Konflikti, ndikim të kufizuar në çmime - Izraeli dhe Palestina nuk kanë ndikim në tregun e naftës
Çmimet e naftës u rritën ndjeshëm në sesionin e sotëm, ndërsa konflikti Izrael-Hamas u shtri në ditën e tretë pas një sulmi të befasishëm ndaj Izraelit nga militantët palestinezë të Hamasit. Në agim të së shtunës, gjatë një feste të madhe hebraike, grupi militant palestinez i Hamasit nisi një infiltrim të shumëfishtë në Izrael, nga toka, deti dhe ajri. Sulmi erdhi disa orë pasi mijëra raketa u hodhën nga Gaza drejt Izraelit. Sipas informacioneve mbi 1100 persona kanë gjetur vdekjen nga të dyja palët, ndërsa luftimet po vijojnë në 8 lokacione të ndryshme. Menjëherë pas hapjes së tregjeve financiare aziatike, nafta e nisi sesionin në rritje me rreth 4.5%, por gjatë sesionit europian ktheu një pjesë të këtyre fitimeve dhe po qëndron në rritje me mbi 3%. Megjithatë, analistët shprehen se pavarësisht se është një sulm i përgjakshëm, ai do të jetë i përkohshëm dhe do të ketë një efekt të kufizuar në tregun e naftës. “Që ky konflikt të ketë një ndikim të qëndrueshëm dhe kuptimplotë në tregjet e naftës, duhet të ketë një reduktim të qëndrueshëm në furnizimin ose në transportin e naftës,” tha Vivek Dhar, drejtor i Bankës Commonëealth.
“Në të kundërt, siç ka treguar historia, reagimi pozitiv i çmimeve të naftës tenton të jetë i përkohshëm dhe lehtësisht i zbehur nga forcat e tjera të tregut”, shkroi ai në një shënim për klientët e tij. Konflikti nuk rrezikon drejtpërdrejt asnjë burim të madh të furnizimeve të naftës.
Asnjëra palë nuk është një lojtar i madh i naftës. Izraeli krenohet me dy rafineri të naftës me një kapacitet të kombinuar prej gati 300,000 fuçi në ditë. Sipas Administratës së Informacionit mbi Energjinë në SHBA, vendi “praktikisht nuk ka prodhim të naftës së papërpunuar”. Nga një pikë e ngjashme, territoret palestineze nuk prodhojnë naftë, tregojnë të dhënat e Agjencisë për Informimin mbi Energjinë.
Megjithatë, konflikti ka shpërthyer prapa dyerve të një prej rajoneve kryesore të prodhimit dhe eksportit të naftës për konsumatorët globalë. Irani, që është shumë i pasur me naftë, është shqetësimi kryesor i tregut. Nëse vendet perëndimore e lidhin zyrtarisht inteligjencën iraniane me sulmin e Hamasit, atëherë furnizimi dhe eksportet e naftës së Iranit përballen me rreziqe të menjëhershme negative.
Eksportet e naftës nga Irani kanë qenë të kufizuara që kur ish-presidenti amerikan, Donald Trump, doli nga një marrëveshje bërthamore me Teheranin zyrtar në vitin 2018 dhe rivendosi sanksionet që synonin të pakësonin të ardhurat e vendit. “Nën inkurajimin e SHBA-së dhe bisedimeve sekrete bërthamore, eksportet dhe prodhimi i naftës nga Irani u rrit me rreth 600 mijë fuçi në ditë në 3,2 milionë fuçi në ditë, midis fundit të vitit 2022 dhe mesit të vitit 2023.
Një shqetësim tjetër është se konflikti mund të përhapet edhe në rajon. Nëse Irani përfshihet në këtë konflikt, mund të ketë gjithashtu probleme me furnizimin, megjithëse nuk jemi ende në atë fazë, "tha drejtori i Energjisë, Klimës dhe Burimeve të Eurasia Group, Henning Gloystein për CNBC. Përheç Hamasit, edhe grupi militant libanez, Hezbollah deklaroi se ka nisur sulmet në zonën e quajtur Fermat Shebaa – një rrip toke që ndodhet mes kryqëzimit të kufirit libanezo-sirian dhe në territorit të Golan të pushtuar nga Izraeli.
