Hekurudha Durrës-Prishtinë, prezantohet studimi i fizibilitetit - Balluku: E kthen kombin shqiptar në pol magnetizimi për ekonominë
Këtë të hënë është prezantuar studimi i fizibilitetit për hekurudhën Durrës-Prishtinë. E pranishme në këtë event ishte edhe Ministrja e Infrastrukturës dhe Energjisë, njëherësh zëvendëskryeministre, Belinda Balluku.
Në fjalën e saj, Balluku u shpreh se hekurudha do të lidhet me Korridorin VIII dhe me Korridorin X.
"Një ditë me shumë emocione kjo sot, pasi duket sikur është një moment thjesht për prezantimin e studimit të fizibilitetit, por për të arritur këtu ka qenë një rrugë shumë e gjatë. Unë dua t’ju falënderoj të gjithëve këtu, Naserin, Ergysin, Benetin dhe kryetarin Gjini të bashkisë së Gjakovës për të gjithë këmbënguljen, se duhet ta themi që patjetër ne kemi pasur tre variante teknike, por ka pasur dhe një këmbëngulje shumë të madhe dhe të drejt nga të dyja bashkitë, por mbi të gjitha unë dua të falënderoj mikun tim, Liburn Aliun, të cilin nuk e kam thjesht si të gjithë kolegët e tjerë, ashtu siç ne takohemi nëpër evente ndërkombëtare, por e kam vëlla gjaku dhe sot me të ndaj një nga momentet historike jo të infrastrukturës shqiptare, por të lidhjes së pandashme që ka Kosova dhe Shqipëria.
Dikur kemi qenë së bashku dhe më ke treguar një dokument të viteve ’47-të, e vizatuar në letër me laps blu dhe laps të kuq e jeshil, që tregonte të gjithë gjurmët e Korridoreve europiane ku Shqipëria ishte e vetmja e përjashtuar, duke qenë se ne në vitin ’47-të ishim shkëputur nga pjesa tjetër dhe Korridoret europiane nuk na preknin. Dhe aty kemi filluar të bënim planet e para dhe bisedën e parë për hekurudhën dhe se si mund të zhvillonim një tjetër mënyrë transporti, sidomos një transport i cili është efiçent financiarisht për qytetarët, është miqësor me mjedisin dhe për më tepër konsiderohet nga Bashkimi Europian si transporti i të ardhmes. Këtu është ngjizur gjithçka.
Dhe më pas vendosëm që punët e mira nuk bëhen thjesht me një marrëveshje qeveritare, por punët e mira bëhen me ekspertë të mirë. Dhe duke qenë se Qeveria Shqiptare tashmë këtë e ka praktikë pune, ju kujtoj këtu se aeroporti i Vlorës apo tuneli i Llogarasë apo të gjithë veprat e mëdha infrastrukture në Republikën e Shqipërisë kalojnë dy faza, kalojnë fillimisht fazën e garës ndërkombëtare për projektimin dhe studimin e fizibilitetit të çdo projekti dhe më pas ne marrim vendime për ndërtim. Kemi rënë dakord dhe e kemi ndarë këtë edhe me shefat e dy qeverive dhe duhet thënë që kemi gjetur suportin maksimal për të nisur një projekt të përbashkët.
Të gjitha ata që punojnë në administratë e dinë shumë mirë se sa e vështirë është që të ngjizësh dhe të çosh përpara një projekt brenda të njëjtit territor. Se sa e vështirë është ndonjëherë të merremi vesh brenda dy ministrive apo një ministri dhe një bashki, imagjinoni se si do të ishte që dy qeveri vendosin buxhete të barabarta, pothuajse, me një ndryshim shumë të vogël pasi ashtu e donte ligji, apo dy drejtori të mëdha, si struktura, siç është INFRAKOS dhe Hekurudha Shqiptare, që duhet të bashkëpunonin gjatë gjithë kohës dhe në mes nesh edhe një komponent shumë interesant që ishte kompania apo konsorciumi i përbërë nga kompania shqiptare dhe kompania e huaj të cilët duhet të prodhonin këtë produkt.
E pra, për çudinë time më të madhe dhe të gjithë eksperiencën që kam në këtë fushë, do të thoja që ka qenë një nga bashkëpunimet më të mira, më të lehta, pa pengesa dhe do ta quaja që është një shembull për t’u marrë edhe për projekte shumë më të thjeshta nga ky projekt i komplikuar të cilin kemi prezantuar sot.
