“Nën presion për të mbrojtur shpikjet dhe markat”- Raporti/ Shqipëria, nën mesataren për pronësinë intelektuale edhe pse me përmirësim
Në botën e sotme, ku ekonomia nuk matet më vetëm me fabrika dhe hektarë toke, por me ide, krijime dhe teknologji, prona intelektuale është bërë një nga shtyllat e zhvillimit. Është pasuria e padukshme që krijon vlerë reale, shpikjet, dizajnet, programet kompjuterike, librat, muzika, markat tregtare dhe çdo formë tjetër e krijimtarisë njerëzore që lind nga mendja. Prona intelektuale është, në thelb, mënyra me të cilën një shoqëri mbron dhe nxit inteligjencën e vet.
Në raportin ndërkombëtar për të drejtat e pronësisë, International Property Rights Index 2025, Shqipëria renditet në vendin e 71-të nga 126 shtete, me një vlerësim total prej 4.7 pikësh nga 10. Brenda këtij treguesi, përbërësi i të drejtave të pronësisë intelektuale merr 5.1 pikë, ndërkohë që mesatarja e vendeve të Europës Perëndimore është 7.3. Diferenca është e thellë dhe domethënëse. Ajo tregon jo vetëm mungesën e besimit në sistemin juridik, por edhe boshllëqet që pengojnë zhvillimin e një ekonomie të bazuar në dije dhe inovacion.
Në thelb, e drejta e pronësisë intelektuale mbrohet përmes tre mekanizmave, e drejta e autorit (për krijimet artistike e letrare), patenta (për shpikjet teknike) dhe marka tregtare (për identitetin e produkteve dhe shërbimeve). Këto mënyra kanë të njëjtin qëllim, të mbrojnë punën origjinale nga kopjimi, keqpërdorimi apo vjedhja. Sipas raportit International Property Rights Index 2025, Shqipëria për komponentin Mjedisi Ligjor dhe Politik vlerësohet me 4.4 pikë, për Të Drejtat e Pronës Fizike vlerësohet me 4.7 pikë, dhe për Të Drejtat e Pronësisë Intelektuale vlerësohet me 5.1 pikë. Këto tregues e vendosin Shqipërinë nën mesataren globale prej 5.13 pikësh, duke reflektuar mbrojtje të kufizuar të pronës dhe institucione ligjore me efikasitet të ulët.
Vlerësimi i përgjithshëm mbetet pothuajse i pandryshuar krahasuar me vitin 2024, çka tregon mungesë progresi në forcimin e të drejtave pronësore. Shqipëria përfshihet në grupin e vendeve me mbrojtje të dobët deri mesatare të pronës, sipas klasifikimit të raportit. Në rajonin tonë, performanca e Shqipërisë është më e ulët se ajo e disa vendeve fqinje. Greqia ka një rezultat prej 5.9 pikësh, Italia 7.0, Kroacia 6.3, Mali i Zi 5.0, Maqedonia e Veriut 5.0, ndërsa Serbia 4.9. Këto të dhëna tregojnë se Shqipëria renditet vetëm mbi mesataren e vendeve të rajonit më të dobëta, por dukshëm më poshtë se vendet e BE-së fqinje.
Në raportin e vitit 2025, vendet që mbrojnë më fort pronën intelektuale janë Shtetet e Bashkuara, Zvicra, Gjermania dhe Japonia.
Klikoni këtu për raportin e plotë
Fitim i ulët nga investimi në bono 12-mujore - Norma mesatare e interesit zbret në 2.5%, barazon atë bazë
Aktualisht, fitimet nga investimi në bono thesari 12-mujore rezultojnë të jenë shumë të ulëta dhe kjo për arsye se norma mestare e interesit vijon të bjerë.......
Cilat janë taksat që do ndryshojnë në 2026-ën? - Ndërhyrje në TVSH dhe akciza, sektorët që preken
Qeveria pritet të bëjë një sërë ndryshimesh fiskale të cilat do të hyjnë në fuqi në vitin 2026. Aktualisht, Ministria e Financave është në përmbyllje të......
“1.4 milionë litra karburant iu kursyen shqiptarëve” - Balluku: DPSHTRR ofron 9 herë më shumë shërbime
Shërbimet e ofruara ndaj qytetarëve nga Drejtoria e Përgjithshme e Shërbimeve të Transportit Rrugor janë përmirësuar në mënyrë të ndjeshme nga vitit 2018 dhe......
Apple “kap” vlerën e 4 trilionë USD - Aksionet e kompanisë arrijnë nivel rekord pas suksesit të iPhone 17
Aksionet e Apple arritën nivele rekord, duke u tregtuar mbi 269 dollarë për aksion dhe duke e çuar kapitalizimin e tregut të kompanisë në 4 trilionë dollarë.......
Policia e Shtetit njofton: Kujdes nga adresat elektronike të rreme!
Policia e Shtetit njofton se së fundi, janë konstatuar disa raste të shtetasve të paidentifikuar që kanë krijuar adresë elektronike të rremë (email), me......
Modernizimi i rrjetit elektrik në Kukës - Investimi prej 98.6 mln lekë për energji cilësore
Drejtoria Rajonale e OSSH Kukës ka shpallur hapjen e garës për rikonstruksionin e rrjetit të tensionit të ulët në Tërthorë të Kukësit, me një fond limit prej......
Zv/kryeministrja Belinda Balluku prezanton drejtorin e ri të DPSHTRR
Zv/kryeministrja, njëherësh ministre e Infrastruktruës dhe Energjisë, Belinda Balluku, ka prezantuar drejtorin e ri të Drejtorisë së Përgjithshme të......
Të parët në rajon për punësimin me kohë të pjesshme/ Pensionistët, gjithashtu pjesë e fuqishme në treg
Puna me kohë të pjesshme është kthyer në një mundësi gjithnjë e më tërheqëse për shumë shqiptarë. Për ata që kanë angazhime të tjera, studime apo thjesht......