Mund të ketë një efekt mjaft dramatik në tregun e naftës nëse SHBA zbaton sanksionet ndaj eksporteve iraniane. Rreth 40% të eksporteve botërore të naftës kalojnë pikërisht nga Ngushtica e Hormuzit dhe nëse do të ketë një përfshirje të Iranit në këtë konflikt, atëherë çmimet mund të rriten mes 5 dhe 10 dollarë për fuçi. Kjo ngushticë, që ndodhet mes Omanit dhe Iranit, konsiderohet të jetë një nga arteriet më të rëndësishme të qarkullimit të naftës në botë. Megjithatë, nuk është vetëm Irani një shqetësim. Një faktor tjetër do të jetë edhe përfshirja e Hezbollahut në këtë konflikt. Sekretari amerikan i Shtetit, Antony Blinken deklaroi të dielën se të shtënat kanë qënë të kufizuara mes Hezbollahut dhe Izraelit, dhe shtoi se për momentin situata është e qetë.
Sondazh
Bitcoin i rikthehet humbjeve - Edhe kriptomonedhat ndikohen nga konflikti në Lindjen e Mesme
Bitcoin (BTC) dhe ethereum (ETH) po qëndrojnë në rënie gjatë sesionit të sotëm, për shkak të rënies së tregun të aksioneve dhe rritjes së çmimeve të naftës, si......
Sesion i kujdesshëm për bursat europiane - Investitorët po llogarisin efektet e konfliktit në Lindjen e Mesme
Investitorët europianë po tregohen të kujdesshëm në sesionin e parë të kësaj jave dhe po vlerësojnë ndikimin që do të kenë trazirat gjeopolitike në Lindjen e......
Shqipëria, pjesë e “Evropa Digjitale”- Kërkesë për t’u përfshirë në këtë program deri në vitin 2027
Shqipëria synon të bëhet pjesë e programit të Bashkimit Evropian “Evropa Digjitale”, që do të zbatohet deri në vitin 2027. Marrëveshja ndërmjet qeverisë......
Rritet indeksi i shëndetit bankar Banka e Shqipërisë: Kryesisht nga përmirësimi i notës së treguesit të përfitueshmërisë
Indeksi i shëndetit bankar tregon që situata e përgjithshme e sektorit është përmirësuar gjatë vitit 2023. Indeksi i shëndetit bankar, i llogaritur nga Banka e......
Kush po largohet nga Shqipëria në 2023? - Dominojnë punonjësit e administratës. Familjet raportojnë rënie të punësimit
Numri total i të punësuarve në Shqipëri këtë vit ka shënuar rënie krahasuar me gjashtëmujorin e kaluar dhe me një vit më parë, në një kohë që janë punonjësit e......
Mbi 12 mijë pensione të reja pleqërie në 6 muaj - Femrat, më të diskriminuara. “Paguhen” më pak edhe në moshën e tretë
Në gjysmën e parë të vitit, afro 12.408 të moshuar kanë lidhur pension pleqërie me Institutin e Sigurimeve Shoqërorë. Referuar të dhënave zyrtare të këtij......
Valë e re e rritjes së çmimeve nga lufta në Izrael - Ramabaja: Nafta dhe energjia më të prekshmet, qytetarët janë humbësit
Lufta në Izrael pritet të japë një reaksion zinxhir që do të ketë pasoja jo vetëm në Ballkanin Perëndimor si rajon, por edhe në Shqipëri, sa i takon rritjes së......
Claudia Goldin fiton “Nobel” në ekonomi – “Për avancimin në të kuptuarit e rezultateve të tregut të punës së grave”
Çmimi Nobel nër shkenca ekonomike për vitin 2023 i është dhënë Claudia Goldin, për avancimin në të kuptuarit e rezultateve të tregut të punës së grave. Goldin......
