BE, fokusi në lëndët kritike - Cilat burime strategjike përdor Evropa në sektorin e mbrojtjes?
NATO dhe Bashkimi Evropian kanë publikuar lista të lëndëve të para që janë kritike për qëllime mbrojtëse dhe qëndrueshmëri teknologjike. Sektorët tokësorë, detarë, hapësinorë dhe të armëve kanë nevojë për këto lëndë të para kritike, sipas një studimi nga Instituti Ndërkombëtar për Studime Strategjike (IISS).
Një tank modern kryesor beteje përdor lëndë të para për sensorët, armët, armaturën, trupin dhe komunikimet. Sensorët janë gjithnjë e më kompleksë dhe mbështeten në një gamë materialesh kritike.
Për shembull, qelqi dhe pasqyrat bazë përdorin silikon dhe qeramikë, ndërsa pamjet infra të kuqe dhe ato me shikim nate, që janë kryesore në mjedise me dukshmëri të ulët, mund të përmbajnë merkur, tellurid kadmiumi, germanium, bakër dhe tantal.
Bakri dhe germaniumi klasifikohen si lëndë të para strategjike nga BE, që ka një varësi prej 17% dhe 42% nga importet për secilën, përkatësisht. Kina është prodhuesi më i madh global i të dy materialeve, me një mesatare prej 38% të prodhimit global të bakrit dhe 83% të prodhimit global të germaniumit midis viteve 2016 dhe 2020.
Anijet moderne luftarake përdorin gjithashtu një sërë materialesh kritike në përbërjen e tyre, megjithëse sektori detar përdor më pak se ai i hapësirës ajrore, tokësore apo armëve.
Megjithatë, ende ekziston një kërkesë e lartë për shumë materiale që konsiderohen se kanë një rrezik të moderuar të zinxhirit të furnizimit, siç janë alumini, hekuri, çeliku dhe bakri. Për shembull, alumini përdoret shumë në ndërtimin e anijeve, duke përfshirë kuvertat, elementët e superstrukturës dhe ndarjet e brendshme.
Bashkimi Evropian është 58% i varur nga importet e aluminit, me Kinën që është prodhuesi i tij më i madh global.
Midis viteve 2016 dhe 2020, Kina përbënte një mesatare prej 56% të prodhimit global të aluminit. Për të zbutur rreziqet e furnizimit, BE po bën përpjekje për të promovuar nxjerrjen, përpunimin dhe riciklimin vendas të këtyre materialeve kritike.
Përveç Aktit të Lëndëve të Para Kritike të BE-së të vitit 2024, shtetet anëtare individuale po zhvillojnë strategjitë e tyre kombëtare. Ligji i Programimit Ushtarak në Francë për periudhën 2024–2030 i lejon ministrisë së mbrojtjes të kërkojë krijimin e rezervave industriale të materialeve, komponentëve dhe produkteve gjysmë të gatshme që mund të nevojiten nga forcat e armatosura.
Strategjia Spanjolle Industriale e Mbrojtjes 2023 përfshinte gjithashtu referenca dhe rekomandime për të përmirësuar dhe forcuar si zinxhirin e furnizimit, ashtu edhe sigurimin e lëndëve të para.
Në mënyrë të ngjashme, Strategjia Kombëtare e Sigurisë dhe Industrisë së Mbrojtjes në Gjermani për vitin 2024 hap rrugën për përdorimin e një fondi kombëtar të lëndëve të para për të forcuar sigurinë e furnizimit në sektorin e sigurisë dhe mbrojtjes. Sipas saj, duhet të ketë monitorim të përmirësuar të zinxhirëve të furnizimit për lëndët e para kritike të kërkuara nga sektori i mbrojtjes.
Vende të tjera evropiane, duke përfshirë Italinë, Poloninë dhe Mbretërinë e Bashkuar, po zhvillojnë gjithashtu strategji që lidhen me lëndët e para dhe shfrytëzimin e mundshëm të burimeve kombëtare. Megjithatë, dokumente specifike qeveritare të fokusuara në mbrojtje nuk janë ende të disponueshme.
Sondazh
Trump premton tarifa për telefonat e pajisjet elektronike - Uashingtoni synon teknologjinë kineze me masa të reja tregtare
Përjashtimi i telefonave inteligjentë, laptopëve dhe produkteve të tjera elektronike nga tarifat e importit ndaj Kinës do të jetë jetëshkurtër, thanë zyrtarë......
Greqia do të shlyejë kreditë 10 vjet më herët - Rimëkëmbja ekonomike “shtyn” Athinën drejt uljes së borxhit publik
Greqia do të shlyejë kreditë e dhëna në kuadër të paketës së parë kundër krizës së borxhit deri në vitin 2031. Me këto ritme, Athina synon të humbasë......
Hekurudha Rrogozhinë-Vlorë-Aeroport, elektrike - Kompania austriake shpallet fituese për projektimin, oferta 78.81 mln lekë
Me një ofertë prej 78.81 mln lekë, Hekurudha Shqiptare ka shpallur kompaninë fituese që do të kryejë studimin dhe hartimin e projekt idesë për rehabilitimin......
Në Ballkan, birra më e shtrenjtë pihet në Shqipëri/ Numbeo: Kryesojmë rajonin me çmimin më të lartë të birrës së importuar
Numbeo, platforma e njohur e të dhënave krahasuese, ka publikuar së fundmi informacion në lidhje me çmimin e birrës së importuar për disa shtete të Europës.......
Skema Kombëtare e Mbështetjes në bujqësi - Hapen aplikimet, afati për fermerët deri 30 maj. Synon nxitjen e zhvillimit të sektorit
Agjencia për Zhvillim Bujqësor dhe Rural bën me dije se sot janë hapur aplikimet për Skemën Kombëtare të Mbështetjes në Bujqësi për vitin 2025. Nga kjo......
Rama-Costa: Të përkushtuar për përmbylljen e negociatave brenda 2027
Kryeministri Edi Rama takoi sot në Bruksel Presidentin e Këshillit Europian, Antonio Costa, me të cilin diskutoi progresin e bërë në procesin e negociatave,......
Konferenca e katërt ndërqeveritare Shqipëri-BE në Luksemburg: Hapet grup kapitulli për “Tregun e Brendshëm”!
Mbahet sot në Luksemburg Konferenca e katërt ndërqeveritare mes Shqipërisë dhe Bashkimit Europian ku do të marri pjesë edhe kryeministri Edi Rama. Këshilli......
A po ndalon Spanja përdorimin e kartëmonedhave prej 50 euro?
Në internet po përflitet masivisht se Spanja po heq dorë nga kartëmonedha 50 euro pasi dolën lajme që pretendonin se ajo është drejt zhdukjes. Sipas......
