Raporti: Sundimi i ligjit është përkeqësuar ndjeshëm në të gjithë BE-në!
Raporti i Sundimit të Ligjit për Liritë i publikuar të hënën nga Unioni i Lirive Civile për Europën zbulon se ndërsa situata ndryshon nga një shtet anëtar në tjetrin, ka një prirje të gjerë dhe thelbësore drejt sundimit të ligjit që has sfida të rënda gjatë viteve të fundit. Raporti prej 1000 faqesh publikohet çdo vit, me përsëritjen e tij të gjashtë të publikuar këtë vit që është rezultat i bashkëpunimit midis 43 organizatave të të drejtave të njeriut nga 21 vende të BE-së, të koordinuara nga Unioni i Lirive Civile për Europën.
Një nga përfundimet më të habitshme të nxjerra nga hulumtimi i organizatës është vazhdimësia e shkeljeve të raportuara dhe përkeqësimi i përgjithshëm i shtetit të së drejtës në të gjithë BE-në. Ndërsa vendet individuale shfaqin variacione, vëzhgimi më i gjerë është se të gjitha aspektet themelore të sundimit të ligjit, përkatësisht, sistemi i drejtësisë, masat kundër korrupsionit, liria e medias, kontrollet dhe balancat, hapësira qytetare dhe të drejtat e njeriut janë përballur me sfida të ngjashme dhe thelluese gjatë viteve të fundit. Kjo nxjerr në pah qartë mangësitë e vazhdueshme dhe sistematike në sundimin e ligjit në të gjithë bllokun.
"Stagnatorët" janë vendet që kanë mbetur statike ose kanë bërë përparim minimal në treguesit e tyre të sundimit të ligjit. Në këtë grup bëjnë pjesë Greqia, Irlanda, Malta, Holanda dhe Spanja. "Rrëshqitësit" janë modele demokratike si Belgjika, Franca, Gjermania dhe Suedia, të cilat demonstruan rënie të izoluara, por megjithatë shqetësuese në zona të caktuara.
"Demontuesit" janë vende ku sundimi i ligjit cenohet sistematikisht dhe qëllimisht në pothuajse të gjitha fushat, me këtë grup që përbëhet nga Italia, Bullgaria, Kroacia, Rumania dhe Sllovakia. Lidhja më e dobët dhe shkelësi i përsëritur, u gjet të ishte Hungaria. Disa vende shfaqën përpjekje të dukshme për të përmirësuar gjendjen e shtetit të së drejtës brenda vendit.
“Punëtorët e palodhur” Estonia dhe Republika Çeke treguan shenja të përpjekjeve të vërteta dhe sistematike për të bërë përmirësime, duke theksuar rolin e suksesshëm të shoqërisë civile në krijimin e ndryshimeve pozitive. Polonia, ndërkohë, konsiderohet një "përrallë paralajmëruese" pasi qeveria e re është përpjekur të rivendosë pavarësinë e gjyqësorit dhe pluralizmin e medias pa arritur përparim të madh, duke ilustruar se adresimi i pavarësisë së komprometuar të institucioneve është një përpjekje jashtëzakonisht sfiduese dhe e brishtë.
Sipas raportit, është absolutisht thelbësore që Komisioni Europian të lidhë raportin vjetor të sundimit të ligjit me mekanizmat e zbatimit të ligjit, siç janë procedurat e shkeljes së nenit 7 për shtetet anëtare që nuk respektojnë vlerat evropiane ose kushtëzimin e BE-së.
Sistemi i drejtësisë ende vuan nga manipulimi politik, burimet e pamjaftueshme dhe pengesat për ndihmën juridike, të cilat të gjitha minojnë pavarësinë, cilësinë dhe efikasitetin e tij, sipas raportit. Pamja e përgjithshme tregon gjithashtu se në fushën e luftës kundër korrupsionit, ka mungesë të vazhdueshme transparence, zbatim të dobët të ligjit dhe mbrojtje të pamjaftueshme të sinjalizuesve, duke çuar në një gërryerje të besimit në integritetin e qeverisë.
Liria e medias mbetet nën kërcënim në shumë vende, pasi ndikimi politik rrezikon pavarësinë e organeve rregullatore dhe pronësia e përqendruar mbyt pluralizmin, me gazetarët që po përballen me ngacmime dhe sfida ligjore në rritje. Kontrollet dhe balancat dobësohen më tej nga përdorimi i tepruar i proceseve të shpejta legjislative, ndërhyrja politike në autoritetet e pavarura dhe integriteti i komprometuar i sistemit zgjedhor, të cilat të gjitha gërryejnë kontrollin demokratik dhe ligjor mbi qeverinë.
Për më tepër, hapësirat qytetare kanë vazhduar të zvogëlohen pasi fushatat e përhapura të shpifjeve inkurajojnë qeveritë të miratojnë ligje kufizuese, veçanërisht kur bëhet fjalë për të drejtën për protestë paqësore dhe lirinë e tubimit dhe organizimit. Së fundi, të drejtat e njeriut janë nën presion në rritje për shkak të politikave më të rrepta të migracionit, mbrojtjeve joadekuate për grupet e cenueshme dhe rritjes së diskriminimit dhe gjuhës së urrejtjes që prek pakicat në të gjithë rajonin.
Siç vënë në dukje autorët e raportit, këto sfida të brendshme po shpalosen kundër një peizazhi gjeopolitik në ndryshim, me rritjen e populizmit të ekstremit të djathtë dhe kthimin demokratik në SHBA dhe konfliktet globale që formësojnë trajektoren politike të Europës.
Ndikimi në rritje i ekstremit të djathtë kërcënon unitetin e BE-së, ndërsa lufta e Rusisë ndaj Ukrainës dhe rënia e mbështetjes transatlantike për sigurinë evropiane testojnë qëndrueshmërinë e bllokut. Politikat e migracionit po bëhen më të ashpra, me shtetet që shtrëngojnë kufijtë dhe kufizojnë të drejtat e azilit, shpesh në kundërshtim me ligjin ndërkombëtar. Ndërkohë, mekanizmat e zbatimit të BE-së mbeten të dobëta, gjë që ka lejuar që tendencat joliberale të acarohen në vend që të dërgojnë një mesazh të qartë mbi qendrën e shtetit të së drejtës dhe të drejtave themelore. Pa veprime vendimtare, BE-ja rrezikon erozionin e mëtejshëm demokratik, fragmentimin e brendshëm dhe dobësimin e pozitës globale.
“Me rritjen e populizmit të ekstremit të djathtë dhe rrëshqitjen e demokracisë në SHBA, kriza e sundimit të ligjit në Europë thellohet. Rritja e ndikimit të ekstremit të djathtë kërcënon unitetin e BE-së, ndërsa lufta e Rusisë në Ukrainë dhe transformimi i shpejtë i lidhjeve transatlantike testojnë qëndrueshmërinë e bllokut. Për të mbrojtur BE-në dhe botën e bazuar në rregulla, Komisioni Europian duhet të forcojë zbatimin e ligjit duke e lidhur atë drejtpërdrejt me nenin 7, kushtëzimin buxhetor dhe procedurat e shkeljes.
Sondazh

