Analiza Postuar më 5 Gusht 2025, 10:11

Pse metalet janë në qendër të ideologjisë së Trump? - Tarifat 50% synojnë të “ringjallin” ekonominë amerikane

Nga Kristi Ceta

Pse metalet janë në qendër të ideologjisë së

Tarifat e larta prej 50% mbi importet e çelikut, bakrit dhe aluminit që vendosi administrata e Trump nuk janë vetëm masa ekonomike, por edhe politike. Ato reflektojnë dëshirën e presidentit të SHBA-së për të ringjallur industritë amerikane që dikur ishin dominuese në këtë sektor. Analistët ekonomikë shpjegojnë se Trump është shprehur shpesh i pakënaqur me zhvendosjen e prodhimit të këtyre metaleve jashtë SHBA-së, që ishte dominuesi global në vitet 1980. Më pas prodhimi i bakrit u zhvendos drejt Kilit, ndërsa ai i çelikut dhe aluminit drejt Kinës.

Trump e ka konsideruar çelikun dhe aluminin si shtyllën e forcës amerikane. Gjatë mandatit të tij të parë, në vitin 2018, ai theksoi se "një industri e fortë e çelikut dhe aluminit është thelbësore për sigurinë kombëtare”. Sipas tij, ky sektor ka qenë objekt sulmesh të padrejta nga praktikat tregtare të huaja, që kanë çuar në mbylljen e fabrikave dhe humbjen e miliona vendeve të punës. Trump premtoi se kjo do të marrë fund.

Për sa i përket bakrit, SHBA importon rreth gjysmën e konsumit total, kryesisht nga Kili dhe Kanadaja. Ndërkohë, dyfishimi i tarifave të çelikut dhe aluminit në 50% nga 25% ka rritur ndjeshëm çmimet e këtyre metaleve në tregun amerikan, duke eliminuar importet më të lira dhe duke krijuar paqëndrueshmëri për prodhuesit. Kostot më të larta dhe mungesa e furnizimeve po detyrojnë kompanitë amerikane të rishikojnë investimet e tyre dhe të ndryshojnë zinxhirët e furnizimit.

Megjithatë, efektiviteti i tarifave për të rritur prodhimin vendas mbetet për t’u parë, pasi masat e Trump në mandatin e kaluar nuk sollën rritje të dukshme. Në vitin 2024, prodhimi i çelikut në SHBA ishte 1% më i ulët se në 2017, ndërsa ai i aluminit ra me rreth 10%.

Analizat e fundit tregojnë se tarifat e Trump mund të rrisin kostot e prodhimit deri në 4.5%, duke goditur sektorët me fitime të vogla si makinat elektrike dhe pajisjet shtëpiake, si dhe duke vonuar investimet në qendrat kryesore të prodhimit në SHBA.

Në pjesën më të madhe të shekullit XX, SHBA ishte prodhuesi kryesor botëror i bakrit, derisa Kili e zëvendësoi domiminim amerikan. Në prodhimin e çelikut, SHBA arriti kulmin në fillim të viteve 1970 para një rënieje që u thellua nga recesionet e shumta. Po ashtu, dollari i fortë bëri që çeliku i huaj të ishte më i lirë, ndërsa fabrikat amerikane përballeshin me pajisje të vjetruara dhe kosto të rritura mjedisore. Për sa i përket aluminit, SHBA ishte udhëheqësi botëror për pjesën më të madhe të shekullit XX, për shkak të energjisë elektrike të lirë dhe kërkesës së lartë nga industritë e mbrojtjes, aviacionit dhe automobilistikës. Por në fillim të viteve 2000, Kina e tejkaloi në këtë sektor.

Tarifat prej 50% mbi bakrin, çelikun dhe aluminin pritet të ndikojnë rëndë në industritë që varen shumë nga këto metale, si ndërtimi, mbrojtja dhe teknologjitë e gjelbra. Sipas analistëve, janë vetë industritë amerikanë ato që do të vuajnë efektin kryesor të këtyre masave.

 

Live TV

Të fundit
Të gjitha lajmet

Më të vizituarat