‘Një shtet i ri në BE’ - A mund të aplikojë Kanadaja për t'u anëtarësuar në Bashkimin Europian?
Aktualisht një nga temat më të nxehta në mediat sociale është që Kanadaja të anëtarësohet në Bashkimin Europian, pas armiqësisë së fundit nga presidenti i SHBA-së, Donald Trump, i cili e ka shtyrë Otavën më afër në krahët e Europës.
Postimet në Reddit dhe X janë plot me komente nga përdoruesit e mediave sociale që sugjerojnë se Kanadaja mund dhe duhet të bashkohet me BE-në për t'u shkëputur nga lidhjet e saj me Uashingtonin, pasi administrata Trump kërcënon ta bëjë Kanadanë shtetin e saj të 51-të dhe vendos tarifa për aleatët e saj tradicionalë atje dhe në Europë.
Përkrahësit që Kanadaja të bëhet shteti i 28-të anëtar përmendin sistemin e saj të kujdesit shëndetësor publik të stilit europian, kulturën e saj unike anglisht dhe frëngjishtfolëse dhe pjesëmarrjen e saj në NATO si disa nga arsyet për t'u anëtarësuar.
Megjithatë, më shumë postime të këtij lloji erdhën pasi kryeministri i ri Mark Carney aludoi për rrënjët europiane të Kanadasë gjatë një vizite në kontinentin e vjetër udhëtimin e tij të parë zyrtar të huaj që nga marrja e detyrës, ku u takua me presidentin francez Emmanuel Macron dhe kryeministrin e Mbretërisë së Bashkuar Keir Starmer për të diskutuar luftën e fundit të Trump.
"Dua të siguroj që Franca dhe e gjithë Europa, të punojnë me entuziazëm me Kanadanë, shtetin më europian nga jo-europianë," tha Carney, duke shtuar se ai dëshironte "të ruante marrëdhëniet më pozitive të mundshme me Shtetet e Bashkuara". Takimi erdhi pasi një sondazh i publikuar nga Abacus Data në fund të shkurtit zbuloi se 44% e kanadezëve besojnë se vendi i tyre duhet të bashkohet me BE-në, krahasuar me 34% që thonë se nuk duhet.
Një tjetër 46% e të anketuarve do të mbështesin anëtarësimin e Kanadasë, krahasuar me 29% që do ta kundërshtonin atë. Por a është në të vërtetë e mundur kjo? A mund të bashkohet vërtet Kanadaja me bllokun?
Çfarë thotë ligji i BE-së?
Paula Pinho, zëdhënëse e Presidentes së Komisionit Europian, Ursula von der Leyen, tha në një konferencë në fillim të marsit se ata ishin "të nderuar" me rezultatet e sondazhit sepse ato treguan atraktivitetin e BE-së, por shtoi se neni 49 i Traktatit për Bashkimin Europian thotë se vetëm shtetet evropiane mund të aplikojnë për anëtarësim në BE.
Kjo është në të vërtetë ajo që thotë traktati: "Çdo shtet evropian që respekton vlerat e përmendura në nenin 2 dhe angazhohet për t'i promovuar ato, mund të aplikojë për t'u bërë anëtar i Bashkimit". Megjithatë, traktati nuk përcakton saktësisht se çfarë përbën një "shtet europian". Një dokument i vitit 1992 nga komisioni i Komuniteteve të atëhershme Europiane na jep një të dhënë, megjithatë, duke theksuar rëndësinë e lidhjeve gjeografike dhe kulturore.
“Termi “europian” nuk është përcaktuar zyrtarisht”, thuhet në të. "Ai kombinon elemente gjeografike, historike dhe kulturore të cilat të gjitha kontribuojnë në identitetin europian." "Përvoja e përbashkët e afërsisë, ideve, vlerave dhe ndërveprimit historik nuk mund të kondensohet në një formulë të thjeshtë dhe është subjekt i rishikimit të çdo brezi pasardhës," vazhdon dokumenti.
“Një pikë tjetër referimi është anëtarësimi në Këshillin e Europës, pasi kjo organizatë është gjithashtu e hapur vetëm për ‘Shtetet Europiane’”, tha ai. "Prandaj, anëtarësimi në Këshillin e Europës jep një tregues të 'kufijve të Europës'." Statuti i Këshillit të Europës, i cili i paraprin BE-së, thotë: "Çdo shtet europian...mund të ftohet të bëhet anëtar i Këshillit të Evropës nga Komiteti i Ministrave".
A ka aplikuar më parë ndonjë vend joeuropian për t'u anëtarësuar në BE?
Vendet nga jashtë Europës kontinentale kanë kërkuar më parë dhe madje përfundimisht u bashkuan me BE-në. Qiproja, e cila është kulturalisht dhe politikisht europiane, por gjeografikisht e vendosur në Azinë Perëndimore, u bë anëtare e plotë e BE-së në vitin 2004.
