Përshpejtim 'dramatik': Zvicra ka humbur 10% të akullnajave të saj në dy vitet e fundit!
Në dy vjet moti ekstrem ka zhdukur 10 % të akullnajave zvicerane, zbulon një studim i ri. Rënia më e madhe që nga fillimi i matjeve është parë në vitin 2022, e ndjekur nga e dyta më e madhe këtë vit, njoftuan sot Akademia Zvicerane e Shkencave (SCNAT) dhe Glacier Monitoring Switzerland (GLAMOS). Sipas raportit, një mungesë e fortë e shiut të dimrit në Alpe, e kombinuar me temperatura shumë të ngrohta, kontribuoi në reshjet e ulëta të borës dhe humbjen masive të akullit.
Në fillim të shkurtit, matjet e reshjeve të borës në 1000 metra mbi nivelin e detit u rritën pak mbi ato që shiheshin në dimrat më pak me dëborë të 1964, 1990 dhe 2007. Por në gjysmën e dytë të muajit, ato ranë në nivele të ulëta rekord, duke arritur vetëm rreth 30 % të mesatares afatgjatë.
Në 2000 metra, më shumë se gjysma e stacioneve të automatizuara matën rekorde të reja minimale 25-vjeçare. Disa metra shkrirje u mat në Valais jugor dhe në luginën Engadin në një nivel mbi 3200 metra, një lartësi në të cilën akullnajat deri vonë kishin mbetur të qëndrueshme. Sipas raportit, në pranverë, situata u kthye në normalitet për pak kohë.
Por moti i thatë dhe shumë i ngrohtë në qershor bëri që grumbulli i borës të shkrihej deri në katër javë më herët se zakonisht. Vera e vitit 2023 ishte më e nxehta në botë që nga fillimi i regjistrimeve. Nga gushti deri në shtator, shërbimi zviceran i motit duhej të ngjitej në një lartësi rekord prej gati 5,300 metrash për të gjetur 'pikën e ngrirjes' ose izotermën e shkallës zero.
Ky është pragu midis shtresave të ajrit me temperatura mbi 0°C në lartësi më të ulëta dhe atyre me temperatura nën zero në lartësi më të larta. Rekordi i mëparshëm u vendos më 25 korrik të vitit të kaluar në 5,184 metra.
Ndërsa Zvicra u zhyt në një valë të nxehti, reshjet e pakta të borës së verës u shkrinë shpejt, duke mos arritur të forcojnë akullnajat, sipas SCNAT. Pasi humbën 6 % të vëllimit të tyre në 2022, akullnajat e Zvicrës janë shkrirë me 4 % të tjera deri më tani në 2023.
Studiuesit thonë se dy vite radhazi të motit ekstrem kanë çuar në gjuhët e akullnajave që të ngushtojnë pjesët e akullnajave që shtrihen në një trup uji duke shembur dhe zhdukjen e shumë akullnajave më të vogla në Zvicër. Si rezultat, matjet e akullnajës Shën Annafirn në kantonin Uri u pezulluan.
Akullnajat në të gjithë vendin u prekën, me ato në Zvicrën jugore dhe lindore duke u shkrirë pothuajse po aq këtë vit sa në vitin rekord të 2022.
Këtë vit humbja mesatare e trashësisë së akullit në Valais jugor dhe në luginën e Engadinit është deri në tre metra dukshëm më e lartë se vlerat e regjistruara në verën e nxehtë të vitit 2003. Edhe pse më shumë borë u vendos në dimër midis Bernese Oberland dhe Valais, zona ende pa akulli i tij hollohet me mbi dy metra një humbje "jashtëzakonisht e lartë".
Edel Strazimiri / SCAN
Sondazh
Meta Platforms prezanton Quest 3 - Syzet inteligjente të krijuara në bashkëpunim me Ray-Ban
Meta Platforms zbuloi chatbot-in me inteligjencë artificiale, një kufje të re të realitetit të përzier dhe syze inteligjente Ray-Ban gjatë konferencës së saj......
Familjet humbën një rekord prej 6.6 trilionë euro në të gjithë botën në vitin 2022!
2022 ishte një “pikë kthese” për pasurinë globale, thotë kompania financiare gjermane Allianz në Raportin e saj të fundit të Pasurisë Globale. 2022 ishte një......
Uraniumi, ari i ri i ekonomisë globale - Rritje e çmimit paralelisht me zgjerimin e energjisë bërthamore
Uraniumi po shfaqet si një “ar i ri” në ekonominë globale, pasi përpjekjet për të zhvendosur ekonomitë në energjinë e gjelbër zbehin frikën e një aksidenti......
Lajm i mirë: Lamtumirë inflacion! - Rimëkëmbet tregu global i drithërave
Tregu global i drithërave së shpejti duhet të rimëkëmbet plotësisht dhe kjo për shkak të prodhimit rekord të grurit, misrit dhe orizit. Sipas raportit të......
Rritje e përgjithshme e valutave kryesore! Dollari amerikan fiton gati 1 pikë brenda natës!
Dollari amerikan ka regjistruar një rritje të konsiderueshme prej gati 1 pikë nga një ditë më parë pasi është blerë sot me 100.9 lekë dhe është shitur me 102.3......
Njohja e pensioneve me Italinë, Rama: Jemi në pikëmbërritje - Tajani: Raporte të shkëlqyera mes dy vendeve, bashkëpunim në infrastrukturë, energji e bujqësi
Pas takimit të Komitetit të Përbashkët për Investimet, Kreyministri i Shqipërisë Edi Rama, ka dhënë një konferencë të përbashkët për shtyp me zv.kryeministrin......
Pse Gjermania po rrit kontrollet kufitare me Poloninë dhe Republikën Çeke?!
Lëvizja e Berlinit synon të luftojë imigracionin e paligjshëm në mes të një rritje të mprehtë të numrit të kërkesave për azil. Gjermania njoftoi të mërkurën se......
Britania jep miratimin për projektin e fushës më të madhe të naftës dhe gazit në vite!
Britania ka dhënë miratimin për një nga projektet e saj më të mëdha të naftës dhe gazit në vite, fushën e Equinor's (EQNR.OL) North Sea Rosebank, duke thënë se......