Siç e thashë dhe në hapje të fjalës time, ky është një moment historik për Shqipërinë. Sigurisht këtu nuk flitet për një hekurudhë, por flitet për një lidhje kombëtare, pasi është ‘Hekurudha Kuq e Zi’. Flitet për një nukël gjeopolitike e cila e kthen kombin shqiptar në një pol magnetizmi për ekonominë dhe për ndërlidhjen europiane. Shpeshherë flasim për ndërlidhje rajonale, për ekonominë rajonale, por korridoret e infrastrukturës, si dhe ato energjetike, nuk janë rajonale, janë europiane.
Kjo hekurudhë do të ndërlidhet me Korridorin VIII, përmes të gjithë akseve të tjera të këtij Korridori që tashmë janë bërë publike, disa prej tyre janë në proces, disa prej tyre janë në kohën e lidhjes së kontratës, gjithashtu do të lidhet edhe me Korridorin X, por nga ana tjetër prek edhe Korridorin Adriatiko-Jonian në një gjatësi shumë të rëndësishme të tij, duke e kthyer kështu si një nyje ndërlidhëse të tre korridoreve europiane dhe duke i dhënë kësaj hekurudhe, në dukje kombëtare, një rëndësi të veçantë për të gjithë zhvillimin ekonomik dhe gjeopolitik të Europës Juglindore.
Duke parë të gjithë prezantimin sot, për të thënë të drejtën unë i kam parë që të tre variantet, mund të kishte edhe zgjidhje më të lehta sepse nuk ka zgjidhje teknike të lehta asnjëherë, por ndoshta pak më të lehta, të cilat nuk do të bënin asnjë sens nga ana e fizibilitetit demografik dhe sigurisht nuk do të ofronin atë çka kjo zgjidhje do të ofrojë.
Shkodra. Shkodra është kryeqendra e veriut. Shkodra është një nga pjesët më të rëndësishme të Shqipërisë, në ekuivalencë të plotë me Tiranën dhe Shkodra e meriton që të jetë nyja ndërlidhëse e kombit tonë. E meriton edhe për shkak se sot tek futesha në Shkodër dhe tek shikoja ecurinë e punimeve në Urën e Bahçallëkut, aty ku pas pak ditësh do të kemi edhe inspektimet e para, fillova të dalloj, si çdo herë kur vij këtu, edhe se kam qenë para dy muajsh, ndryshimin e madh që ndodh. Shkodra ka marrë një hije të një qyteti europian pasi e gjithë kjo bukuri që e ka trashëguar ndër vite ishte fshehur nga një tis i cili për të thënë të drejtën u deshën disa njerëz punëtorë dhe me vizion që t’ja hiqnin një herë e mirë dhe ti nxirrnin në sipërfaqe shkëlqimin që ka. Dhe me këtë shkëlqim që ka, Shkodrës i takon plotësisht me ligj dhe me kanun që ta ketë këtë stacion të kombit shqiptar, një stacion hekurudhor, i cili unë besoj që pastaj aty do të harxhojmë të gjithë kohën tonë për ta dizenjuar, ashtu siç duhet, dhe për të qenë siç e kam folur me Benetin, jo thjesht një stacion tranzit, por një stacion si stacionet europiane, ku mund të ketë edhe bibliotekë, mund të ketë edhe qendër komerciale dhe gjithçka tjetër i përket kryeqytetit të veriut të Shqipërisë.
Dhe Gjakova. Gjakova e cila mbart një histori të jashtëzakonshme. E cila ka vlera të paçmuara, si për vendndodhjen e saj strategjike, ashtu dhe për ekonominë që zhvillon, por padyshim edhe gjeografikisht për gjithë ndërlidhjen që arrin të bëjë midis Shqipërisë edhe Fushë Kosovës.
Më pas unë do të kaloja tek porti i Durrësit, i cili ashtu quhet, por praktikisht ai është porti i shqiptarëve dhe ne jemi duke menduar që ti gjejmë emrin e duhur portit të ri, që ka kaluar edhe ai si ky projekt fazën e parë. Pra, tashmë kemi përmbyllur një fazë shumë të rëndësishme, fazën e aplikimit të ofertave dhe vlerësimit teknik të tyre dhe jemi gati për të nisur fazën e dytë. Me përfundimin e fazës së dytë, ne fillojmë ndërtimin e portit të madh të shqiptarëve, pasi ashtu siç ju e dini, porti i Durrësit nuk do ti shërbejë vetëm Shqipërisë, por porti i Durrësit është dizenjuar për ti shërbyer të dy vendeve Kosovës dhe Shqipërisë, por edhe Maqedonisë së Veriut, duke qenë se porti i Durrësit ndërlidhet me dy porte të thata, atë të Prishtinës dhe atë të Shkupit, që të dyja këto porte të thata të ndërlidhura me linjën hekurudhore, njëra me linjën hekurudhore që nis nga Vora dhe vjen deri në pikëlidhje, pra në Shkodër, për të vazhduar më pas në Prishtinë dhe tjetra që fillon nga Durrësi, e kemi lidhur kontratën dhe marrëveshjen për financimin e aksit të parë i cili shkon deri në Rrogozhinë dhe do të vijojmë me aksin Rrogozhinë-Pogradec, për të bërë daljen në urën e Bushtricës dhe për të kaluar në Maqedoninë e Veriut.
