Analiza: Mundësia premton ulje taksash me 50%, lehtësim për qytetarët apo rrezik për buxhetin?
Partia Mundësia, e drejtuar nga Agron Shehaj, ka premtuar se nëse fiton zgjedhjet parlamentare, do të ulë taksat me 50%. Ky premtim synon të ndihmojë bizneset dhe qytetarët duke ulur barrën fiskale dhe duke stimuluar investimet e brendshme.
Indeksi i realizueshmërisë
Por, sa i realizueshëm është ky premtim? Për ta vlerësuar, kemi analizuar pesë faktorë kryesorë:
1. Kostoja financiare
Ulja e taksave me 50% do të kishte një ndikim të madh në të ardhurat e shtetit. Aktualisht, të ardhurat nga taksat përbëjnë rreth 84% të buxhetit vjetor. Një përgjysmim i tyre do të krijonte një boshllëk të madh financiar, i cili do të duhej të mbushej përmes rritjes së borxhit publik, shkurtimit të shpenzimeve qeveritare ose reformave të thella fiskale. Të ardhurat e arkëtuara nga Drejtoria e Përgjithshme e Tatimeve dhe Drejtoria e Përgjithshme e Doganave (përfshirë edhe Kontributet e mbledhura nga DPT), u vlerësuan në masën 561.7 miliardë lekë. Përgjysmimi i tyre do të sillte në arkë rreth 290 miliardë lekë.
2. Afati i zbatimit
Një ndryshim kaq i madh në sistemin e taksave nuk mund të ndodhë menjëherë pa pasoja të rëndësishme. Nëse zbatohet brenda një mandati 4-vjeçar, duhet një plan i qartë për të kompensuar humbjet e të ardhurave. Përvojat e vendeve të tjera tregojnë se uljet e ndjeshme të taksave zakonisht ndodhin në faza dhe kërkojnë një strategji të mirëkoordinuar për të shmangur krizën fiskale.
3. Eksperienca e qeverive të kaluara
Asnjë qeveri në Shqipëri nuk ka ndërmarrë një ulje kaq drastike të taksave. Për shembull, qeveria aktuale ka bërë disa ndryshime fiskale, por asnjëherë nuk ka premtuar ose zbatuar një ulje me 50%. Në vendet e rajonit, ndryshimet fiskale kanë ndodhur në mënyrë graduale, për të mos krijuar destabilizim ekonomik.
4. Ndikimi ekonomik
Një ulje drastike e taksave mund të ketë efekte pozitive në sektorin privat, duke rritur investimet dhe fuqinë blerëse të qytetarëve. Megjithatë, nëse nuk menaxhohet mirë, mund të çojë në një krizë të të ardhurave për qeverinë, duke ndikuar në shërbimet publike si arsimi, shëndetësia dhe infrastruktura. Përveç kësaj, një ulje e madhe e të ardhurave shtetërore mund të rrisë borxhin publik ose të detyrojë rritjen e taksave indirekte.
5. Ndikimi social
Nëse realizohet, ky premtim do të lehtësonte barrën fiskale për qytetarët dhe bizneset, duke rritur të ardhurat e disponueshme dhe duke stimuluar rritjen ekonomike. Nga ana tjetër, mund të ndikojë në financimin e programeve sociale dhe të rrezikojë shërbimet bazë për qytetarët, nëse nuk zbatohet me një plan të qartë kompensimi.
Sondazh

Shteti rimerr çfarë i përket? Koalicioni Nisma-Shqipëria Bëhet premton konfiskimin e pasurive që janë marrë padrejtësisht
Ky është një nga premtimet e koalicionit Shqipëria Bëhet-Nisma, dhe ka në fokus pastrimin e pronës publike nga abuzimet dhe riaktualizon çështjen e......

Nga fjalët te buxheti: Nisma–Shqipëria Bëhet vendos 5% të PBB për arsimin
Koalicioni Nisma-Shqipëria ka premtuar se arsimi do të jetë prioriteti i tij absolut, dhe se buxheti për arsimin publik do të rritet në 5% të PBB-së për dy......

Bien barrat fiskale, Koalicioni Nisma-Shqipëria Bëhet premton tatim-fitim 0 për bizneset e vogla
Koalicioni “Nisma-Shqipëria Bëhet” ka premtuar se do të ofrojë tatim fitimi zero për bizneset e vogla, me qëllim mbështetje më të madhe për zhvillimin e......

Analiza: Koalicioni Nisma-Shqipëria Bëhet synon dyfishimin e pagave në arsim. Sa i realizueshëm është ky premtim?
Koalicioni Nisma Shqipëria Bëhet ka premtuar se do të dyfishojë pagat e mësuesve gjatë katër viteve të ardhshme, duke synuar përmirësimin e kushteve të punës......

Rama premton pasaportën europiane për shqiptarët, zotohet për lëvizje të lirë brenda 4 viteve
Gjatë fushatës zgjedhore, kryeministri Edi Rama ka premtuar se brenda 4 viteve shqiptarët do të mund të pajisen me pasaportë europiane, duke u integruar më......

Rritje e mundësive për të rinjtë, PS synon të dyfishojë nxënësit në arsimin profesional
Partia Socialiste ka premtuar se gjatë mandatit të katërt qeverisës do të dyfishojë numrin e nxënësve në arsimin profesional. Kjo synon të përgatisë më shumë......

Analiza: Paga e ushtrisë shqiptare, sa ajo e ushtarëve në NATO? Sa i realizueshëm është premtimi i PS?
Partia Socialiste ka premtuar se paga mesatare e ushtrisë shqiptare do të arrijë në nivelin mesatar të ushtrive të NATO-s. Ky premtim synon të përmirësojë......

Gjermania, në kërkim të rimëkëmbjes - Plani ekonomik i Merz për të ndalur recesionin dhe efektin e tarifave
Lëvizjet e Presidentit të SHBA-së Donald Trump për të vendosur tarifa të larta, që arrijnë mbi 161 miliardë euro eksporte vjetore gjermane në Amerikë,......