Europa Postuar më 27 Shkurt 2025, 13:30

BERZH parashikon ngadalësim të ekonomisë - Faktorët ndikues janë kërkesa e dobët dhe pasiguria tregtare

Nga Kristi Ceta

BERZH parashikon ngadalësim të ekonomisë - Faktorët ndikues

Banka Evropiane për Rindërtim dhe Zhvillim (BERZH) ka ulur parashikimin ekonomik rajonal për vitin 2025 me 0.3 pikë përqindjeje, në krahasim me perspektivën e saj të shtatorit 2024. Rritja në të gjithë ekonomitë ku Banka investon tani pritet të jetë mesatarisht 3.2 për qind këtë vit, përpara se të rritet në 3.4 për qind në vitin 2026, sipas raportit të fundit të Perspektivave Ekonomike Rajonale.

Ky rishikim në rënie vjen kryesisht nga kërkesa e jashtme më e dobët në Evropën Qendrore, shtetet baltike dhe vendet juglindore të BE-së. Ai pasqyron gjithashtu ndikimin e vazhdueshëm të konflikteve dhe ritmin e ngadaltë të reformave në rajonin e Mesdheut jugor dhe lindor.

Ukraina hyri në vitin 2025 duke u përballur me performancë më të dobët ekonomike dhe rritje të inflacionit. Banka ka rishikuar në rënie parashikimin e vendit për këtë vit, pasi sulmet e Rusisë ndaj infrastrukturës së energjisë elektrike po vazhdojnë të pengojnë prodhimin. Rritja e PBB-së së Ukrainës pritet të arrijë në 3.5 për qind në vitin 2025, përpara se të forcohet në 5.0 për qind në vitin 2026, me supozimin se një armëpushim do të hyjë në fuqi deri në fund të vitit 2025.

Raporti i ri, i titulluar “Momenti më i dobët mes tregtisë dhe investimeve të fragmentuara”, thekson vrullin e ulët të rritjes globale dhe një hendek të vazhdueshëm midis performancës së ekonomive të përparuara evropiane dhe asaj të Shteteve të Bashkuara të Amerikës.

Ai përmend pasigurinë rreth rritjes së mundshme të tarifave për importet e SHBA-së dhe masat hakmarrëse nga partnerët tregtarë. Sipas raportit, vetëm pasiguria tregtare është e mjaftueshme për të dekurajuar investimet, për të dobësuar prodhimin dhe për të prishur zinxhirët e furnizimit global. Duke parë përtej pasigurisë, ndikimi afatshkurtër i tarifave dhe kufizimeve tregtare në ekonomitë individuale do të varet nga fakti nëse tarifat zbatohen universalisht apo vetëm për partnerët e zgjedhur.

Një skenar në të cilin Shtetet e Bashkuara rritin tarifat për të gjitha importet me 10 pikë përqindje shtesë, mund të ulë PBB-në në rajonet e BERZH-it me 0,1-0,2 për qind në afat të shkurtër. Jordania, Republika Sllovake, Hungaria dhe Lituania janë disa nga ekonomitë e BERZH-it që janë më të cenueshme ndaj masave të tilla për shkak të ekspozimit të tyre të përgjithshëm tregtar në tregun amerikan. Raporti gjithashtu tregon se Bullgaria, Sllovenia dhe Rumania janë më të ekspozuara ndaj tarifave për çelikun dhe aluminin.

Analiza ekonomike tregon gjithashtu se nëse tarifat zbatohen në mënyrë selektive, ekonomitë me akses të privilegjuar në tregun amerikan mund të përfitojnë nga devijimi i tregtisë dhe rritja e investimeve të huaja direkte (IHD).

Tensionet gjeopolitike kanë çuar në një rënie të theksuar të tregtisë dhe IHD-ve midis blloqeve gjeopolitike rivale, të përqendruara rreth Perëndimit të udhëhequr nga SHBA dhe Lindjes së udhëhequr nga Kina/Rusia. Në të njëjtën kohë, investimet e huaja nga Kina dhe Shtetet e Bashkuara në ekonomitë “lidhëse” si Uzbekistani, Vietnami, Meksika, Emiratet e Bashkuara Arabe dhe Arabia Saudite janë rritur, thekson raporti.

BERZH thekson se inflacioni rajonal ka rënë nga kulmi prej 17.5 për qind në tetor 2022 në 5.9 për qind në dhjetor 2024. Megjithatë, vlera e inflacionit mbetet më shumë se 1 pikë përqindjeje mbi mesataren e tij para pandemisë, me presionet e çmimeve të nxitura gjithnjë e më shumë nga faktorët e kërkesës, si politikat fiskale dhe rritja e shpejtë e pagave.

Megjithëse zbutja e inflacionit ka qenë kryesisht në përputhje me pritshmëritë, raporti vë në dukje se normat e interesit, duke përfshirë ato në Shtetet e Bashkuara, kanë rënë më ngadalë në raport me parashikimet.

 

Sondazh

Sa ju bindin programet ekonomike të partive për zgjedhjet e 11 majit 2025?

  • Janë të detajuara dhe të realizueshme
  • Kanë ide të mira, por mungojnë detajet e zbatimit
  • Janë premtime të parealizueshme

Live TV

Të fundit
Të gjitha lajmet

Më të vizituarat

Video