Cilat vende janë shtëpia e njerëzve më të arsimuar në Europë?
Edel Strazimiri / SCAN
Kur bëhet fjalë për të konkurruar për punët dhe burimet më të mira, arsimi ka qenë gjithmonë një faktor vendimtar në suksesin tonë. Popullsia e rritur në Europë me arsim terciar, që është niveli më i lartë, ndryshon ndjeshëm në të gjithë kontinentin, sipas të dhënave në dispozicion. Mesatarisht, pothuajse një e treta e të rriturve të moshës 25-74 vjeç në Bashkimin Europian kanë një diplomë të arsimit të lartë, duke përfshirë universitetet publike dhe private, kolegjet, institutet e trajnimit teknik dhe shkollat profesionale. Niveli i arsimimit gjithashtu ndryshon sipas moshës dhe gjinisë.
Nivelet arsimore përkufizohen si të ulëta (më pak se shkolla e mesme), e mesme (shkollë e mesme) ose e lartë (studime universitare). Klasifikimi i agjencisë evropiane të të dhënave Eurostat bazohet në klasifikimin standard ndërkombëtar të arsimit (ISCED) dhe i referohet:
- I ulët: arsimi parafillor, fillor dhe i mesëm i ulët (nivelet ISCED 0–2);
- Mesatarisht: arsimi i mesëm i lartë dhe pas të mesëm jo-terciar (niveli ISCED 3 dhe 4);
- I lartë: arsimi terciar (nivelet ISCED 5–8). Ai përfshin universitete publike dhe private, kolegje, institute të trajnimit teknik dhe shkolla profesionale.
Në vitin 2022, 31.8 % e njerëzve të moshës 25-74 vjeç në BE kishin një arsim të lartë, duke filluar nga 17.4 % në Rumani në 49.8 % në Irlandë.
Vendet nordike dhe baltike kanë më shumë të diplomuar se mesatarja e BE-së
Përqindjet e të diplomuarve të arsimit të lartë ishin më të larta se mesatarja e BE-së në vendet nordike dhe baltike. Suedia dhe Norvegjia renditen në vendin e tretë dhe të katërt me mbi 45 % të të diplomuarve të arsimit të lartë. Nga popullsia letoneze, 44 % kishin një diplomë të arsimit të lartë. Vendet e tjera nordike dhe baltike kishin gjithashtu %je më të larta se mesatarja e BE-së në të diplomuarit e nivelit terciar.
Në Mbretërinë e Bashkuar, 43.5 % e popullsisë së moshës 25-74 vjeç kishte një arsim të lartë, i cili ishte mbi vendet e 'Katër të Mëdha' të BE-së. Franca (38.2 %) kishte përqindjen më të lartë mes tyre, e ndjekur nga Spanja (38 %). Pas Rumanisë, Italia kishte përqindjen më të ulët të të diplomuarve të nivelit terciar me 18.5 %. Kjo shifër ishte gjithashtu pak nën mesataren e BE-së në Gjermani (31.5 %).
Përqindja e popullsisë me arsim të lartë ishte dukshëm më e ulët në vendet kandidate për në BE. Turqia kishte përqindjen më të lartë të popullsisë me arsim të ulët deri tani, ku dy të tretat (61.8 %) kishin më pak se arsimin e mesëm të lartë. Kjo shifër ishte gjithashtu nën 40 % në katër vende të BE-së, përkatësisht në Portugali, Itali, Maltë dhe Spanjë.
Në 35 vende evropiane ku disponohen të dhëna, gratë e moshës 25-34 vjeç kishin një përqindje më të lartë të arritjeve të arsimit të lartë sesa burrat. Në vitin 2022, mesatarisht, përqindja e grave me arsim të lartë ishte 47.6 % ndërsa për burrat ishte 36.5 %. Me përjashtim të Finlandës, hendeku gjinor ishte dukshëm më i lartë në vendet nordike dhe baltike në favor të grave. Islanda (25.4 pikë përqindjeje, ose pp), Sllovenia (23.8 pp) dhe Sllovakia (22.8 pp) shënuan diferencën më të lartë. Turqia (1.3 pp), Zvicra (3.6 pp) dhe Gjermania (4.6 pp) raportuan hendekun më të vogël, duke treguar se përqindet e grave dhe burrave me arsim të lartë janë kaq afër.
Sondazh
Greqia heq pjesërisht ndalimin e transportit të kafshëve pas murtajës së dhive!
Edel Strazimiri / SCAN Greqia tha të premten se do të heqë pjesërisht një ndalim për transportin e deleve dhe dhive që vendosi muajin e kaluar pas......
“Rruga mbi ujë më e bukur e Kinës” sapo është rihapur për qarkullim!
Edel Strazimiri / SCAN Në Kinën lindore, ajo që është quajtur “autostrada më e bukur e ujit në Kinë”, rruga Yongwu, është rihapur së fundmi. Kjo......
Cilat janë shërbimet më të “kushtueshme” të bashkive? - Raporti/ Çështjet ekonomikë zënë peshën më të madhe. “Bie” strehimi
Elisabeta Dosku/ SCAN Struktura e shpenzimeve të bashkive në Shqipëri diktohet nga funksionet e njësive të qeverisjes vendore dhe burimeve të......
Plan veprimi për ndryshimet klimatike në Tiranë - Hapet tenderi. Në fokus, masat prioritare për shmangien e efekteve negative
Diamila Leka/ Scan Në Agjencinë e Prokurimeve Publike është publikuar tenderi me objekt “Hartimi i Planit të Veprimit për Ndryshimet Klimatike” në......
Kotorri, në rrezik për shkak të fluksit turistik - Rritja e turizmit masiv po ndikon edhe në mjedisin detar
Kristi Ceta/SCAN Qyteti malazez i Kotorrit, një sit i Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s, i vendosur brenda gjirit piktoresk të Adriatikut, po përballet......
Kroacia po blen më shumë armatime - Ushtria kroate do të pajiset me tanke, raketa, dronë
Kristi Ceta /SCAN Kroacia po investon gjithnjë e më shumë në modernizimin e ushtrisë. Ministria e Mbrojtjes dhe Shtabi i Forcave të Armatosura po zhvillojnë......
Interesat e kredisë rriten lehtë - BSH: Kërkesë e lartë nga biznesi dhe individët në tremujorin e dytë
Dorian Koça/SCAN Tremujori i dytë i vitit është karakterizuar nga rritje e lehtë e normave të interesit për kreditë për biznese dhe rënie e atyre për......
India prezanton motoçikletat e reja elektrike - “Ola Electric” përbën 39% të shitjeve të këtij sektori në vend
Kristi Ceta/SCAN Prodhuesi indian i automjeteve elektrike, Ola Electric Mobility, ka prezantuar një seri të re motoçikletash, duke u zgjeruar në një......