Çmimet e naftës kapin rekord të ri ndërsa tensionet në Detin e Kuq intensifikohen pas sulmeve të SHBA!
Çmimet e naftës së papërpunuar kapën nivelet e tyre më të larta që nga 4 marsi pas sulmeve ushtarake amerikane ndaj grupit Houthi të Jemenit në Detin e Kuq......

Si ka nisur kjo javë për valutat kryesore?
Dollari amerikan duket që ka kaluar një fundjavë relativisht të qetë teksa vazhdon edhe këtë të hënë të blihet me 91 lekë dhe të shitet me 92 lekë sipas......

Si mund të shndërrohet Shqipëria në magnetin Europian të turizmit?- Revista "Focus": Nga rritja, tek diversifikimi dhe sfidat e së ardhmes
Turizmi padyshim që ka qenë kryefjala në dy viteve të fundit, pasi muaj pas muaji ka regjistruar rekorde të reja duke thyer çdo parashikim. Por, arritjet e......

Emigrantët investojnë në vendlindje - Selca në Mokër të Pogradecit po kthen banorët e larguar
Zona e Mokrës në Pogradec po kthehet në një destinacion mjaft të preferuar nga turistët. Kjo ka bërë që shumë emigrantë të rikthehen për të investuar. Pas......

Biznesi i vogël mban ekonominë në “këmbë”/ Rrisin peshën ndaj totalit, të punësuarit dhe shitjet neto
Bazuar në shifrat e vrojtimit sa i përket statistikave strukturore të ndërmarrjeve, 99.9% të ndërmarrjeve aktive e zënë ndërmarrjet e vogla dhe të mesme, me......

Në periudhën 2021-2024, TVSH rritet në 8.85% - Cilët janë faktorët që kanë kontribuar më shumë?
Në periudhën 2021-2024, TVSH-ja, mesatarisht ka pësuar një rritje prej 8.85%. Sipas një studimi të ALTAX, kjo tregon rritje të barrës fiskale dhe është......

Denaj: 1909 teste të akredituara në laboratorët e sigurisë ushqimore, nga 6 në 2013-n
Sot, në Ditën Botërore të Konsumatorit, Ministria e Bujqësisë dhe Zhvillimit Rural riafirmon angazhimin e saj dhe të institucioneve të varësisë për të......

Carney betohet si kryeministër i Kanadasë - Zotohet të gjejë një zgjidhje për konfliktin tregtar me SHBA-në
Ish-kreu i Bankës Qendrore Mark Carney është betuar si kryeministër i Kanadasë. Ai theksoi se do të bashkëpunonte me presidentin amerikan Donald Trump për të......