“IA mund të ndikojë 40% të vendeve të punës” - Sipas OKB-së, teknologjia do të zgjerojë pabarazinë midis kombeve
Inteligjenca artificiale parashikohet të arrijë vlerën e tregut në 4.8 trilionë dollarë deri në vitin 2033, por përfitimet e teknologjisë mbeten shumë të përqendruara, sipas agjencisë së OKB-së për Tregti dhe Zhvillim.
Në një raport, agjencia tha se kufiri i tregut të inteligjencës artificiale do të barazohej afërsisht me madhësinë e ekonomisë së Gjermanisë, me teknologjinë që ofron përfitime produktiviteti dhe nxit transformimin digjital.
Megjithatë, agjencia ngriti gjithashtu shqetësime për automatizimin dhe zhvendosjen e vendeve të punës, duke paralajmëruar se inovacioni mund të prekë 40% të vendeve të punës në mbarë botën. Për më tepër, inteligjenca artificiale nuk është në thelb gjithëpërfshirëse, që do të thotë se përfitimet ekonomike mbeten "shumë të përqendruara", shtoi raporti.
“Përfitimet e automatizimit shpesh favorizojnë kapitalin mbi punën, gjë që mund të zgjerojë pabarazinë dhe të zvogëlojë avantazhin konkurrues të punës me kosto të ulët në ekonomitë në zhvillim,” theksojnë analistët.
Potenciali që inteligjenca artificiale të shkaktojë papunësi dhe pabarazi është një shqetësim afatgjatë, me Fondin Monetar Ndërkombëtar që ka bërë paralajmërime të ngjashme më shumë se një vit më parë. Në janar, Forumi Ekonomik Botëror publikoi gjetjet se deri në 41% e punëdhënësve po planifikonin të reduktonin stafin e tyre në zonat ku teknologjia mund t'i zëvendësonte ato.
Megjithatë, raporti i agjencisës së OKB-së thekson gjithashtu pabarazitë midis kombeve, me të dhënat që tregojnë se 40% e shpenzimeve globale të kërkimit dhe zhvillimit të korporatave në këtë sektor është përqendruar në vetëm 100 firma, kryesisht ato në SHBA dhe Kinë.
Për më tepër, gjigantët kryesorë të teknologjisë, si Apple, Nvidia dhe Microsoft, që do të përfitojnë nga bumi i inteligjencës artificiale, kanë një vlerë tregu që rivalizon produktin e brendshëm bruto të të gjithë kontinentit afrikan.
Ky dominim i inovacionit në nivel kombëtar dhe korporativ kërcënon t’i zgjerojë diferencat, duke i lënë shumë vende të mbeten prapa. Raporti vuri në dukje se 118 shtete, kryesisht në Jugun Global mungojnë në diskutimet kryesore të qeverisjes së inteligjencës artificiale.
Rekomandimet e OKB-së
Por inteligjenca artificiale nuk ka të bëjë vetëm me zëvendësimin e vendeve të punës, pasi ajo gjithashtu mund të “krijojë industri të reja dhe fuqizojë punëtorët”, me kusht që të ketë investime të përshtatshme në rikualifikimin dhe përmirësimin e aftësive.
Por në mënyrë që vendet në zhvillim të mos mbeten prapa, ato duhet të "kenë një vend në tryezë" kur bëhet fjalë për rregullatoren e teknologjisë dhe kornizat etike, nënvizoi raporti.
Agjencia i bën një sërë rekomandimesh komunitetit ndërkombëtar për nxitjen e rritjes gjithëpërfshirëse. Ato përfshijnë një mekanizëm zbulimi publik të inteligjencës artificiale, infrastrukturë të përbashkët të saj, përdorimin e modeleve me burim të hapur dhe iniciativa për të ndarë njohuritë dhe burimet e teknologjisë.
Burimi i hapur në përgjithësi i referohet softuerit në të cilin kodi burim është i disponueshëm lirisht në ëeb për modifikime dhe rishpërndarje të mundshme.
“Inteligjenca artificiale mund të jetë një katalizator për përparimin, inovacionin dhe prosperitetin e përbashkët, por vetëm nëse vendet formojnë në mënyrë aktive trajektoren e saj”, përfundon raporti.
Sondazh
Trump i jep fund përjashtimit nga taksat importeve kineze me vlerë të ulët!
Një njoftim për klientët e mahnitur nga produktet me çmime të ulëta në aplikacionet e blerjeve kineze: ditët e marrjes së veshjeve, veglave dhe dhuratave në......
Macron kërkon pezullimin e investimeve në SHBA - Paralajmëron kundërpërgjigje të “fuqishme” ndaj tarifave amerikane
Presidenti francez Emmanuel Macron u bëri thirrje kompanive evropiane që të pezullojnë investimet e planifikuara në Shtetet e Bashkuara, pasi Presidenti......
Bursa shqiptare, faturimet arritën në 301 mln euro - Tregtimi i energjisë në ALPEX, volumet në vitin 2024 u rritën me 41.7%
Volumet e energjisë të tregtuar në Bursën Shqiptare të Energjisë Elektrike, ALPEX u rritën me 41.7% gjatë vitit 2024, në raport me vitin 2023. Në total, në......
Kina vendos tarifë hakmarrëse prej 34% për importet e të gjitha mallrave amerikane!
Kina njoftoi të premten se do të vendoste një tarifë 34% mbi importet e të gjitha produkteve amerikane duke filluar nga 10 prilli, pjesë e një mori masash......
Eksportet e mineraleve në SHBA, mundësi apo sfidë? - Malaj: Ka një mesazh afatgjatë, duhet t’i shesim metalet të përpunuara
Tarifat reciproke të vendosura nga Presidenti Trump nuk e kanë lënë pa prekur as Shqipërinë. Megjithatë, fakti që tarifa është vetëm 10%, ndryshe nga normat......
Turizmi merr “oksigjen” financiar/ Kreditimi shënon rekord historik në muajin Shkurt
Sektori i turizmit po përjeton një rritje të ndjeshme të kreditimit, teksa operatorët dhe investitorët po përgatiten për një sezon veror që pritet të jetë......
Në treg qarkullojnë 440 mld lekë monedha kombëtare - BSH emetoi 22 milionë copë monedha dhe kartëmonedha të reja në vitin 2024
Banka e Shqipërisë ka emetuar 22 milionë copë monedha dhe kartëmonedha të reja gjatë vitit 2024. Monedha kombëtare në qarkullim arriti në 440 miliardë lekë,......
Analiza/ “Dita e Çlirimit” lëkund dominimin e republikanëve - Qytetarët, të pakënaqur nga kostot ekonomike që sjellin tarifat
Presidenti amerikan Donald Trump e quajti atë si "Ditën e Çlirimit", por prezantimi i tarifave reciproke mund të shkaktojë tensione politike brenda partisë......
