Pse pensionistët e qytetit po shtohen dhe të fshatit po tkurren? - Faktorët/ Nga migrimi i brendshëm, tek infomaliteti në tregun e punës
Qendrat urbane kanë një numër shumë më të lartë dhe në rritje të pensionistëve, ndërsa tërësisht e kundërta është duke ndodhur me fshatrat, ku numri i të moshuarve që përfitojnë pension rural po bie me ritme të larta, duke arritur nivelin më të ulët historik në vitin 2024. Në harkun kohor të 5 viteve, nga vitit 2020 deri në 2024, numri i pensioneve urbane të pleqërisë është rritur me 84.842 përfitues, ndërsa numri i pensioneve rurale ka rënë me 24.187 përfitues.
Por cilat janë arsyet? Sipas ekspertëve, një ndër arsyet thelbësor është migrimi i brendshëm nga fshati në qytet. Dhe këtu bëhet fjalë që nga vitet ’90 e në vazhdim, ku një pjesë shumë e madhe e popullsisë shqiptare është shpërngulur nga zonat rurale drejt qyteteve (Tiranë, Durrës, Vlorë, Shkodër, etj.). Këta njerëz janë punësuar dhe siguruar në qytet dhe për këtë arsye, kur kanë dalë në pension, llogariten si pensionistë urbanë. Në të kundërt, popullsia rurale është tkurrur, sepse shumë banorë janë larguar ose nuk kanë qenë të siguruar fare.
Në këtë pikë rezulton se ka më shumë pensionistë në qytet sepse u rrit numri i banorëve të siguruar aty dhe më pak pensionistë në fshat sepse u ul popullsia aktive dhe kontribuuese ruralë.
Një tjetër faktor është ekonomia informale. Nëse në zonat urbane, punësimi formal, përmes të cilit deklarohen dhe paguhen sigurime shoqërore është shumë më i lartë, në zonat rurale, për dekada me radhë, punësimi në bujqësi ka qenë informal ose me kontribute minimale. Kjo do të thotë se shumë persona që kanë punuar në fshat nuk plotësojnë kushtet ligjore për pension, prandaj nuk hyjnë fare në statistikat e pensionistëve. Qeveria po tenton ta ndryshojë këtë fenomen përmes nxitjes së fermerëve për tu formalizuar si një kusht për të përfituar nga skemat e subvencioneve në bujqësi, çka në të ardhmen mund të sjellë rritje të numrit të pensionistëve në fshat.
Braktisja e fshatrave nga të rinjtë është një tjetër faktor që ndikon drejtpërdrejt në skemë dhe në përfitimin e pensioneve në të ardhmen. Shumë të rinj nga fshatrat kanë emigruar jashtë vendit apo në zonat urbane, duke lënë pas një popullsi rurale gjithnjë e më të plakur. Si rezultat, nuk ka më mjaft kontribuues në zonat rurale që të krijojnë pensione të reja. Shumë të moshuar që jetonin në fshat kanë ndërruar jetë, ndërsa brezat e rinj nuk po hyjnë në skemën e pensioneve rurale. Kjo bën që numri i pensionistëve ruralë të bjerë çdo vit, sepse nuk po zëvendësohen nga brezi pasardhës.
Harta e re administrativo- territoriale ka sjellë dhe një konfigurim të numrit të pensionistëve. Shumë zona që më parë quheshin rurale, pas reformës territoriale të vitit 2025 janë administrativisht në zona urbane. Kjo ndryshon përkufizimin statistikor: shumë pensionistë që më parë numëroheshin “ruralë” tani figurojnë si “urbanë”, edhe pse niveli i pensionit që marrin mund të jetë i ulët.
Nga ana tjetër shërbimet më të mira në qendrat urbane dhe aksesi në shëndetësi, medikamente dhe kujdes social, bën që jetëgjatësia jetë më e lartë në qytete çka ndikon edhe në numrin më të lartë të pensionistëve përfitues.
Instituti i Vienës për ekonominë shqiptare/ Parashikimet e vjeshtës flasin për një rritje ekonomike prej 3.5% në vitin 2025
“Instituti i Vienës për Studime Ekonomike Ndërkombëtare” ka publikuar raportin më të fundit me projeksionet e vjeshtës për vitin 2025 duke e ulur normën e......
Prezantohet “Paketa e Maleve” - Kryeministri Rama: Amendim ligjit për të zgjidhur problematikat për tokat
Kryeministri Edi Rama po merr pjesë në prezantimin e “Paketës së Maleve”. Ai u shpreh se “vetëm në ditën e parë pati 800 shprehje intetresi dhe shumica......
“Zgjedhjet e 11 majit ishin konkurruese” - Raporti final i OSBE-ODIHR: Votimi nga jashtë u menaxhua mirë
OSBE-ODIHR ka publikuar raportin final të zgjedhjeve parlamentare në Shqipëri të zhvilluara më 11 maj të këtij viti. Referuar edhe raportit të mëparshëm......
5.34% më shumë shtetas nga rajoni vizituan Shqipërinë këtë verë/ Kosova dhe Maqedonia e Veriut kryesuan me numrin më të lartë
Turizmi në Shqipëri po përjeton një periudhë të artë zhvillimi, ku gjithnjë e më shumë vizitorë nga rajoni dhe më gjerë zgjedhin vendin tonë si destinacionin......
Infrastruktura e Shqipërisë, në fokus të investimeve të BE - Sa më shumë reforma realizohen nga vendi ynë, aq fonde lirohen edhe nga Unioni
Edhe këtë radhë, infrastruktura është fokusi kryesor i investimeve të BE në Shqipëri. Shumica e parave që po jepen për vendin tonë nga Plani i Rritjes......
Sa eksporton nëntoka shqiptare? Rreth 1.37 miliardë euro, ose sa 5.3% e Prodhimit të Brendshëm Bruto
“Scan Intel” ka analizuar vlerën e asaj që prodhon nëntoka shqiptare në një vit, të paktën në eksport. Për këtë arsye janë marrë në filtër eksportet e 14......
Bonusi i pensionistëve, cilat janë kategoritë që përfitojnë? - Harta/ 72.8% e përfituesve ndaj totalit janë të moshuar në zonat urbane
Afro 521 mijë pensionistë në të gjithë vendin do të marrin shpërblim në fundvit nga 10-15 mijë lekë, në varësi të nivelit të pensionit që kanë, nëse është më......
Greqia “studion” krizën e banesave - Dy strategjitë e qeverisë për të frenuar mungesën e strehimit
Qeveria greke ka njoftuar përdorimin e dy metodave për të përballuar krizën e banesave në vend: banesat sociale dhe qiraja sociale. Sipas Ministrisë së......
