Mosha biologjike: Pse është problem nëse rezulton shumë e lartë?!
Një mospërputhje midis moshës suaj biologjike dhe asaj të treguar në kartën tuaj të identitetit mund të nënkuptojë një rrezik në rritje për të zhvilluar një goditje në tru ose një formë të demencës. Këtë sugjerojnë rezultatet e një studimi të Institutit Karolinska (Suedi) të botuar në Journal of Neurology, Neurosurgery and Psychiatry.
Hendeku midis moshës kronologjike dhe plakjes aktuale të trupit duket se përbën, në vetvete dhe faktorë të tjerë gjenetikë, socio-ekonomikë dhe të barabartë të stilit të jetesës, një element i rëndësishëm në përcaktimin e shëndetit neurologjik të një personi.
Tradicionalisht, mosha kronologjike është konsideruar gjithmonë për të përcaktuar rrezikun e sëmundjeve kronike ose akute që rriten me kalimin e moshës, si kanceri, problemet kardiovaskulare dhe çrregullimet neurologjike. Por duke qenë se ne nuk plakemi të gjithë me të njëjtin ritëm, ky tregues nuk është domosdoshmërisht aq i saktë dhe i besueshëm.
Studiuesit suedezë llogaritën moshën biologjike të rreth 325,000 njerëzve, të dhënat e të cilëve ishin regjistruar në një bazë të dhënash kryesore shëndetësore britanike, Biobank UK. Subjektet ishin midis 40 dhe 70 vjeç në kohën e matjes së parë.
Mosha biologjike e çdo personi (d.m.th. ajo vlerë që tregon se sa mirë funksionon trupi) është llogaritur duke marrë parasysh 18 biomarkera, pra tregues biologjikë si niveli i lipideve ose sheqernave në gjak, presioni i gjakut, funksioni i mushkërive, indeksi i masës sֻë trupit. Shkencëtarët analizuan lidhjen midis këtyre vlerave dhe rrezikut të zhvillimit të sëmundjeve neurologjike (dementia vaskulare, goditje ishemike, sëmundja e Parkinsonit, skleroza anësore amiotrofike ose ALS) në nëntë vitet e ardhshme.
Një moshë biologjike më e lartë se mosha kronologjike ka qenë e lidhur me një rrezik (shumë) të rritur të zhvillimit të demencës, veçanërisht demencës vaskulare, për shkak të një reduktimi të rrjedhjes së gjakut në tru, si dhe të shkaktimit të një goditjeje ishemike (vdekja e një pjese të indet e trurit për shkak të mungesës së përkohshme të gjakut dhe oksigjenit në tru).
Hendeku nuk duhet të jetë i madh: "Nëse mosha biologjike e një personi është pesë vjet më e lartë se mosha e tij aktuale, ai person ka një rrezik 40% më të lartë për të zhvilluar demencë vaskulare ose për të pësuar goditje në tru," thotë Jonathan Mak, bashkautor i studimin. Ekziston edhe një lidhje midis moshës së lartë biologjike dhe një diagnoze shumë më të rrallë, asaj të ALS, por jo midis moshës së lartë biologjike dhe Parkinsonit.
Studimi kufizohet në zbulimin e një lidhjeje midis moshës biologjike dhe sëmundjeve, pa krijuar një lidhje shkak-pasojë. Fakti interesant, megjithatë, është se shumë nga bioindikatorët që përcaktojnë moshën biologjike mund të mbahen nën kontroll nëpërmjet ilaçeve ose mënyrës së jetesës: do të jetë e rëndësishme të zbulohet nëse ulja e moshës biologjike mund të vonojë zhvillimin e problemeve neurologjike të listuara.
Edel Strazimiri / SCAN
Sondazh
BE miraton përdorimin e fitimeve të krijuara nga 200 miliardë euro asete të ngrira ruse!
Udhëheqësit e BE-së miratuan planet e paprecedentë për të përdorur fitimet e krijuara nga asetet e ngrira të shtetit ruse për rindërtimin e Ukrainës dhe i......
Franca padit Komisionin për përparësinë e anglishtes në punësimin në BE!
Përdorimi i Euro-Anglisht dhe Globish, një version i thjeshtuar i anglishtes i përdorur nga folësit jo-vendas, mund të jetë bërë i përhapur në BE, por Franca......
Von der Leyen në Ukrainë përpara vendimit për zgjerimin e bllokut!
Presidentja e Komisionit Europian Ursula von der Leyen ishte në një vizitë në Ukrainë të shtunën, teksa BE-ja përpiqet të sigurojë popullin ukrainas për......
Kina kërkon ndihmën e Gjermanisë për të shmangur luftën tregtare Kinë-BE!
Udhëheqësi i Kinës Xi Jinping i ka bërë thirrje Gjermanisë që të frenojë luftën tregtare të afërt të Bashkimit Europian me Pekinin. Duke folur virtualisht me......
Cilat vende europiane kanë më shumë dhe më pak pyje?!
Pyjet luajnë një rol kyç në luftën kundër ndotjes dhe degradimit të mjedisit. Ata heqin sasi të mëdha të dioksidit të karbonit, zvogëlojnë rreziqet e......
Diamanti blu që mund të arrijë 50 milionë dollarë në ankand!
Diamanti më i madh blu, i zbukuruar, pa të meta, i nxjerrë ndonjëherë në ankand mund të shitet deri në 50 milionë dollarë në shitjen e bizhuterive të rralla të......
SHBA miraton projektligjin prej 14 miliardë dollarësh 'vetëm për Izraelin'!
Dhoma e Përfaqësuesve e Shteteve të Bashkuara miratoi një paketë ndihme ushtarake prej gati 14.5 miliardë dollarësh për Izraelin, një përgjigje muskulare e......
Tirana Bank, sponsorizon laborator për studentët e FTI - Mustafa: Studentët partnerë të rrugëtimit drejt transformimit Digital
Edukimi është një nga shtyllat thelbësore të Përgjegjësisë Sociale së Tirana Bank. Sponsorizimi i laboratorit të IT në Fakultetin e Teknologjisë së......