Të gjitha këto janë zhvillime shumë të rëndësishme. Janë zhvillime të rëndësishme infrastrukturore dhe politike për trevat shqiptare. Janë zhvillime të cilat përgatisin vendin tonë, Shqipërinë, por pa dyshim edhe Kosovën për një kapitull të ri. Për një faqe të re të historisë tonë, e cila tashmë përmbyll të gjithë pjesën e tranzicionit dhe jemi gati për të kapërcyer atë prag shumë të pritur, pragun e Bashkimit Evropian. Kur tashmë ndodhemi të ulur në tryezën e negociatave, kur të gjitha sinjalet të ardhura nga komisionerët europianë, veçanërisht nga komisionerja Marta Kos tregojnë se ndoshta vetëm në dy vitet e ardhshme ne do të arrijmë që të përmbyllim gjithë fazën e negociatave, sigurisht Shqipëria, por dhe Kosova duhet të jenë gati për këtë fazë me të gjithë komponentët dhe një nga komponentët më të rëndësishëm, siç është energjia, është infrastruktura.
Ne mund të përmbushim të gjitha detyrat e shtëpisë përsa i përket reformave ligjore, apo reformave administrative, por në rast se ne nuk do të kemi të njëjtat parametra në infrastrukturë apo në energji, nuk do të ishim gati për Europën. Kështu që me të vërtetë unë e shikoj gjithmonë atë tabelën e fundit të projekteve, ku ekspertët me shumë të drejtë vendosin afatet dhe afatet i kanë të mirëstudjuara dhe zakonisht i lënë dhe njëçik më të gjera nga ç’duhet, por i dashur përfaqësues i konsorciumit, ne këtu në Shqipëri kemi filluar ti mbarojmë punët para afatit.
Pasi kemi humbur shumë kohë 50 vite të gjata dhe më pas 33 vite tranzicion dhe nuk kemi më kohë për të humbur. Ne kemi gjithçka. Ne kemi diellin, kemi detin, kemi malet, kemi fushat, kemi bujqësinë, turizmin. E vetmja gjë që mungon në këtë vend është koha. Nuk kemi më kohë për të humbur, ndaj unë jam e sigurtë që nuk do të na duhen 10 vite për ta ndërtuar atë hekurudhë, sepse edhe për tunelin e Llogarasë ishte parashikuar që duhet të ishte 48 muaj, por u mbarua vetëm në 22 muaj. Edhe për aeroportin e Vlorës janë parashikuar 48 muaj, por përfundon këtë verë. Kështu që ne duhet të rendim, sigurisht përmes projekteve të sigurta, sigurisht duke respektuar të gjitha rregullat dhe masat e ndërtimit të këtyre kryeveprave të infrastrukturës, por ama duke rendur.
Kështu që i dashur Liburn, unë nuk besoj që ne do ta hapim ndërtimin në fund të mandatit tjetër, këtu i ngelet Petritit dhe pjesës së financave të dy qeverive që ti japin një zgjidhje sa më eficiente, pasi sigurisht në këto momente financimi është ai që është sfidues, duke qenë se flitet për një financim të rëndë për buxhetet e dy vendeve, por nga ana tjetër unë jam e sigurtë sepse e kam mundësinë dhe eksperiencën dhe ulem prej kohësh edhe me kreditorët e huaj, por edhe me konsorciume të mëdha dhe Shqipëria ka të gjithë vëmendjen e tregut financiar, përsa i përket financimeve të ndryshme apo përsa i përket dhe investitorëve të huaj.
Kështu që unë jam e sigurtë që në fund të mandatit të katërt qeveria Rama padyshim do jetë në gjendje që të flasë për disa përqind ecuri të projektit dhe jo për nisjen e tij.
