Europa Postuar më 25 Shkurt 2025, 16:30

Gjermani, “koalicioni i madh” merr formë - Si do të ndikojë bashkëpunimi CDU/SPD në ekonominë e vendit?

Nga Kristi Ceta

Gjermani, “koalicioni i madh” merr formë - Si do të

Aleanca konservatore e udhëhequr nga Friedrich Merz ka fituar zgjedhjet federale të Gjermanisë, por me vetëm 28.5% të votave. Partia e Unionit Kristian-Demokrat përballet me një peizazh politik të fragmentuar dhe ka vendosur të ringjallë të ashtuquajturin "Koalicioni i Madh" me Social-Demokratët e dobësuar të Olaf Scholz.

Ndërsa bisedimet e koalicionit kanë filluar, investitorët po vëzhgojnë nga afër për të kuptuar rrugën fiskale të Gjermanisë, me ekonomistët të ndarë nëse qeveria e re do të jetë në gjendje të vendosë reforma domethënëse.

Një rezultat i fragmentuar, por një koalicion i njohur

Pas një nate të gjatë zgjedhore më 23 shkurt, aleanca e Merz siguroi 208 vende, duke e bërë atë partinë më të madhe në Bundestag, e ndjekur nga Alternativa për Deutschland (AfD) e ekstremit të djathtë me 152 vende.

SPD, e cila ka qeverisur nën drejtimin e Scholz që nga viti 2021, pësoi humbje të mëdha, duke marrë 120 vende. Të Gjelbrit, të cilët ishin pjesë e koalicionit të mëparshëm, pësuan gjithashtu rënie, ndërsa Partia e Majtë ekstreme shënoi fitime të vogla.

Partia Demokratike e Lirë (FDP) pësoi një kolaps mahnitës, duke humbur të gjitha 91 vendet e fituara në zgjedhjet e 2021, pasi nuk arriti të përmbushte pragun prej 5% për hyrjen në parlament. Udhëheqësi i saj dhe ish-ministri i Financave, Christian Lindner, dha dorëheqjen.

Pavarësisht fitores së Merz, performanca e CDU/CSU ishte e dyta më e dobët në historinë e saj, duke e detyruar partinë në bisedime për koalicion me Social-Demokratët.

CDU/CSU dhe SPD kanë qeverisur së bashku disa herë, duke formuar "Koalicione të mëdha" në 1966-1969, 2005-2009, 2013-2018 dhe 2018-2021.

Dilema e frenimit të borxhit

Një nga sfidat më të mëdha me të cilat përballet qeveria e ardhshme është nëse ajo mund të reformojë frenimin kushtetues të borxhit të Gjermanisë, i cili kufizon rreptësisht huamarrjen e qeverisë.

Goldman Sachs vë në dukje se sfida qëndron tek AfD dhe Partia e Majtë që kanë së bashku 216 vende, mbi një të tretën e Bundestagut, duke u dhënë atyre mundësinë për të vënë veton ndaj çdo amendamenti kushtetues.

“AfD është kundër një reforme të frenimit të borxhit. E Majta është kundër rritjes së shpenzimeve të mbrojtjes, edhe pse ata mund të mbështesin një reformë të frenimit të borxhit për të rritur investimet, shpjegojnë ekonomistët e Goldan Sachs.

Pavarësisht këtyre pengesave, ka mënyra alternative për të rritur hapësirën fiskale. Një qasje mund të jetë përdorimi i fondeve të përbashkëta evropiane për shpenzimet ushtarake, pasi borxhi i emetuar nga BE nuk do të bllokohet nga rregullat kushtetuese të Gjermanisë. Një tjetër mundësi është një reformë e frenës të borxhit, të cilën E Majta mund ta mbështesë nëse lidhet me shpenzime më të larta për investime.

"Lehtësimi i kufizimeve të borxhit hap gjithashtu derën për zbatimin e propozimeve nga raporti i Draghit, i cili kërkon integrim të mëtejshëm evropian dhe investime më të larta në tranzicionin e energjisë, inovacionin dhe mbrojtjen," shpjegojnë ekonomistët.

Hapësirë ​​e kufizuar për reforma të mëdha ekonomike

Analistët janë skeptikë se një qeveri CDU/CSU-SPD do të avancojë reformat e mëdha strukturore.

“Është e vështirë që qeveria e ardhshme të japë shumë më tepër se një ndikim pozitiv jetëshkurtër nga disa shkurtime taksash, reforma të vogla dhe pak më shumë investime. Një reformë e sistemit të pensioneve duket shumë e pamundur,” shpjegojnë ata.

Pavarësisht nga pasiguria politike, tani ekziston një ndjenjë e prekshme urgjence midis politikëbërësve kryesorë. Kjo mund të hapë rrugën për një formim relativisht të qetë koalicioni, që mund të jetë një surprizë pozitive për tregjet, sipas ekspertëve.

 

Sondazh

Poll

Live TV

Të fundit
Të gjitha lajmet

Më të vizituarat