BERZH parashikon ngadalësim të ekonomisë - Faktorët ndikues janë kërkesa e dobët dhe pasiguria tregtare
Banka Evropiane për Rindërtim dhe Zhvillim (BERZH) ka ulur parashikimin ekonomik rajonal për vitin 2025 me 0.3 pikë përqindjeje, në krahasim me perspektivën e saj të shtatorit 2024. Rritja në të gjithë ekonomitë ku Banka investon tani pritet të jetë mesatarisht 3.2 për qind këtë vit, përpara se të rritet në 3.4 për qind në vitin 2026, sipas raportit të fundit të Perspektivave Ekonomike Rajonale.
Ky rishikim në rënie vjen kryesisht nga kërkesa e jashtme më e dobët në Evropën Qendrore, shtetet baltike dhe vendet juglindore të BE-së. Ai pasqyron gjithashtu ndikimin e vazhdueshëm të konflikteve dhe ritmin e ngadaltë të reformave në rajonin e Mesdheut jugor dhe lindor.
Ukraina hyri në vitin 2025 duke u përballur me performancë më të dobët ekonomike dhe rritje të inflacionit. Banka ka rishikuar në rënie parashikimin e vendit për këtë vit, pasi sulmet e Rusisë ndaj infrastrukturës së energjisë elektrike po vazhdojnë të pengojnë prodhimin. Rritja e PBB-së së Ukrainës pritet të arrijë në 3.5 për qind në vitin 2025, përpara se të forcohet në 5.0 për qind në vitin 2026, me supozimin se një armëpushim do të hyjë në fuqi deri në fund të vitit 2025.
Raporti i ri, i titulluar “Momenti më i dobët mes tregtisë dhe investimeve të fragmentuara”, thekson vrullin e ulët të rritjes globale dhe një hendek të vazhdueshëm midis performancës së ekonomive të përparuara evropiane dhe asaj të Shteteve të Bashkuara të Amerikës.
Ai përmend pasigurinë rreth rritjes së mundshme të tarifave për importet e SHBA-së dhe masat hakmarrëse nga partnerët tregtarë. Sipas raportit, vetëm pasiguria tregtare është e mjaftueshme për të dekurajuar investimet, për të dobësuar prodhimin dhe për të prishur zinxhirët e furnizimit global. Duke parë përtej pasigurisë, ndikimi afatshkurtër i tarifave dhe kufizimeve tregtare në ekonomitë individuale do të varet nga fakti nëse tarifat zbatohen universalisht apo vetëm për partnerët e zgjedhur.
Një skenar në të cilin Shtetet e Bashkuara rritin tarifat për të gjitha importet me 10 pikë përqindje shtesë, mund të ulë PBB-në në rajonet e BERZH-it me 0,1-0,2 për qind në afat të shkurtër. Jordania, Republika Sllovake, Hungaria dhe Lituania janë disa nga ekonomitë e BERZH-it që janë më të cenueshme ndaj masave të tilla për shkak të ekspozimit të tyre të përgjithshëm tregtar në tregun amerikan. Raporti gjithashtu tregon se Bullgaria, Sllovenia dhe Rumania janë më të ekspozuara ndaj tarifave për çelikun dhe aluminin.
Analiza ekonomike tregon gjithashtu se nëse tarifat zbatohen në mënyrë selektive, ekonomitë me akses të privilegjuar në tregun amerikan mund të përfitojnë nga devijimi i tregtisë dhe rritja e investimeve të huaja direkte (IHD).
Tensionet gjeopolitike kanë çuar në një rënie të theksuar të tregtisë dhe IHD-ve midis blloqeve gjeopolitike rivale, të përqendruara rreth Perëndimit të udhëhequr nga SHBA dhe Lindjes së udhëhequr nga Kina/Rusia. Në të njëjtën kohë, investimet e huaja nga Kina dhe Shtetet e Bashkuara në ekonomitë “lidhëse” si Uzbekistani, Vietnami, Meksika, Emiratet e Bashkuara Arabe dhe Arabia Saudite janë rritur, thekson raporti.
