“Kriza e ndërmarrjeve shtetërore kërcënon ekonominë serbe” - Banka Botërore kërkon reforma për të rritur efikasitetin e financave publike

Serbia duhet të trajtojë rreziqet fiskale të shkaktuara nga sektori i madh i ndërmarrjeve shtetërore, që të sigurojë qëndrueshmëri fiskale afatgjatë dhe të çlirojë potencialin e rritjes ekonomike, u shpreh Banka Botërore.
Sipas raportit të rishikimit të financave publike, vendit i nevojitet një strategji reformash për ndërmarrjet shtetërore, sidomos në sektorët e energjisë, infrastrukturës dhe transportit, duke përfshirë eliminimin e mangësive operative dhe rikthimin e disiplinës financiare në periudhën afatshkurtër dhe afatmesme.
“Performanca dhe qeverisja e ndërmarrjeve shtetërore kanë ndikim të drejtpërdrejtë jo vetëm në efikasitetin e shërbimeve publike dhe konkurrueshmërinë e ekonomisë, por edhe në qëndrueshmërinë e financave publike,” tha Banka Botërore.
Në vitin 2023, qeveria e Serbisë zotëronte 176 ndërmarrje shtetërore me 107,000 punonjës, rreth 4.5% e punësimit formal, duke dominuar sektorë kyç si energjia, transporti dhe shërbimet komunale. Po atë vit, ndërmarrjet shtetërore ndikuan negativisht në bilancin e qeverisë me 0.7% të PBB-së, ose gati me një të tretën e deficitit total fiskal, sipas raportit.
Banka Botërore theksoi se “mangësitë kronike” të ndërmarrjeve shtetërore, si në kompaninë energjetike EPS dhe importuesin e gazit Srbijagas, shpesh kërkojnë subvencione të mëdha për të mbuluar humbjet ose për të mbajtur çmimet të ulëta për arsye sociale dhe politike. Për shembull, në vitin 2022, qeveria u dha 1.4 miliardë euro ndërmarrjeve shtetërore të energjisë për të kompensuar efektet e krizës energjetike.
Midis viteve 2015 dhe 2023, ndërmarrjet shtetërore të Serbisë regjistruan një fitim të përgjithshëm prej 1.68 miliardë eurosh, me një kthim mesatar të aseteve prej vetëm 0.7%. Humbjet e vazhdueshme në shumë kompani, varësia nga mbështetja buxhetore dhe modelet joefektive të investimeve nxjerrin në pah dobësitë strukturore në qeverisje dhe organizim.
Sipas Bankës Botërore, kjo barrë fiskale vjen kryesisht si rezultat i problemeve strategjike dhe operative, duke përfshirë rënien e prodhimit në sektorin e energjisë elektrike, mungesën e transparencës në raportimin e huave të dhëna nga buxheti për ndërmarrjet shtetërore, si dhe rritjen e varësisë së tyre ndaj huamarrjes së jashtme.
IA do të eliminojë deri 3 mln vende pune në Britani - Shumë pozicione rrezikojnë të “zhduken” deri në vitin 2035
Deri në 3 milionë vende pune me aftësi të ulëta mund të zhduken në Mbretërinë e Bashkuar deri në vitin 2035, për shkak të automatizimit dhe inteligjencës......
“Black Friday”, bizneset “ndezin” motorët/ Rreth 25 mijë reklama aktive në rrjetet sociale
Black Friday, ose e njohur në shqip si E premtja e zezë, është kthyer ndër ditët më të rëndësishme të vitit si për konsumatorët, ashtu edhe për bizneset. Ajo......
Sa kushton mbrojtja nga përmbytjet? - 115 milionë dollarë në vit për të “shpëtuar” deri në 2031-shin
Fermerët, qytetarët dhe bizneset, edhe këtë vit po përballen me dëme të konsiderueshme ekonomike për shkak të përmbytjeve të shkaktuara në disa bashki të......
Britania rrit pagën minimale me 4.1% - Përfitojnë mbi 2.7 mln punonjës. Bizneset paralajmërojnë shtrenjtim çmimesh
Qeveria e Mbretërisë së Bashkuar njoftoi se paga minimale do të rritet me 4.1%, duke arritur në 12.71 paund në orë nga muaji prill i vitit të ardhshëm, për......
“8 vende anëtare po devijojnë nga objektivat” - BE u bën thirrje shteteve të kufizojnë shpenzimet buxhetore
Komisioni Evropian paralajmëroi se shpenzimet publike në tetë vende të BE-së, duke përfshirë Spanjën, Hungarinë, Maltën dhe Holandën, po devijojnë nga......
Luhatje në tregun valutor – Dollari amerikan humbet pikë. Forcohet Franga zvicerane!
Dollari amerikan ka regjistruar zbritje për herë të parë gjatë kësaj jave pas rritje së vazhdueshme që nga fillimi javës teksa është blerë këtë mëngjes me......
Greqi, turizmi sjell mbi 20 miliardë euro - Të ardhurat u rritën me 9%. Mbi 31 milionë turistë vizituan vendin
Të ardhurat nga turizmi arritën më shumë se 20 miliardë euro gjatë periudhës janar-shtator, duke shënuar një rritje prej 9% krahasuar me vitin 2024. Sipas të......
IA do të eliminojë deri 3 mln vende pune në Britani - Shumë pozicione rrezikojnë të “zhduken” deri në vitin 2035
Deri në 3 milionë vende pune me aftësi të ulëta mund të zhduken në Mbretërinë e Bashkuar deri në vitin 2035, për shkak të automatizimit dhe inteligjencës......





