“Jo vetëm fuqi ushtarake, por edhe digjitale” - Konferenca e NATO-s në Tiranë, Rutte: Do të krijojmë Qendrën e Integruar Kibernetike në Belgjikë
Në 9 dhe 10 tetor, Shqipëria është vendi mikpritës i Konferencës së 3-të të Mbrojtjes Kibernetike të NATO-s, ku liderë, ekspertë dhe përfaqësues të lartë nga vendet anëtare dhe partnere të Aleancës, do të shkëmbejnë njohuri, forcojnë bashkëpunimin dhe ndërtojnë strategji që synojnë mbrojtjen kolektive përballë kërcënimeve gjithnjë në ndryshim në hapësirën kibernetike.
Gjatë fjalës hapëse, Drejtori i Përgjithshëm i Autoritetit Kombëtar për Sigurinë Kibernetike, Igli Tafa u shpreh se siguria kibernetike është kthyer në një ndër sfidat më përcaktuese të epokës moderne.
“Siguria kibernetike është bërë një nga sfidat përcaktuese të kohës sonë. Ajo nuk është thjesht një çështje teknike, por një gur themeli i sovranitetit kombëtar, përgjegjësisë së përbashkët dhe stabilitetit demokratik. Në vitet e fundit është bërë gjithnjë e më e qartë se mbrojtja kibernetike nuk është më një shtesë e sigurisë kombëtare, por themeli i saj.”
Ndërkohë, Kryeministri Edi Rama theksoi se Shqipëria ka përmirësuar ndjeshëm sigurinë e saj kibernetike, por duhet të nxitet edhe më tepër bashkëpunimi me sektorin privat.
“U bëmë nga të parat vende që nuk kishin sportele për të ofruar shërbimet dhe i sollëm 95% të këtyre shërbimeve në xhepat e qytetarëve. Sot përballemi mesatarisht me një sulm kibernetik në çdo tre minuta, por ja dalim t’i zmbrapsim tërësisht. Kur behet fjalë për sulme që lënë gjurmë, kemi pasur 48 të tilla gjatë gjithë vitit të fundit. 48 edhe një herë kanë lënë gjurmë por nuk kanë bërë asnjë dëm të konsiderueshëm. Kështu që, kur vjen fjala për infrastrukturën tonë shtetërore qoftë kjo digjitale ose fizike e përsëris me krenari jemi mes më të mirëve. Kjo sepse ma ha mendja kemi qenë mes të parëve fare që kombinuan mbrojtje kibernetike me inteligjencën artificiale”.
Në një video mesazh për Tiranën, Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s Mark Rutte, u shpreh se në Belgjikë po krijohet një Qendër e Integruar e Kibernetikës për të përmirësuar koordinimin në rast sulmesh kibernetike.
“NATO vazhdon të bëhet edhe më e fortë në botën digjitale, ne kemi krijuar operacione për të përforcuar hapësirën kibernetike. Në Belgjikë po krijojmë një Qendër të Integruar të Kibernetikës dhe natyrisht kjo do të informojë të gjithë komandat e NATO për kërcënimet dhe rreziqet në hapësirën kibernetike. Aleatët e NATO-s po rrisin shpenzimet e tyre për sigurinë kibernetike, 5% për mbrojtjen u ra dakord vjet. NATO ofron një rrjet unik përmes të cilit aleatët mund të bashkëpunojnë. Ky është forum i jashtëzakonshëm për të ndarë njohuritë dhe praktikat. Në NATO, askush nuk qëndron i vetëm, ne qëndrojmë të bashkuar në këtë epokë digjitale përballë atyre që duan të na dëmtojnë”, tha Rutte.
Nga ana tjetër, sipas Jean Charles Ellermann-Kingombe, Ndihmës Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s për Inovacionin dhe Kibernetikën, vendet e Aleancës duhet të rrisin fondet për mbrojtjen kibernetike.
“Kur flasim për teknologji dhe rezistencë, në konfliktin modern nuk flasim vetëm për fuqi ushtarake, por edhe digjitale, vetëm kështu mund të fuqizohemi e të konkurojmë. Ne duhet të mendojmë se çfarë na duhet për të fituar në luftë. Hapi i parë është fillimisht investimi në formë urgjente në mbrojtje kibernetike, më shumë fonde për të mbrojtur infrastrukurën tonë kritike. Së dyti, duhet të mbështesim mbrojtësit tonë kombëtare. Ne duhet të bashëpunojmë më shumë me industrinë”.
Ai tha se disa nga sfidat me të cilat përballet Aleanca sot janë akreditimi dhe prokurimet e gjata.
QTU feston 20-vjetorin si qendra e parë tregtare në Shqipëri
Një përvjetor i rëndësishëm, i mbushur me aktivitete dhe kujtime, i gjithi rreth komunitetit QTU, qendra e parë tregtare në Shqipëri, feston 20-vjetorin e......
Gjermania shtyn afatin e taksës që favorizon makinat elektrike
Qeveria gjermane planifikon të shtyjë deri në vitin 2035 taksën që favorizon automjetet elektrike, duke synuar zhvillimin e ekonomisë. Ministri gjerman i......
Vendimet e Qeverisë, miratohet Programi Kombëtar i Lehtësirave në Aviacionin Civil
Qeveria ka marrë në mbledhjen e sotme të datës 8 tetor 2025 një sërë vendimesh të rëndësishme mes të cilave edhe Miratimin e Programit Kombëtar të......
Vendimet e Qeverisë, rritet niveli i sigurisë personale për drejtuesit e SPAK, gjykatave antikorrupsion dhe BKH
Në mbledhjen e saj të sotme Qeveria me një vendim të posaçëm, ka vendosur të rrisë edhe më tej sigurinë personale për drejtuesit e prokurorisë dhe......
Marrëveshja 15 milion euro, internet falas në 73 hapësira publike në 61 bashkitë e vendit
Hapësirat publike në 61 bashkitë e vendin do të kenë internet falas për qytetarët. Në kuadër të Agjendës së Rritjes së Bashkimit Evropian për Shqipërinë, u......
Pagesat e energjisë me kartë mirëpriten nga klientët, Hima: Krijon shumë lehtësi
Mundësia e krijuar për të paguar energjinë elektrike me kartë bankare në pikat e OSHEE, është mirëpritur nga klientët. Drejtori i shitjeve dhe arkëtimeve......
Pesha e bukës në industri - Hoxha: Shporta e produkteve të konsumuara, e varfër
Industria në vendin tonë, edhe gjatë vitit 2024 ka mbetur modeste. Nga Anketa e Produkteve Industriale, publikuar nga INSTAT, rezulton se rritjen më të madhe......
Bie prodhimi i energjisë në vend - Konsumi nuk ndryshon, gjenerimi ndahet njësoj mes KESH dhe privatëve
Mungesa e reshjeve të shiut nuk ka favorizuar prodhimin e energjisë elektrike për periudhën janar – gusht të këtij viti. Sipas të dhënave nga Enti......