BERZH thekson se inflacioni rajonal ka rënë nga kulmi prej 17.5 për qind në tetor 2022 në 5.9 për qind në dhjetor 2024. Megjithatë, vlera e inflacionit mbetet më shumë se 1 pikë përqindjeje mbi mesataren e tij para pandemisë, me presionet e çmimeve të nxitura gjithnjë e më shumë nga faktorët e kërkesës, si politikat fiskale dhe rritja e shpejtë e pagave.
Megjithëse zbutja e inflacionit ka qenë kryesisht në përputhje me pritshmëritë, raporti vë në dukje se normat e interesit, duke përfshirë ato në Shtetet e Bashkuara, kanë rënë më ngadalë në raport me parashikimet.
Sondazh
Sa ju bindin programet ekonomike të partive për zgjedhjet e 11 majit 2025?
-
Janë të detajuara dhe të realizueshme
-
Kanë ide të mira, por mungojnë detajet e zbatimit
-
Janë premtime të parealizueshme
AMF: Të ardhurat nga sigurimi i jetës, rritje me rreth 11.4 % në janar 2025!
Autoriteti i Mbikëqyrjes Financiare njoftoi përmes raportit të fundit të publikuar se të ardhurat nga primet e shkruara bruto të sigurimit për Janar 2025......
Mbi 19 miliardë euro humbje - Bundesbank regjistron rezultatin më të keq në histori
Banka qendrore e Gjermanisë pësoi një humbje rekord prej 19.2 miliardë euro vitin e kaluar, duke shënuar pengesën më të fundit për ekonominë më të madhe të......
Një hap afër ekosistemit europian të inovacionit - Nga financimet, te mobiliteti. EIT, mbështetje për inovacionin në Shqipëri
EIT, Instituti Europian i Inovacionit dhe Teknologjisë, pjesë e Horizon Europe zhvilloi “Info Day” lidhur me EIT për Universitetin e Tiranës, në përbërje të......
Depozitat shtohen me 771 milionë euro/ Kursimet në lekë u rritën 4 herë më shumë se ato në euro
Viti 2025 ka nisur me 1.39 trilionë lekë depozita në paranë e gjerë, sinjalizojnë shifrat e Bankës së Shqipërisë. Krahasuar me muajin paraardhës, rritja......
Hoxha: 520 mijë shtetas jashtë vendit përfitojnë nga shtyrja e vlefshmërisë së dokumenteve të identifikimit!
Ministri i Brendshëm, Ervin Hoxha paraqiti sot në seancën plenare të Kuvendit aktet normative të Këshillit të Ministrave që synojnë shtyrjen e vlefshmërisë......
Si do të kryhen investimet në zonat bregdetare? - Kriteret e reja/ Kush “injekton” mbi 50 milionë euro në Shqipëri, merr status
Investitorët që duan të injektojnë në ekonominë shqiptare më shumë se 50 milionë euro përfitojnë statusin e veçantë të “investitorit strategjik”, pavarësisht......
“Emigrantët do të sjellin më pak para në 2025” BERZH: Rritja ekonomike vetëm 3.7%. Edhe turizmi, performancë më të dobët
Ekonomia shqiptare pritet të rritet me 3.7% gjatë këtij viti. Ky është parashikimi i Bankës Evropiane për Rindërtim dhe Zhvillim (BERZH) në shkurt 2025 për......
50 mln euro ndihmë nga BE për energjinë - Qeveria miraton programin shumëvjeçar, promovimi i energjisë së rinovueshme dhe eficiencës
Qeveria ka miratuar në parim marrëveshjen e financimit me Komisionin Evropian, për programin operacional shumëvjeçar për energjinë, për periudhën 2024 -......
