Analiza Postuar më 12 Shtator 2025, 14:48

A po arrin Shqipëria limitin e përfaqësimit? Nga numri ndër vite, tek propozimi për 101 deputetë. Si krahasohemi me Europën?

Nga Scan TV

A po arrin Shqipëria limitin e përfaqësimit? Nga numri ndër

Në dekadat e fundit, Shqipëria ka përjetuar një rënie të qëndrueshme të popullsisë, duke shënuar një ndryshim të ndjeshëm nga 3.2 milionë banorë në vitin 1991 në rreth 2.36 milionë në vitin 2025. Ky fenomen demografik ka pasur ndikim të drejtpërdrejtë në strukturën e përfaqësimit parlamentar, duke diktuar nevojën për rishikime periodike të madhësisë së Kuvendit. Ndërsa në vitin 1991 parlamenti kishte 250 deputetë, mbetje e periudhës komuniste, pas viteve ’90 numri i tyre është stabilizuar në 140, përjashtuar një rritje të përkohshme në 155 deputetë në vitin 1997 për shkak të ndryshimeve në sistemin proporcional.

Historikisht, Shqipëria ka kaluar nga parlamente shumë të mëdha gjatë periudhës komuniste, tek legjislatura të përqendruara pas viteve ’90, duke synuar një ekuilibër midis efikasitetit dhe përfaqësimit të qytetarëve. Rritja dhe ulja e numrit të deputetëve ka pasur gjithmonë një lidhje të ngushtë me ndryshimet politike dhe sistemeve zgjedhore të vendit. Pas vitit 2001, me 140 deputetë për një popullsi në rënie, raporti qytetarë për deputet ka filluar të ulet gradualisht, duke kaluar nga rreth 21,881 qytetarë për deputet në vitin 2001 në rreth 16,880 qytetarë për deputet në vitin 2025.

Krahasimi ndërkombëtar tregon se parlamenti shqiptar ofron një nivel relativisht të lartë përfaqësimi për qytetarët, veçanërisht në krahasim me vendet më të mëdha europiane si Franca, Italia dhe Spanja, ku një deputet përfaqëson mbi 100 mijë qytetarë. Megjithatë, vendet e vogla si Kosova, Maqedonia e Veriut apo Mali i Zi kanë parlament më të vogël. Edhe raporti qytetarë/deputet është edhe më i favorshëm, duke treguar se madhësia e legjislativit duhet të përshtatet jo vetëm me popullsinë, por edhe me kapacitetet administrative dhe funksionimin efektiv të sistemit politik.

Në vendet e tjera europiane, ky raport është gjithashtu i ndryshëm. Në Norvegji, me 169 deputetë dhe një popullsi prej 5.6 milionë banorësh, çdo deputet përfaqëson rreth 33,000 qytetarë, në Portugali, me 230 deputetë dhe një popullsi prej 10.4 milionë banorësh, çdo deputet përfaqëson rreth 45,000 qytetarë, ndërsa në Lihtenshtejn, me vetëm 25 deputetë dhe një popullsi prej 40,000 banorësh, çdo deputet përfaqëson rreth 1,600 qytetarë.

Live TV

Të fundit
Të gjitha lajmet

Më të vizituarat