, niveli i kredive me probleme u rrit lehtë gjatë muajit......
Çfarë ka ndodhur sot në tregun valutor – Luhatje të lehta për Frangën zvicerane
Dollari amerikan ka arritur të stabilizohet këtë mëngjes pas një rënie të lehtë por të vazhdueshme që pësoi gjatë këtyre ditëve teksa është blerë sot me 82.5......
Franca miraton buxhetin e sigurimeve shoqërore - Asambleja Kombëtare aprovon projektligjin mes tensioneve politike
Projektligji për Financimin e Sigurimeve Shoqërore u miratua me rezultat të ngushtë nga dhoma e ulët e parlamentit francez. Kjo ishte një fitore e madhe për......
“2025, viti i dytë ose i tretë më i nxehtë në histori” - Shkencëtarët e BE-së: Ngrohja globale, në nivele të rrezikshme
Ky vit pritet të jetë i dyti ose i treti më i nxehtë në histori, potencialisht vetëm pas vitit 2024, që shënoi temperatura rekord, sipas Shërbimit të......
Investitorët “zgjedhin” Kosovën - Investimet e huaja direkte u rritën me 20% në 2025
Fluksi neto i investimeve të huaja direkte (IHD) në Kosovë arriti në 730.2 milionë euro në nëntë muajt e parë të vitit 2025, nga 605.7 milionë euro në të......
Çmimet rekord “zbehin” turizmin kroat - Kostot për vizitorët janë rritur me 50% që nga viti 2020
Sezoni veror i vitit 2025 në Kroaci ka thelluar shqetësimet për pozicionin e vendit në tregun mesdhetar, pasi korriku dhe gushti sollën rënie të dukshme të......
Miratohet nen për nen projektligji “Për buxhetin 2026” në Komisionin për Ekonominë, Punësimin dhe Financat
Është miratuar nen për nen me 7 vota pro projektligji për buxhetin e vitit 2026 në Komisionin Parlamentar për Ekonominë, Punësimin dhe Financat. Gjatë......