Shumë faleminderit që u mblodhët këtu sot dhe u mbledhshim gjithmonë për punë të mira dhe për lajme po kaq të mira", tha Balluku.
Ndërkaq, ministri i Financave, Petrit Malaj tha se kjo hekurudhë do të shërbejë si urë lidhëse midis Korridoreve Paneuropiane VIII dhe X.
"Është vërtet një kënaqësi e veçantë për mua të jem pjesë e këtij takimi mjaft domethënës, i cili ka në fokus një nga projektet me të jashtëzakonshme për të dy vendet tona, por edhe përtej, një projekt i cili në fakt ka një rëndësi për të gjithë rajonin e Ballkanit Perëndimor, siç është ndërtimi linjës së re hekurudhore nga Durrësi në Prishtinë, apo le ta quajmë “Hekurudha e Kombit” .
Ky është një projekt madhor, që natyrisht parashikohet të ketë një kosto të konsiderueshme, ashtu siç edhe u prezantua, ndaj financimi i tij do të kalojë nëpër disa faza, të cilat do të kërkojnë jo vetëm angazhimin dhe mbështetjen buxhetore të vendeve tona, por edhe të institucioneve financiare ndërkombëtare.
Vlerësimi gjithnjë e në rritje i Republikës së Shqipërisë nga agjencitë prestigjoze, si Standard&Poors dhe Moody’s, e klasifikojnë ekonominë shqiptare si një ekonomi me qëndrueshmëri të lartë, çka do të bëjë që edhe financimi i këtij projekti të vijë me një kosto më të lehtë për xhepat e qytetarëve shqiptarë, por edhe me një mundësi për tu financuar nga institucione financiare ndërkombëtare.
Ne jemi optimistë se kemi hapur tashmë “trasenë” e duhur. Kemi hedhur një hap përpara, atë të realizimit të studimit të fizibilitetit, i cili është financuar përmes buxheteve të dy vendeve tona.
Si qeveri, një nga objektivat tona madhore është garantimi i avancimit apo përfundimit të të gjithë projekteve të konektivitetit, qofshin ato rrugorë, hekurudhorë, portualë dhe aeroportualë.
Në këtë kuadër, ne po vijojmë të mbështesim me financime projekte që kanë një rëndësi të veçantë sa i takon ndërlidhjes, e këtu mund të përmendim linjën hekurudhore Durrës – Rrogozhinë, pjesë e Korridorit të VIII dhe që lidh Shqipërinë me Maqedoninë e Veriut dhe më tej edhe me Bullgarinë, për të cilën vetëm pak ditë më parë u nënshkrua marrëveshja me Bankën Europiane të Investimeve, apo edhe projekti tjetër që ka të bëjë me rehabilitimin e linjës hekurudhore Vorë - Hani i Hotit, e cila parashikohet të përfundojë në vitin 2030 dhe që do të shkurtojë distancën me Malin e Zi.
Ndaj edhe ndërtimi i linjës hekurudhore Durrës – Prishtinë nuk mund të konsiderohet thjesht një investim në infrastrukturë, por një investim në zhvillim, në lidhje, dhe mbi të gjitha, në të ardhmen tonë të përbashkët.
Natyrisht, nuk do të “guxoja” të flisja për elementët teknikë, sfidat e ndërtimit sepse me siguri do të gaboja, por ajo çka mund të them me siguri është se përfitimet ekonomike të këtij projekti do të jenë të shumta dhe të prekshme.
Së pari, linjat hekurudhore do të rrisin ndjeshëm efikasitetin në transport, si për mallrat, ashtu edhe për udhëtarët. Ato do të sjellin ulje të kostove logjistike, kursim kohe dhe rritje të konkurueshmërisë të sipërmarrjeve tona prodhuese dhe eksportuese, por gjithashtu edhe do të rrisin aksesin më të shpejtë e më të lirë drejt tregjeve më të mëdha.
Ato do të sjellin lehtësimin e qarkullimit, përmes zhvendosjes së një pjesë të ndjeshme të ngarkesës së transportit nga rrugët në hekurudha, por edhe reduktim të ndotjes urbane dhe emetimeve të karbonit, gjë e cila do të na ndihmonte në realizimin e Objektivave të Zhvillimit të Qëndrueshëm, sipas angazhimeve që kemi marrë me partnerët tanë ndërkombëtarë.
Kjo hekurudhë do të shërbejë dhe si urë lidhëse mes Korridoreve Panevropiane VIII dhe X, duke ofruar lidhjen më të shkurtër dhe më të shpejtë ndërmjet tyre. E pra kjo nuk është vetëm një përparësi gjeostrategjike, por edhe një avantazh ekonomik për të dy vendet tona, që synojnë të bëhen nyje të rëndësishme të transportit dhe tregtisë rajonale.
