Europa Postuar më 20 Shkurt 2025, 11:40

Partitë politike në Gjermani - Qëndrimet e tyre mbi çështjet kryesore gjeopolitike dhe ekonomike

Nga Kristi Ceta

Partitë politike në Gjermani - Qëndrimet e tyre mbi

Gjermania do të mbajë zgjedhje të parakohshme kombëtare më 23 shkurt, pas rënies së koalicionit trepalësh të kancelarit Olaf Scholz.

Por cilat janë partitë kryesore që konkurrojnë dhe qëndrimet e tyre ndaj politikave të rëndësishme në vend?

Partitë

Gjermania ka dy parti kryesore të qendrës: Social-Demokratët e Scholz-it të majtë (SPD) dhe konservatorët e opozitës, një aleancë e Kristian-Demokratëve (CDU) dhe partisë së tyre simotër bavareze, Unioni Kristian Social (CSU).

Të dyja kanë humbur mbështetjen në vitet e fundit, me partitë më të vogla si të Gjelbrit dhe Alternativa për Gjermaninë (AfD) e ekstremit të djathtë që po fitojnë terren.

Konservatorët kanë udhëhequr sondazhet mbarëkombëtare për më shumë se dy vjet dhe janë me 30%, sipas sondazhit të fundit, të ndjekur nga AfD me 20%. SPD e Scholz, me 16%, ka zbritur në vend të tretë dhe pasohet nga të Gjelbrit me 13%.

Analistët thonë se sondazhet mund të ndryshojnë shpejt pasi votuesit janë më pak besnikë ndaj partive sesa dikur. Në fushatën zgjedhore të 2021, konservatorët kaluan nga kryesues në vendin e dytë brenda pak muajsh.

Cilat janë çështjet kyçe?

- Ukraina

Të gjitha partitë kryesore të Gjermanisë favorizojnë ndihmën e Ukrainës për të shmangur pushtimin e Rusisë, ndërsa AfD kërkon t'u jepet fund dërgesave të armëve në Kiev dhe të rinisin marrëdhëniet e mira me Moskën.

Megjithatë, Scholz dhe SPD kohët e fundit kanë pasur një ton më të kujdesshëm, duke theksuar nevojën për diplomacy, ndërsa konservatorët dhe të Gjelbrit kërkojnë që Gjermania të dërgojë raketa me rreze të gjatë Taurus në Kiev.

- Ringjallja e ekonomisë

Ekonomia më e madhe e Evropës u tkurr për të dytin vit radhazi në 2024, duke realizuar performancën më të keqe në dy dekada. Çmimet e larta të energjisë luajnë një rol të madh në këtë situatë dhe mbeten një sfidë e madhe për familjet dhe bizneset në Gjermani.

Konservatorët, SPD e Scholz dhe të Gjelbërit bien dakord për zgjerimin e energjisë së rinovueshme për të ulur kostot, por ndryshojnë në qasjet e financimit. Kristian-Demokratët dhe AfD propozojnë gjithashtu vlerësimin e një rikthimi tek energjia bërthamore, një ide e refuzuar nga SPD dhe të Gjelbërit. Ndërsa Aleanca për Gjermaninë kundërshton tërësisht subvencionet e energjisë së rinovueshme.

Scholz ka propozuar nxitjen e investimeve private dhe modernizimin e infrastrukturës me një fond 100 miliardë euro jashtë buxhetit. Partia e tij planifikon gjithashtu një rimbursim të drejtpërdrejtë tatimor prej 10% për investimet e pajisjeve të bizneseve.

Robert Habeck i të Gjelbërve, ashtu si Scholz, ka bërë thirrje për reformë të frenimit të borxhit të garantuar me kushtetutë të Gjermanisë për të lejuar shpenzime publike më të larta.

Udhëheqësi i konservatorëve, Friedrich Merz, kishte sinjalizuar gjithashtu një reformë të moderuar të frenimit të borxhit, por partia e tij nuk ka rënë dakord. AfD është mbrojtëse e ashpër e kufirit të huamarrjes publike.

Kristian-Demokratët kanë propozuar lehtësim të gjerë financiar për kompanitë dhe qytetarët, duke përfshirë uljen e të ardhurave dhe taksave të korporatave, si dhe tarifat më të ulëta të energjisë elektrike. Ata nuk kanë thënë se si do të financohen këto.

Aleanca për Gjermaninë, e udhëhequr nga Alice Weidel, dëshiron që Gjermania të heqë dorë nga euro, të rivendosë markën gjermane dhe potencialisht të largohet nga BE.

- Emigracioni

Një mori sulmesh të dhunshme të lidhura me të dyshuar të huaj në Gjermani kanë shtuar shqetësimet e publikut për sigurinë dhe emigracionin, duke bërë që partitë politike të kërkojnë masa më të rrepta për emigracionin.

Merz sponsorizoi një projektligj me mbështetjen e AfD-së, duke thyer një tabu kundër bashkëpunimit me partinë e ekstremit të djathtë. Megjithatë, ai nuk arriti të siguronte një shumicë për zbatimin e projektligjit.

Në përgjithësi, konservatorët kanë mbajtur një qëndrim më të rreptë ndaj emigracionit në vitet e fundit, duke bërë thirrje për shtyrjen e azilkërkuesve në kufij dhe për kufizime në bashkimet familjare dhe natyralizimin e refugjatëve.

AfD ka bërë thirrje që kufijtë të mbyllen dhe azilkërkuesit të mos kenë më të drejtën e bashkimit familjar. Disa anëtarë të lartë të partisë kanë shkuar më tej me komentet e tyre dhe kanë qenë të pranishëm në diskutimet mes aktivistëve të së djathtës ekstreme për deportimin e miliona njerëzve me origjinë të huaj, duke përfshirë shtetas gjermanë.

Vetë Social-Demokratët e Scholz e kanë ashpërsuar pozicionin e tyre duke zbatuar kontrolle më të rrepta kufitare dhe duke përshpejtuar dëbimet, megjithëse kreu i tyre dëshiron gjithashtu të sjellë më shumë punëtorë të huaj të kualifikuar.

Në të kundërt, të Gjelbrit mbajnë një politikë më të hapur për azilin, duke promovuar iniciativat e shpëtimit në det të mbështetura nga shteti dhe duke thjeshtuar proceset e bashkimit familjar.

 

Sondazh

Poll

Live TV

Të fundit
Të gjitha lajmet

Më të vizituarat