Ndërsa një pjesë e Turqisë ndodhet në Europë, pjesa më e madhe është gjithashtu në Azinë Perëndimore. Megjithatë, është një vend zyrtar kandidat për në BE, pavarësisht se bisedimet e pranimit kanë ngecur për vite me radhë. Maroku, megjithatë, aplikoi për t'u bashkuar në 1987, por u refuzua sepse nuk ishte një vend europian.
Ndryshe nga Qiproja dhe Turqia, Maroku nuk është anëtar i Këshillit të Europës, dhe as Kanadaja, e cila është një nga pengesat më të mëdha për anëtarësimin e saj në BE, sipas Van Elsuwege.
“Ashtu si Maroku në të kaluarën, Kanadaja nuk e plotëson kriterin e një shteti europian”, tha ai. "Në veçanti, Kanadaja gjeografikisht nuk ndodhet në Europë, nuk është një vend anëtar i Këshillit të Evropës dhe nuk ka ndonjë lidhje të lashtë me zhvillimin kulturor të Europës."
Van Elsuwege vuri në dukje se kjo është thelbësisht e ndryshme për Qipron dhe Turqinë. Në rastin e parë, Komisioni Europian vendosi që roli i Qipros në zhvillimin e kulturës dhe qytetërimit europian, përveç lidhjeve të ngushta kulturore, politike dhe ekonomike me pjesën tjetër të kontinentit, e bëri aplikimin e saj të pranueshëm.
Për Turqinë, gjeografia dhe historia e saj luajnë një rol që ajo të konsiderohet një "shtet europian". "Ky ishte tashmë rasti në marrëveshjen e asocimit të vitit 1963 midis Komunitetit Ekonomik Europian dhe Turqisë, e cila përfshin një referencë për një aplikim të mundshëm për anëtarësim në të ardhmen nga Turqia," tha Van Elsuwege.
"Prandaj, Qiproja dhe Turqia janë raste mjaft specifike, të cilat nuk mund të shihen si precedentë për të arritur në përfundimin se Kanadaja mund të konsiderohet potencialisht si një "shtet europian" sipas nenit 49 TEU."
Prandaj, përfundimi më i mundshëm është se Kanadaja nuk mund të anëtarësohet ligjërisht në BE sepse nuk është europiane kulturalisht, politikisht apo gjeografikisht dhe një aplikim hipotetik kanadez do të kërkonte një rishikim ligjor të traktateve.
Sondazh
Forcohen sërish Franga, Dollari dhe Paundi – Sa këmbehet sot monedha europiane?
Dollari amerikan duket se ka fituar sërish pikë këtë mëngjes pasi në raport me dje është blerë sot m e91 lekë dhe është shitur me 92 lekë referuar tregut të......
Dy centrale diellore në Fier dhe Cërrik-Investimet private, dorëzohen aplikimet për projektet me kapacitet total 148.5 MW
Teksa viti 2024 u mbyll me dhjetra aplikime për ndërtimin e centraleve diellore nga kompanitë private, interesi për këto investime po ndjek të njëjtën......
Rritja e bashkëpunimit me Britaninë e Madhe-Hasani në Londër: Thellim i marrëdhënieve në energji, infrastrukturë, turizëm e bujqësi
Ministri për Evropën dhe Punët e Jashtme, Igli Hasani është takuar në Londër me Sekretarin e Jashtëm të Britanisë së Madhe, David Lammy dhe Ministrin e......
Rijetësimi i industrisë ushtarake, ringjallen uzinat-Llaha: Qeveria do japë 3 milion euro për rivënien në punë
3 mln euro është fondi i vendosur në dispozicion nga shteti shqiptar për rijetësimin e 3 uzinave të Mjekësit, Poliçanit dhe Gramshit. Pedagogu i Akademisë......
Çmimet nuk ndryshojnë edhe sipas Eurostat/ Inflacioni i Shkurtit vlerësohet në 2.4%, dy vende poshtë mesatares së BE-së
Indeksi i Harmonizuar i Çmimeve të Konsumit, që mat rritjen e çmimeve sipas metodologjisë së ‘Agjencisë Europiane të Statistikave’, në muajin Shkurt të vitit......
Rusia do të nisë bisedimet me Musk për sektorin hapësinor - Kremlini synon të zgjerojë mundësitë e bashkëpunimit me SHBA-në
Rusia sheh perspektiva të mëdha bashkëpunimi me Shtetet e Bashkuara, duke përfshirë sektorin hapësinor, dhe pret që së shpejti të zhvillojë bisedime me Elon......
BE shton kontrollet mbi importet e metaleve - Merr masa për të mbrojtur industrinë nga pasojat e tarifave të Trump
Bashkimi Evropian planifikon të shtrëngojë kontrollet mbi importet e çelikut dhe aluminit, për shkak të frikës se furnizimet globale të devijuara do të......
Infrastruktura, turizëm elitar dhe zhvillim lokal - Farrici: Nxitje sipërmarrjeve! Mema: Rrugë të reja, impakt transportit
Investimet në infrastrukturë do të ndikojnë d.p.d në jetën e qytetarëve e turistëve, por nxitin edhe iniciativa sipërmarrëse duke rritur punësimin. E ftuar......
