Dollarizimi i Argjentinës “tremb” jo pak vende - A ka ndonjë kuptim ekonomik plani i presidentit të ri Milei?
Fitorja më e madhe se sa pritej e Havier Milei në zgjedhjet presidenciale argjentinase sugjeron që votuesit në vendin e dytë më të madh të Amerikës së Jugut kanë zgjedhur me dëshirë trajtimin e situatës shokuese për të zgjidhur gjendjen e rëndë ekonomike të vendit.
Ndoshta nuk është e vështirë të kuptosh pse 56% e elektoratit mbështetën liridashësin e djathtë: Argjentina mund të ketë ekipin më të mirë të futbollit në botë, por ekonomia e saj ka performuar në mënyrë katastrofike vitet e fundit. Inflacioni po shkon në 140% dhe një thatësirë trevjeçare ka çuar në një rënie të mprehtë të prodhimit bujqësor. Dy në pesë njerëz jetojnë në varfëri dhe monedha ka humbur 90% të vlerës së saj në katër vjet.
Ideja e madhe e Mileit përfshin heqjen e ‘pesos’ dhe përdorimin e dollarit në vend të saj. Një formë më e butë e kësaj politike u provua në fillim të viteve 1990, kur – pas një episodi të mëparshëm recesioni dhe hiperinflacioni – qeveria në Buenos Aires caktoi kursin e këmbimit në një peso për dollarin. Kjo strategji, e njohur si konvertueshmëri, u braktis në vitin 2002 pas një recesioni të thellë dhe protestave të dhunshme në rrugë kundër kufizimeve në tërheqjet e parave nga bankat.
Etiketat e çmimeve ndryshojnë shumë nga dyqani në dyqan, por ndjekja e produkteve thelbësore ditore me tarifat më pak të papërballueshme është një harxhim kohe dhe energjie për argjentinasit që punojnë.
Presidenti i sapozgjedhur i Argjentinës thotë se dëshiron të shkojë më tej. Sipas propozimit të tij, banka qendrore e vendit në fakt do të shfuqizohej dhe ekonomia do të ‘dollarizohej’ plotësisht. Kjo do të nënkuptonte që politika monetare për Argjentinën të vendoset në Uashington dhe jo në Buenos Aires.
Vende të tjera si Panamaja dhe Ekuadori kanë ndjekur këtë rrugë, por asnjëherë në mënyrë kaq rrënjësore sa Argjentina, e cila është anëtare e grupit G20 të vendeve kryesore të zhvilluara dhe në zhvillim.
Ka disa probleme të dukshme me eksperimentin ekonomik të Mileit. E para është se Argjentina dhe SHBA janë ekonomi shumë të ndryshme, dhe kështu ajo që mund të jetë politika monetare e duhur për këtë të fundit mund të jetë e gabuar për të parën. Vendet duhet të jenë të kujdesshme për të hequr dorë nga liria për të vendosur normat e tyre të interesit dhe për të zhvlerësuar monedhat e tyre.
Problemi i dytë është më praktik: nga do t'i merrte Argjentina dollarët e saj? Aktualisht, banka qendrore nuk ka pothuajse asnjë rezervë në dollarë amerikanë dhe i mungon qasja në tregjet globale të kapitalit për të marrë stoqet që do të kërkoheshin për të mbajtur ekonominë në këmbë. Në teori, Milei mund të aplikonte në Fondin Monetar Ndërkombëtar për një kredi, por shanset për sukses nuk do të ishin të larta. Argjentina është tashmë huamarrësi më i madh nga FMN dhe i detyrohet 44 miliardë dollarë.
FMN ushqen dyshime nëse dollarizimi është i realizueshëm në afat të shkurtër. Peso do të kërkonte një zhvlerësim të konsiderueshëm përpara dollarizimit dhe një monedhë më e dobët do të rriste çmimet dhe do të rriste inflacionin akoma më tej.
Së treti, edhe nëse mund të gjendet një zgjidhje për problemet teknike që lidhen me braktisjen e pesos, vendimi i Mileit mund të shpërthejë relativisht shpejt. Dollarizimi është një rrugë njëkahëshe, një bast politikash pa dalje që mund ta mbyllë Argjentinën në një kurs të paqëndrueshëm dhe të rrëzojë ekonominë.
Përveç reformës së monedhës, Milei synon reduktime të forta në pagesat e sektorit të shëndetësisë dhe mbylljen e disa ministrive.
Dorina Kurtaj /SCAN
Sondazh
Bateritë gjigante zbrazin ekonominë e termocentraleve me gaz!
Bateritë gjigante që sigurojnë furnizim të qëndrueshëm me energji elektrike duke kompensuar furnizimet me energji të rinovueshme me ndërprerje po bëhen mjaft......
Investitorët e OpenAI po konsiderojnë të padisin bordin pas shkarkimit të papritur të CEO-s!
Disa investitorë në OpenAI, krijues të ChatGPT, po eksplorojnë rekurs ligjor kundër bordit të kompanisë, pasi drejtorët rrëzuan CEO-n Sam Altman dhe shkaktuan......
Wall Street shkon në gjykatë për të shmangur rregullatorët e Biden!
Duke u përballur me një valë rregullash të reja dhe të inkurajuara nga një gjyqësor dashamirës, firmat financiare amerikane dhe grupet e tyre tregtare po bëhen......
Rusia futet në zonën e 'rehatisë' së çmimit të naftës përpara OPEC+!
Ndërsa prodhuesit më të fuqishëm të naftës në botë mendojnë për shkurtime të mëtejshme të furnizimit, Rusia ka pak nxitje për një ndryshim rrënjësor pasi të......
Bankat shtetërore të Kinës po blejnë juan, duke shpejtuar rritjen e tij!
Bankat kryesore shtetërore të Kinës kanë qenë aktive në tregun e monedhës këtë javë, duke blerë juanin dhe duke ndihmuar në përshpejtimin e rimëkëmbjes së tij......
Bitcoin i reziston nivelit të 37,000 USD - Investitorët tërheqin fitimet, SEC shtyn vendimin për ETF-të
Bitcoin po qëndron në rënie në sesionin e sotëm, por megjithatë po i reziston nivelit të 37,000 dollarëve. Analistët vlerësojnë tashmë se niveli i rezistencës......
Euro dhe paundi nuk ndalin “vrullin” - BQE dhe Banka e Anglisë, politikë më agresive se FED
Dollari amerikan po qëndron në rënie edhe në sesionin e sotëm dhe po tregtohet në nivelin më të ulët në 2 muaj e gjysëm, pasi investitorët besojnë gjerësisht......
Nafta ndal rritjen 2-ditore - Fokusi rikthehet te ngadalësimi i kërkesës në Kinë
Nafta po qëndron në rënie të lehtë në sesionin e sotëm, për shkak se në treg është rikthyer sërish shqetësimi për ngadalësimin e ekonomisë globale, që për......