Një aspekt tjetër thelbësor është fakti që ky projekt përputhet me Axhendën e Konektivitetit të Bashkimit Evropian, duke përmbushur standardet më të larta të infrastrukturës moderne.
Por natyrisht, përfitimi më strategjik është ai i shndërrimit të Portit të Durrësit në një qendër logjistike me ndikim rajonal, për të nxitur transportin për të gjithë Ballkanin Perëndimor në tregjet ndërkombëtare.
Kjo e kthen Shqipërinë në një portë hyrëse për Kosovën, për rajonin, drejt Mesdheut dhe më gjerë, duke gjeneruar punësim, investime dhe rritje ekonomike të qëndrueshme.
Nga ana tjetër, ky investim do t’i hapë një tjetër impuls strategjik “Portit të Thatë të Prishtinës”, i cili në këtë mënyrë do të shërbejë për një ndërlidhje me shumë palë të tregtisë në aspektin rajonal.
Të nderuar të pranishëm,
Më lejoni të shpreh edhe një herë bindjen time të thellë se projekte të tilla, nuk janë thjesht struktura fizike prej hekuri dhe betoni – ato janë ura të zhvillimit, simbole të bashkëpunimit dhe motorë të progresit ekonomik dhe social.
Linja hekurudhore Durrës–Prishtinë është një hap i guximshëm drejt një të ardhmeje ku lëvizshmëria, tregtia dhe bashkëpunimi do të rrëzojnë kufijtë dhe do të krijojnë mundësi të reja për qytetarët e kombit tonë", u shpreh Malaj.
Sondazh
Pasiguritë, çmimi i arit po rritet në nivele rekord - Të gjithë investitorët po shtregtojnë drejt ‘strehëve të sigurta’
Një onc ar tani vlen më shumë se 3200 dollarë. Kjo është është hera e parë që çmimi i metalit të verdhë kaluar këtë kufi. Kjo për shkak se investitorët po......
Uniforma e Policisë, hapet tenderi 27 milionë euro - Do të blihen veshjet dhe këpucët, procedura mbyllet më 19 maj
Operatori i Blerjeve të Përqendruara ka shpallur tenderin për blerjen e uniformave për Policinë e Shtetit. Gara do të jetë e ndarë në dy lote, dhe ofertat......
“Çmimet e naftës do të ulen në 2026” - Goldman Sachs: Rreziku i recesionit dhe lufta tregtare, faktorët kryesorë
Goldman Sachs pret që çmimet e naftës të ulen deri në fund të këtij viti dhe vitin e ardhshëm, për shkak të rrezikut në rritje të një recesioni dhe ofertës......
Kthim te gazi rus? - Tarifat e Trump shtojnë dilemat e Evropës
Më shumë se tre vjet pas pushtimit të Ukrainës nga Rusia, siguria energjetike e Evropës është e brishtë. Gazi natyror i lëngshëm i SHBA-së ndihmoi në......
KPP anuloi 52 tenderë për parregullsi - Vendimet, pas ankesave për kriteret apo vlerësimin e fituesit
Gjatë vitit 2024 Komisioni i Prokurimit Publik anuloi 52 tenderë për shkak të parregullsive të kryera nga institucionet shtetërore. Vendimet drastike kanë......
Nis dërgimi i fletëve të votimit për diasporën - KQZ: Zarfet e para zgjedhore për votues nga qarku i Dibrës dhe Beratit
Ka nisur dërgimi i zarfeve bashkë me dokumentacionin zgjedhor për votuesit e regjistruar në diasporë për zgjedhjet e 11 majit. Sipas informacioneve nga KQZ,......
“Grupkapitulli i dytë, sfidë për Shqipërinë” - Alia: Ka numrin më të madh të kapitujve. Përafrimi i legjislacionit me BE, edhe më i vështirë
Me hapjen e negociatave për grupkapitullin e dytë të acquis së BE, Shqipëria hedh një hap më afër drejt anëtarësimit në Bashkimin Evropian. Grupkapitulli i......
Zarzavatet/Importi ul çmimin, tregu nuk e ndjen - Çmimi nga jashtë, në rënie. Por, qytetarët ankohen
Edhe pse në fillim të këtij viti zarzavatet e importuara në Shqipëri erdhën më lirë në krahasim me të njëjtën periudhë të vitit të kaluar, diçka e tillë nuk......
