Bota Postuar më 24 Maj 2022, 11:22

Mushkonjat e malaries kafshojnë edhe gjatë ditës: Parandalimi duhet përmirësuar!

Nga SCAN TV

30% e kafshimeve që transmetojnë malarien ndodhin brenda dhe në mes të ditës dhe jo gjatë natës siç besohej më parë: parandalimi duhet përmirësuar.

Nata mbetet koha kur keni më shumë gjasa të prekeni nga malaria, por nuk është koha e vetme. Mushkonjat që transmetojnë Plasmodium falciparum, paraziti që shkakton malarien, kafshojnë edhe gjatë ditës, kur është më e lehtë të kapësh njerëzit të papërgatitur. Sipas një studimi të publikuar në PNAS, 30% e pickimeve të mushkonjave femra Anopheles ndodhin brenda ditës, një fakt që ka habitur epidemiologët: deri më tani besohej gjithmonë se vektori insekt i infeksionit vepronte pothuajse ekskluzivisht nga muzgu deri në agim dhe parandalimi ishte i përqendruar gjatë natës.

Hulumtimi filloi nga një intuitë e Claire Sangbakembi-Ngounou, një eksperte entomologe në shëndetin publik në Institut Pasteur në Bangui, kryeqyteti i Republikës së Afrikës Qendrore. Shkencëtarja vuri re se mushkonjat Anopheles të qytetit të saj dukej se po kafshonin edhe gjatë ditës dhe e dyshimtë vendosi të kontrollonte në terren. Së bashku me kolegët dhe një grup vullnetarësh të armatosur me ilaçe antimalariale, ai organizoi një koleksion vjetor të mushkonjave në katër zona të ndryshme të kryeqytetit. Vullnetarët ekspozoheshin si “karrem” çdo muaj për 48 orë, duke kapur insektet sapo zbarkonin në lëkurën e tyre.

8000 mushkonja të 8 llojeve të ndryshme përfunduan në kurth. Ndërkohë, Carlo Costantini, bashkëautor i studimit në Universitetin e Montpellier (Francë), studioi sjelljen e të ushqyerit të mushkonjave të kapur me një model matematikor. Shumica e kafshimeve në fakt kishin ndodhur gjatë natës dhe në ambiente të mbyllura, por një pjesë e konsiderueshme e kafshimeve, midis 20% dhe 30%, kishte ndodhur gjatë ditës. Për studiuesit ishte një tronditje: deri më tani askush nuk kishte menduar të maste transmetimin e malaries gjatë 24 orëve të ditës.

Aktualisht, ndërsa presim të vlerësojmë efektet në shkallë të gjerë të vaksinës kundër malaries së sapo miratuar nga OBSH, strategjitë kryesore të parandalimit janë të përqendruara në mjedisin e shtëpisë: për shembull, rrjetat e mushkonjave të njomura me insekticide të vendosura rreth shtretërve janë shumë efektive. Megjithatë, nëse mushkonjat e malaries janë aktive edhe gjatë ditës, parandalimi duhet të përmirësohet në strukturat e zëna gjatë ditës, si shkolla, zyra dhe dyqane. Në vitin 2020, 627,000 njerëz vdiqën nga malaria. Rruga për ta zhdukur duhet patjetër të kalojë edhe atë 30%. FCS

Edel Strazimiri / SCAN

Sondazh

Poll

Live TV

Të fundit
Të gjitha lajmet

Më të vizituarat