Del nga uji qyteti 3400-vjeçar si pasojë e thatësirës ekstreme!
Një qytet i gjerë 3,400-vjeçar u shfaq në Irak pasi niveli i ujit në një rezervuar ra me shpejtësi për shkak të thatësirës ekstreme. Arkeologët kurdë dhe gjermanë gërmuan vendbanimin në rezervuarin e Mosulit, përgjatë lumit Tigër në rajonin Kurdistan të Irakut verior, në janar dhe shkurt. Projekti ishte në partneritet me Drejtorinë e Antikiteteve dhe Trashëgimisë në Duhok për të ruajtur trashëgiminë kulturore të zonës për brezat e ardhshëm.
Vendi arkeologjik, Kemune, besohet të jetë qyteti i epokës së bronzit Zakhiku, një qendër kryesore e Perandorisë Mittani që mbretëroi nga 1550 deri në 1350 para Krishtit. Territori i mbretërisë shtrihej nga Deti Mesdhe në Irakun verior, sipas Ivana Puljiz, profesoreshë e re në departamentin e arkeologjisë dhe asiriologjisë së afërt lindore në Universitetin e Freiburgut në Breisgau, Gjermani dhe një nga drejtoret e projektit.
Zakhiku u zhyt nën ujë pasi qeveria irakiane ndërtoi digën e Mosulit në vitet 1980 dhe rrallë herë ka parë dritën e diellit që atëherë. Pasi Puljiz dëgjoi se qyteti ishte rishfaqur, ekipi i saj nxitoi të gërmonte vendin sepse nuk dihej se kur do të rriteshin përsëri nivelet e ujit. Qyteti antik tani është rizhytur në ujë, por studiuesit ishin në gjendje të katalogonin pjesën më të madhe të vendit.
Një pallat ishte dokumentuar tashmë kur qyteti u shfaq shkurtimisht në 2018, por struktura të shumta shtesë u dokumentuan gjatë gërmimeve të fundit. Disa nga zbulimet përfshijnë një fortifikim të plotë me kulla dhe mure dhe një ndërtesë magazinimi shumëkatëshe.
Shumica e strukturave ishin bërë me tulla balte të thara në diell, të cilat zakonisht nuk mbaheshin mirë nën ujë, thanë studiuesit. Megjithatë, Zakhiku vuajti nga një tërmet rreth vitit 1350 para Krishtit, dhe pjesë të mureve të sipërme u shembën dhe mbuluan ndërtesat.
Dihet pak për njerëzit e lashtë Mittani që ndërtuan qytetin, kryesisht për shkak të faktit se studiuesit nuk e kanë identifikuar kryeqytetin e perandorisë ose nuk kanë zbuluar arkivat e tyre, tha Puljiz. Megjithatë, disa artefakte të zbuluara gjatë gërmimeve të fundit mund të ndihmojnë në sigurimin e njohurive.
Arkeologët gjetën pesë enë qeramike që mbanin mbi 100 pllaka argjile kuneiforme, që datojnë afër pas ngjarjes së tërmetit. Ata besohet të jenë nga periudha e Mesme Asiriane, e cila zgjati nga viti 1350 deri në 1100 para Krishtit dhe mund të hedhë dritë mbi rënien e qytetit dhe ngritjen e sundimit asirian në zonë, sipas një njoftimi për shtyp.
Pllakat nuk janë deshifruar ende, por Puljiz supozoi se ato i përkisnin një arkivi privat. Të gjitha artefaktet që u gërmuan, duke përfshirë pllakat, janë të vendosura në Muzeun Kombëtar të Duhokit. Përpara se qyteti të zhdukej edhe një herë nën ujë, studiuesit i mbuluan rrënojat me fletë plastike të shtrënguara të mbajtura poshtë me gurë dhe zhavorr. Puljiz shpreson se këto masa do të mbrojnë vendin antik nga erozioni i ujit dhe do ta parandalojnë zhdukjen e plotë. CNN
Edel Strazimiri / SCAN
Sondazh
Makina e parë në botë me asistencë diellore është gati për prodhim - Drejtuesit mund të kalojnë muaj me vetëm një karikim! (FOTOT)
Kompania holandeze Lightyear ka njoftuar se këtë vjeshtë do të fillojë të prodhojë makinën e parë në botë të pajisur me panele diellore. Lightyear 0 do të ketë......
‘2 mijë paund bonus dhe rritje rroge’ – CEO i Rolls Royce i vjen në ndihmë punonjësve në kohë krize
Punonjësit në Rolls-Royce, një nga prodhuesit më të mëdhenj në Mbretërinë e Bashkuar, po marrin një bonus prej 2,000 paund dhe rritje page për të ndihmuar në......
Nis ndërtimi i qytetit lundrues për të strehuar 20 mijë njerëz! (FOTOT)
Një qytet po ngrihet nga ujërat e Oqeanit Indian. Në një lagunë bruz, vetëm 10 minuta me varkë nga Male, kryeqyteti i Maldivisë, po ndërtohet një qytet......
Një ndërtesë e papërfunduar është cilësuar si atraksioni kryesor i vitit 2022!
Solstici veror është pothuajse këtu, dita më e gjatë e vitit në hemisferën veriore. Një nga idetë se si t'i kalosh më mirë ato orë të ditës, është një pikë......
Pse inflacioni është relativisht i ulët në disa vende dhe i lartë në disa të tjerë?
Përballë zhurmës publike për koston e jetesës, politikëbërësit duan të vënë në dukje se rritja e çmimeve është një fenomen global. "Çdo vend në botë po merr......
Koreja e Veriut po lufton me shpërthimin e një sëmundje të paidentifikuar zorrësh pas valës së re të Covid!
Koreja e Veriut ka dërguar ekuipazhe mjekësore dhe hetues epidemiologjikë në një provincë që po lufton me shpërthimin e një sëmundje zorrësh, njoftuan mediat......
E marta, dita më e sigurtë e javës: 45% e aksidenteve rrugore ndodhin në fundjavë, 15% ditën e hënë!
210 është numri i aksidenteve rrugore në rang vendi i shënuar të premteve, çka përkthehet në 15% të totalit të aksidenteve të ndodhura gjithsej, referuar......
Pse bankat qendrore rrisin normat e interesit për të frenuar inflacionin?!
Gjithçka po rritet: energjia elektrike, nafta, perimet, interneti, hotelet, fluturimet dhe tani, normat e interesit. Lufta në Ukrainë, bllokimet e vazhdueshme......
